Η λιμνοθάλασσα Πρόκοπος βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Πελοποννήσου και αποτελεί μια πολύ σημαντική περιοχή με μοναδική πολιτιστική και οικολογική κληρονομιά όχι μόνο για τη συγκεκριμένη περιοχή, αλλά και για την Ελλάδα γενικότερα. Η λιμνοθάλασσα και ο υδροβιότοπο γύρω από αυτή έχει αναγνωριστεί από διεθνείς συνθήκες (RAMSAR), ευρωπαϊκά προγράμματα για την προστασία της φύσης (NATURA 2000) και της βιοποικιλότητας. Η λιμνοθάλασσα είναι ένας ενιαίος υγροβιότοπος, όμως το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης της έχει μικρό βάθος (περίπου 30 cm) και καλύπτεται από πυκνούς καλαμιώνες, ιδιαίτερα κατά την θερινή περίοδο Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της μελέτης των ιζημάτολογικών χαρακτηριστικών της λιμνοθάλασσας μέσα από την ιζηματολογική και γεωχημική ανάλυση δειγμάτων ιζημάτων τα οποία συλλέχθηκαν από έξι θέσεις με πυρήνες βαρύτητας. Συνολικά 31 δείγματα αναλύθηκαν ως προς το κοκκομετρικό τους μέγεθος, τον ολικό οργανικό άνθρακα (TOC) και τα κύρια στοιχεία και ιχνοστοιχεία. Η κοκκομετρική ανάλυση πραγματοποιήθηκε για το αδρομερές υλικό με κόσκινα ενώ για το λεπτομερές κλάσμα χρησιμοποιώντας τον αναλυτή Malvern Mastersizer 2000 Hydro. Ο προσδιορισμός του ολικού οργανικού άνθρακα έγινε με την τροποποιημένη μέθοδο της τιτλοδότησης Walkley-Black ενώ ο προσδιορισμός των κυρίως στοιχείων και ιχνοστοιχείων, Al, Ca, Fe, K, Mg, Mn, Na, P, Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, V και Ζn με φασματοσκοπία πλάσματος ατομικής εκπομπής Thermo Scientific iCAP 6000 ICP-OES. Για την αξιολόγηση των φυσικοχημικών παραμέτρων των υδάτων χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία των σταθμών τηλεμετρίας (πολυαισθητήρας YSI6600), που έχουν εγκατασταθεί στην λιμνοθάλασσα του Πρόκοπου και τα οποία καλύπτουν περίοδο παρακολούθησης ενός έτους. Οι φυσικοχημικές παράμετροι οι οποίοι παρουσιάζονται και αξιολογούνται είναι το pH, θερμοκρασία (0C), διαλυμένο οξυγόνο (DO-mg/L) και αλατότητα (S ‰). Από την μελέτη των ανωτέρω παραμέτρων πρόεκυψε ότι τα ιζήματα της λιμνοθάλασσας αποτελούνται από πολύ πτωχά έως πτωχά ταξιθετημένη, πολύ λεπτόκοκκη άμμο έως αδρομερή πηλό και από υψηλές συγκεντρώσεις ολικού οργανικού άνθρακα >3%. Από τις εποχικές διακυμάνσεις των φυσικοχημικών παραμέτρων καταγράφηκαν περίοδοι με πολύ χαμηλές έως μηδενικές συγκεντρώσεις διαλυμένου οξυγόνου, τη θερινή περίοδο δείχνοντας υποξικές συνθήκες και ανοξικές κρίσης. Με βάση την θέση των σταθμών διακρίνουμε ότι η αλατότητα παρουσιάζει σημαντική διακύμανση, η οποία δημιουργείται από τη διαδικασία εισόδου-εξόδου του θαλάσσιου και γλυκού νερού στη λιμνοθάλασσα. Το pH παρουσιάζει μια φυσική ημερήσια διακύμανση του συντελεστή 0,5 το οποίο είναι ανάλογο προς τη θερμοκρασία και τη συγκέντρωση του οξυγόνου διαλύματος. Για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης της λιμνοθάλασσας από τις γεωχημικές αναλύσεις, χρησιμοποιήσαμε γεω-περιβαλλοντικούς δείκτες ώστε να προσδιορίσουμε τον εμπλουτισμό ή τον απεμπλουτισμό των ιζημάτων του πυθμένα σε βαρέα μέταλλα στην λιμνοθάλασσα. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήσαμε τον δείκτη γεω-συσσώρευσης (index of geo-accumulation), τον δείκτη μόλυνσης (contamination factor), τον δείκτη εμπλουτισμού (enrichment factor) που υπολογίσθηκαν σε σχέση με τιμές βάσεις των υπό εξέταση μετάλλων στα ιζήματα από την διεθνή βιβλιογραφία. Από την πιο πάνω ανάλυση φαίνεται ότι με βάση τους γεω-περιβαλλοντικούς δείκτες που υπολογίσθηκαν, τα υπό εξέταση ιζήματα στην περιοχή μελέτης δεν εμφανίζουν χαρακτηριστικά φαινόμενα ρύπανσης. / The Prokopos Lagoon is located in the north-western part of Peloponessus and is one of the most important ecological are of Greece. It is protected by the environmental international convention Ramsar and is listed in the Nature 2000 European network as special protected area. The lagoon is very shallow with mean depth of 30 cm while parts of it are consist of reed-bed forests and marshes. In this study we present the sedimentological characteristics of the bottom lagoon sediments using sedimentological and geochemical techniques. The analyzed samples were collected from six locations with gravity cores. A total number of 31 samples were analyzed for their grain size, total organic carbon (TOC) and major and trace elements. The particle size analysis was performed on the coarse material by sieving while the fine fraction was analyzed using the Malvern Mastersizer 2000 Hydro and moment measures were calculated using GRADISTAT software. The determination of the total organic carbon was made according to the modified titration method of Walkley-Black while the identification of the major and trace elements, Al, Ca, Fe, K, Mg, Mn, Na, P, Cd, Cr, Cu, Ni, Pb , V and Zn with plasma atomic emission spectroscopy Thermo Scientific iCAP 6000 ICP-OES. In order to evaluate the water physicochemical parameters, data from two telemetric stations (with multi parameter sensors YSI6600) were analyzed covering a period of one year monitoring. The physicochemical parameters that are presented and assessed are the pH, temperature (0C), dissolved oxygen (DO - mg/L) and salinity (S ‰). The study of the above parameters revealed that the bottom lagoon sediments consist of poorly to very poorly sorted, very fine sand to coarse silt and are characterized by high content of total organic carbon (>3%). The seasonal variations of physicochemical parameters indicate periods (summer) with very low to zero dissolved oxygen concentrations, showing hypoxic conditions and anoxic crisis. Salinity variations are the result of the process exchange of marine and freshwater into the lagoon via the narrow inlet. The pH variations follow proportionally the temperature and the oxygen concentration trend of the lagoon water. For the assessment of the environmental status of the lagoon and based on the geochemical analyses, we used geo-environmental indices to determine the enrichment or depletion of the bottom sediments heavy metals concentrations. For this purpose we used the geo-accumulation index, the index of contamination, the enrichment factor, compared to the bibliography values of baseline concentration. From the above analysis and based on thee geo-environmental indices we conclude that the bottom lagoon sediments are not polluted.

Η παρούσα διπλωματική διατριβή με τίτλο «Μελέτη και καταγραφή αμμοθινικών συστημάτων στη Νότια Κέρκυρα» εκπονήθηκε στα πλαίσια πτυχιακής εργασίας του τμήματος Γεωλογίας της σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών. Στόχος της εργασίας είναι η κατανόηση της προέλευσης και εξέλιξης των αμμοθινών στη Νότια Κέρκυρα, η περαιτέρω σχέση τους με την λιμνοθάλασσα Κορισσίων και η καταγραφή των γενιών των θινών ,των ιδιαίτερων μορφολογικών χαρακτηριστικών τους και των επιπλέον γεωμορφών της περιοχής. Σκοπός της εργασίας είναι η κατανόηση της προέλευσης και εξέλιξης των αμμοθινών στη Νότια Κέρκυρα και η περαιτέρω σχέση τους με την λιμνοθάλασσα Κορισσίων. Στη συνέχεια η μετέπειτα καταγραφή των γενιών των θινών ,των ιδιαίτερων μορφολογικών χαρακτηριστικών τους και των επιπλέον γεωμορφών της περιοχής. / This diploma thesis entitled "Study and recording dune systems in southern Corfu" was accomplished in the dissertation of Geology, Faculty of Sciences, University of Patras. Aim of this work is to understand the origin and evolution of the dunes in South Corfu, further their relationship with Korission lagoon and recording generations of dunes, the specific morphological characteristics and additional landforms of the area. Aim of this study is to understand the origin and evolution of the dunes in South Corfu and further their relationship with Korission lagoon. Then the subsequent recording of generations of dunes, the specific morphological characteristics and additional landforms of the area.

Σκοπός είναι η περιβαλλοντική χαρτογράφηση από δορυφορικές εικόνες Aster προκειμένου να χαρτογραφηθούν οι φυσικοί πόροι και οι καλύψεις Γης.Η ταξινόμηση της δορυφορικής εικόνας μας επέτρεψε να διακρίνουμε τις παρακάτω κατηγορίε : καλλιέργειες / ποώδη βλάστηση , δυο τύπους δάσους , αστική γη , υδάτινες επιφάνειες , σύννεφα και εντελώς γυμνό από βλάστηση έδαφος. / --

Τα περιβαλλοντικά ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της στα οικοσυστήματα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία κατά τις τελευταίες δεκαετίες και απασχολούν σε διεθνές, εθνικό και τοπικό επίπεδο τα κράτη. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είναι εύκολα αντιληπτές και για τον λόγο αυτό μπορούν να καταστούν ακόμα πιο επικίνδυνες για ορισμένα οικοσυστήματα, καθώς εξαιτίας αυτών των δυσχερειών δεν λαμβάνονται έγκαιρα μέτρα αντιμετώπισης και διαχείρισης των επιπτώσεων αυτών. Επιστήμονες από όλον τον κόσμο συλλέγουν δεδομένα προκειμένου να εκτιμήσουν ενδεχόμενες συνέπειες από την κλιματική αλλαγή ή να στοιχειοθετήσουν μια στατιστικά σημαντική μεταβολή. Στην παρούσα διπλωματική διατριβή γίνεται μια προσπάθεια συγκέντρωσης και επεξεργασίας δεδομένων που αφορούν στην περιοχή της λιμνοθάλασσας Πάππα, αλλά και στην ευρύτερη προστατευόμενη περιοχή από το Κοτύχι έως τα Μαύρα Βουνά, με στόχο την διερεύνηση του βαθμού τρωτότητας που παρουσιάζει η συγκεκριμένη περιοχή στην κλιματική αλλαγή. Για τον σκοπό αυτό καταγράψαμε τις πιέσεις που δέχεται συνεπεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος (χρήσεις γης) καθώς και τις ιδιαιτερότητες που αφορούν στο φυσικό περιβάλλον. Ακολούθως επεξεργαστήκαμε κλιματικά στοιχεία της περιοχής ώστε να διακρίνουμε πιθανές αλλαγές σε βασικούς κλιματικούς δείκτες που θα στοιχειοθετούσαν ενδεχόμενη κλιματική αλλαγή. Στις επιτόπιες επισκέψεις μας, προσπαθήσαμε να εξάγουμε συμπεράσματα για την ποιότητα των υδάτων. Επιπλέον καταγράφηκαν οι καλλιέργειες στην λεκάνη απορροή της λιμνοθάλασσας και αποτυπώθηκαν σε συνεργασία με καλλιεργητές της περιοχής μελέτης. Συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια που αφορούσαν τις καλλιεργητικές συνήθειες των παραγωγών της περιοχής (καλλιέργειες, φυτοπροστατευτικά χημικά, λιπάσματα) και έγινε μια προσπάθεια να καταγραφούν και να ποσοτικοποιηθούν οι εισροές στην λεκάνη απορροής και ιδιαίτερα των λιπαντικών στοιχείων. / Environmental issues such as climate change and its impacts on ecosystems are particularly important issues in recent decades in local, national and international level. The effects of climate change in some cases are not easily understood and therefore they may become even more dangerous for some ecosystems. Scientists all over the world are gathering data to assess the potential effects of climate change or to constitute a statistically significant change. The objective of this study was to collect and process the data from Pappas lagoon basin and also in the wider conservation area, in order to investigate the degree of vulnerability presented in the region due to climate change. Therefore, we recorded the environmental impacts due to human influence as well as the peculiarities related to natural factors. We also gathered and processed climatic data of the area in order to identify factors that indicate a potential climate change. During our visits, we tried to evaluate both land- and aquatic-ecosystem, referring to biotic and abiotic factors. Local agriculture practice was recorded and prioritized, based on potential dangerous practices for the ecosystem. Thus questionnaires are made in order to distinguish the severity of the agriculture practices in the environment and they are given to local producers (crops, agrochemicals and fertilizers) and an attempt was made to quantify the fertilizer input to this valuable ecosystem.

Η λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού (εικόνα 9,10) λιμνοθάλασσα βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του Μεσολογγίου Αιτωλικού-σύμπλεγμα λιμνοθάλασσα η οποία είναι ο μεγαλύτερος υγρότοπος στην Ελλάδα, είναι μεγάλης οικολογικής σημασίας και προστατεύεται από τη σύμβαση Ramsar. Aποτελεί μια λεκάνη εγκλωβισμένη από αβαθή νερά και στεριά, η οποία επικοινωνεί νότια με τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου μέσα από δυο στενά ανοίγματα. Από αυτά τα στενά ανοίγματα εισέρχονται στη λιμνοθάλασσα τα καθαρά αλμυρά νερά του Πατραϊκού κόλπου, αφού πρώτα διατρέξουν την ρηχή μήκους 13 km και βάθους μικρότερου του 1m λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου (εικόνα 11). Εκτός όμως από τα θαλασσινά νερά η λιμνοθάλασσα δέχεται και άφθονα γλυκά νερά από τρεις μεγάλους χείμαρρους, από πολλούς μικρούς, από παροδικές και μόνιμες πηγές που βρίσκονται σε όλη την έκτασή της, καθώς επίσης και από αντλιοστάσια που στέλνουν τα ιδιαίτερα ρυπασμένα νερά τους στην ευαίσθητη λεκάνη. . Η λιμνοθάλασσα είναι μολυσμένο από τα απόβλητα αποχέτευσης από το Αιτωλικό μικρή πόλη και τη γεωργία στη γύρω περιοχή. Τα κύρια χαρακτηριστικά της λιμνοθάλασσας είναι τα μόνιμα ανοξικές συνθήκες στο βαθύτερο στρώμα νερού (7-35μ) και το σχηματισμό του υδρόθειου. Η ανοδική μετανάστευση του υδρόθειου στα επιφανειακά ύδατα προκάλεσε διάφορες εκδηλώσεις της θνησιμότητας των ψαριών κατά τα τελευταία 150 χρόνια. Για την έρευνα έγιναν μετρήσεις σε 13 σταθμούς στη λιμνοθάλλασα / -

Η πτυχιακή αναφέρεται στα ιζηματολογικά και παλαιοντολογικά χαρακτηριστικά καθώς και τους αβιοτικούς παράγοντες που υπερισχύουν στην λιμνοθάλασσα Μυρτάρι μέσα από τη μελέτη και επεξεργασία των μακροαπολιθωμάτων που βρίσκονται στον πυθμένα της λιμνοθάλασσας. / -

Η μελέτη που πραγματοποιήθηκε, στα πλαίσια της παρούσας διπλωματικής εργασίας, επικεντρώθηκε στο οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας Κορισσίων της Κέρκυρας, που αποτελεί έναν υγροβιότοπο ενταγμένο στο ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο Natura 2000. Η Κορισσίων βρίσκεται υπό διπλό καθεστώς προστασίας, εφόσον έχει χαρακτηριστεί από το δίκτυο τόσο ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ), όσο και ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Στα πλαίσια της ΕΖΔ, προστατεύεται πλήθος ειδών πανίδας και χλωρίδας που απαντώνται στην περιοχή, καθώς και οι τύποι οικοτόπων που αναπτύσσονται περιφερειακά της, ενώ στα πλαίσια της ΖΕΠ, προστατεύονται πολλά είδη ορνιθοπανίδας που απαντώνται εκεί. Επίσης, λόγω των σημαντικών ειδών της ορνιθοπανίδας, έχει χαρακτηριστεί ως Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά της Ελλάδας (Σ.Π.Π.Ε). Κατά τη μελέτη μας, συλλέχθηκαν και παρατηρήθηκαν στην περιοχή διάφορα φυτικά δείγματα, τα οποία συγκεντρώθηκαν σε χλωριδικό κατάλογο. Συνολικά, καταγράφηκαν 162 διαφορετικά φυτικά taxa, τα 91 εκ των οποίων αποτελούν νέες αναφορές για την περιοχή και τα οποία κατανέμονται σε 46 διαφορετικές οικογένειες. Μία από τις οικογένειες ανήκει στην ομάδα των Γυμνόσπερμων, ενώ οι υπόλοιπες 45 στην ομάδα των Αγγειοσπέρμων και, συγκεκριμένα, οι 36 ανήκουν στην ομάδα των Δικοτυληδόνων και οι 9 στην ομάδα των Μονοκοτυληδόνων. Οι οικογένειες με τα περισσότερα taxa είναι οι ακόλουθες: Fabaceae με 23 taxa, Asteracecae με 16, Poaceae με 14, Orchidaceae με 7, Apiaceae με 6, Lamiaceae με 6 και Liliaceae με 6 taxa. Κυρίαρχη βιομορφή είναι αυτή των Θεροφύτων (Τ), με ποσοστό 39,1%, γεγονός που δεν αποτελεί έκπληξη, αφού τα Θερόφυτα είναι η βιομορφή που κυριαρχεί σε περιοχές με θερινή καταπόνηση. Στη συνέχεια, ακολουθούν τα Ημικρυπτόφυτα (Η) με ποσοστό 21%, τα Γεώφυτα (G) με 19,1%, τα Χαμαίφυτα (Ch) με 10,5% και στην τελευταία θέση βρίσκονται τα Φανερόφυτα (P) με ποσοστό 9,9%. Η πλειοψηφία των φυτικών taxa που αναγνωρίστηκαν στην περιοχή μελέτης, ποσοστό 56%, ανήκει στη Μεσογειακή χωρολογική ενότητα. Στη συνέχεια, ακολουθούν η Κοσμοπολιτική-Υποκοσμοπολιτική και Μεσογειακή-Εξωμεσογειακή ενότητα, με ποσοστό 13% και 10% αντίστοιχα. Με χαμηλότερα ποσοστά εμφανίζονται η Εύκρατη ενότητα με 7% και η Ευρασιατική με 7% επίσης. Τις τελευταίες θέσεις καταλαμβάνουν η Βόρεια και η Τροπική-Υποτροπική ενότητα με 2%, τα ενδημικά taxa με 2% επίσης, και η Ευρωπαϊκή χωρολογική ενότητα με ποσοστό 1%. Το χαμηλό ποσοστό ενδημισμού που προκύπτει (2%) θεωρείται αξιόλογο για την περιοχή μελέτης, λαμβάνοντας υπόψη τη σχετικά φτωχή χλωριδική σύνθεση των παράκτιων οικοσυστημάτων, όπως οι λιμνοθάλασσες. Τα ενδημικά είδη που καταγράφηκαν είναι 3 στον αριθμό. Συγκεκριμένα, συλλέχθηκαν τα Crocus boryi (οικογένεια Iridaceae), Limonium brevipetiolatum (οικογένεια Plumbaginaceae) και Petrorhagia graminea (οικογένεια Caryophyllaceae). Από αυτά, τα Crocus boryi και Petrorhagia graminea είναι ενδημικά της δυτικής και νοτίου Ελλάδας και καταγράφονται για πρώτη φορά στην περιοχή μελέτης, ενώ το Limonium brevipetiolatum αποτελεί ενδημικό των Ιονίων Νήσων και της δυτικής Πελοποννήσου, και έχει καταγραφεί στη λιμνοθάλασσα Κορισσίων και παλαιότερα. Ειδικά για την Petrorhagia graminea, η εύρεσή της στην περιοχή αποτελεί νέα αναφορά για την Κέρκυρα. Και τα τρία αυτά ενδημικά είδη συλλέχθηκαν στο δάσος της μακκίας που σχηματίζεται στην περιοχή, στις ζώνες δειγματοληψιών Γ₁ και Γ₂. Ιδιαίτερη οικολογική αξία στην περιοχή, προσδίδει επίσης το φυτικό είδος Crucianella maritima, που εμφανίζει μια στενομεσογειακή γεωγραφική εξάπλωση, κυρίως στη δυτική Μεσόγειο, και είναι σπάνιο για τον ελληνικό χώρο. Η Crucianella maritima καταλαμβάνει μεγάλη από την έκταση της παραλίας του Χαλικούνα, όπου μαζί με τα οικοσυστήματα των αμμοθινών, σχηματίζει τον τύπο οικοτόπου «Σταθερές θίνες της Crucianellion maritimae» με κωδικό 2210. Η έκταση που καταλαμβάνει ο οικότοπος αυτός στην περιοχή, αλλά και η πολύ καλή κατάσταση διατήρησής του, αποτελούν αξιοσημείωτο γεγονός τόσο για την Ελλάδα, όσο και τη Βαλκανική, όπου δεν έχουν περιγραφεί έως τώρα παρόμοια διατηρημένες διαπλάσεις. Επίσης, στην περιοχή καταγράφηκαν 7 taxa άγριων ορχιδεών προστατευόμενων από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, μέσω της Σύμβαση CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) για το «Διεθνές Εμπόριο των Ειδών της Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας που Κινδυνεύουν με Εξαφάνιση», η οποία βασίζεται στον κανονισμό της Ευρωπαϊκής ένωσης 338/97. Σε εθνικό επίπεδο, τα είδη αυτά προστατεύονται επίσης από το Προεδρικό ∆ιάταγµα 67/1981 «Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδας και Αγρίας Πανίδος και καθορισµού διαδικασίας συντονισµού και Ελέγχου της Ερεύνης επ΄ αυτών». Συγκεκριμένα, συλλέχθηκαν τα: Anacamptis laxiflora (Οrchis laxiflora), A. morio (Ο. morio), A. palustris subsp. palustris, A. pyramidalis, Serapias lingua, S. parviflora και Spiranthes spiralis. Ειδικά η Anacamptis palustris subsp. palustris, περιλαμβάνεται επίσης στην Κόκκινη Λίστα των Απειλούμενων Ειδών, της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης IUCN (International Union for Conservation of Nature). Στη λιμνοθάλασσα Κορισσίων, στα πλαίσια του δικτύου Natura 2000, καταγράφηκαν δώδεκα (12) διαφορετικοί τύποι οικοτόπων, τρεις από τους οποίους αποτελούν οικοτόπους προτεραιότητας. Συγκεκριμένα, οι οικότοποι αυτοί είναι: 1. Παράκτιες λιμνοθάλασσες, κωδικός Natura 1150 2. Μεσογειακά αλίπεδα (Juncetalia maritimi), κωδικός Natura 1410 3. Μεσογειακές θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες, κωδικός Natura 1420 4. Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες, κωδικός Natura 2110 5. Κινούμενες θίνες της ακτογραμής με Ammophila arenaria, κωδικός Natura 2120 6. Σταθερές θίνες της Crucianellion maritimae, κωδικός Natura 2210 7. Θίνες των παραλιών με Juniperus ssp., κωδικός Natura 2250 8. Υγροί μεσογειακοί λειμώνες με υψηλές πόες από Molinio Holoschoenion, κωδικός Natura 6420 9. Ασβεστούχα έλη με Cladium mariscus και είδη του Caricion davallianae, κωδικός Natura 7210 10. Καλαμώνες, κωδικός Natura 72Α0 11. Στοές με Salix alba και Populus alba, κωδικός Natura 92Α0 12. Ελληνικά δάση πρίνου, κωδικός Natura 934A Χαρακτηρισμένοι ως οικότοποι προτεραιότητας είναι: οι Παράκτιες λιμνοθάλασσες με κωδικό Natura 1150, οι Θίνες των παραλιών με Juniperus ssp., με κωδικό Natura 2250 και τα Ασβεστούχα έλη με Cladium mariscus και είδη του Caricion davallianae, με κωδικό Natura 7210. Εκτός από τους υπάρχοντες τύπους οικοτόπων, κατά τις επισκέψεις μας στην περιοχή μελέτης, καταγράφηκαν δύο επιπλέον οικότοποι. Ο τύπος οικοτόπου «Μονοετής βλάστηση μεταξύ ορίων πλημμυρίδας και άμπωτης» με κωδικό 1210 και ο τύπος οικοτόπου «Μονοετής βλάστηση με Salicornia και άλλα είδη λασπωδών και αμμωδών ζωνών» με κωδικό 1310. Όσον αφορά την πανίδα της περιοχής, από τα νομικά πλαίσια που αναφέρθηκαν παραπάνω, προστατεύονται 3 είδη θηλαστικών, 3 είδη ψαριών, 8 είδη πεταλούδων, 16 είδη ερπετών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και 3 είδη σπάνιων χελωνών, και ένα είδος αμφιβίου. Από τα προστατευόμενα αυτά είδη, η Βίδρα (Lutra lutra) και το ψαράκι των υφάλμυρων νερών Valencia letourneuxi χαρακτηρίζονται ως πολύ σπάνια. Επιπλέον, προστατεύονται συνολικά 148 είδη ορνιθοπανίδας, πολλά από τα οποία είναι επίσης σπάνια είδη. Κατά τη διεξαγωγή της μελέτης, παρατηρήθηκαν διάφορες μορφές υποβάθμισης του οικοσυστήματος, με κυριότερες από αυτές την όλο και αυξανόμενη ανοικοδόμηση και τουριστική ανάπτυξη, την ανεξέλεγκτη θήρευση των πουλιών, τη χρήση φυτοφαρμάκων και την έντονη παρουσία των παραθεριστών αλλά και των αυτοκινήτων. Επίσης, ελλοχεύει ο κίνδυνος υποβάθμισης μεγάλου μέρους της έκτασης της περιοχής, λόγω της ενδεχόμενης πώλησης 1,8 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων στην νοτιοανατολική της πλευρά (παραλία Ίσσος), για τα οποία υπάρχει σχέδιο αξιοποίησης, που περιλαμβάνει τη δημιουργία γηπέδου γκολφ και αθλητικών εγκαταστάσεων. Η μεγάλη οικολογική αξία της λιμνοθάλασσας Κορισσίων αποτελεί το κύριο συμπέρασμα που προκύπτει από τη διεξαγωγή της παρούσας εργασίας. Ολόκληρη η έκταση περιφερειακά της, αλλά και η ίδια η λεκάνη της λιμνοθάλασσας, φιλοξενούν πλήθος σπάνιων και προστατευόμενων μορφών ζωής. Η πλούσια χλωριδική σύσταση με 162 φυτικά taxa, τα πολυάριθμα και σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας, καθώς και οι τύποι οικοτόπων προτεραιότητας συνθέτουν ένα ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, εύθραυστο οικοσύστημα, το οποίο απειλείται με υποβάθμιση και περισσότερο από κάθε άλλη φορά, είναι αναγκαίες ενέργειες για την αειφόρο διατήρησή του. Τα στοιχειώδη μέτρα προστασίας που θωρούμε πως είναι αναγκαίο να εφαρμοστούν, έτσι ώστε να διατηρηθεί αναλλοίωτο το φυσικό περιβάλλον της λιμνοθάλασσας και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ειδών άγριας χλωρίδας και πανίδας που φιλοξενεί είναι τα εξής: 5. Δημιουργία Φορέα Διαχείρισης, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τη συνεχή παρακολούθηση της περιοχής και θα λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την εξασφάλιση του καλού επιπέδου διατήρησής της. 6. Τοποθέτηση παρατηρητηρίων ορνιθοπανίδας, τα οποία θα εξασφαλίζουν την ομαλή διεξαγωγή του κυνηγιού και την αποτροπή λαθροθηρίας των προστατευόμενων ειδών, εφόσον το κυνήγι στης περιοχές Natura 2000 επιτρέπεται υπό όρους (Πηγή: Ευρωπαϊκή επιτροπή http://ec.europa.eu/). 7. Καταγραφή των ειδών χλωρίδας και πανίδας που προστατεύονται από το Natura 2000, έτσι ώστε να αξιολογηθεί η κατάσταση των πληθυσμών τους και να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας τους, όπου χρειάζεται. 8. Εκ νέου καταγραφή και αξιολόγηση των τύπων οικοτόπων που προστατεύονται από το Natura 2000, έτσι ώστε να συγκριθεί η κατάσταση διατήρησής τους με αυτήν που καταγράφηκε από το δίκτυο Natura 2000, την περίοδο 1998 με 2000 και να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας τους, όπου χρειάζεται. Επίσης η ανάπτυξη του οικοτουρισμού θα μπορούσε να αναδείξει την περιβαλλοντική ομορφιά και μοναδικότητα του τόπου μας και θα έδινε το κίνητρο στους ντόπιους κατοίκους να προστατεύσουν και να διατηρήσουν αναλλοίωτο το οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας. Οικοτουριστική ανάπτυξη θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη διεξαγωγή εκδρομών ενημέρωσης για την άγρια ζωή στην περιοχή, τη διάνοιξη μονοπατιών περιφερειακά της, τις παρακολουθήσεις των μεταναστευτικών πουλιών κλπ. Τέλος, η ευαισθητοποίηση των μικρότερων ηλικιών σε θέματα που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και η δημιουργία περιβαλλοντικής συνείδησης στους μικρούς και όχι μόνο μαθητές, είναι αυτή που θα διασφαλίσει ότι το οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας Κορισσίων δεν θα καταστραφεί και θα αποτελέσει φυσική κληρονομιά των επόμενων γενεών. / -

Η λιμνοθάλασσα Δράνα βρίσκεται στο ΒΔ τμήμα των εκβολών του ποταμού Έβρου, στο ΝΑ άκρο του νομού Έβρου. Η λιμνοθάλασσα αποξηράνθηκε από τους αγρότες της περιοχής στις 11 Μαίου 1987, γιατί θεωρήθηκε ότι ήταν η αιτία που προκαλούσε την αλάτωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Η ανάγκη όμως αναβίωσης του βιοτόπου της λιμνοθάλασσας Δράνας οδήγησε τελικά στον επαναπλημμυρισμό της στις 5 Ιουνίου 2004. Η λιμνοθάλασσα καταλαμβάνει σήμερα έκταση περίπου ίση με 4km2 και έχει μέγιστο βάθος 0.9m. Επικοινωνεί με την ανοιχτή θάλασσα μέσω ενός διαύλου πλάτους 5m και μέγιστου βάθους 4m. Λίγους μήνες μετά την αποκατάσταση της ξεκίνησε η μέτρηση των φυσικών παραμέτρων της λιμνοθάλασσας η οποία και κράτησε αρκετούς μήνες, έτσι ώστε να εκτημηθεί η κατάσταση του φυσικού οικοσυστήματος. Mεταξύ άλλων μετρήθηκαν, η ταχύτητα και η διεύθυνση του ανέμου, η στάθμη της θάλασσας, η θερμοκρασία αέρα και νερού, η αλατότητα και η σχετική υγρασία. Στην παρούσα εργασία αναλύθηκαν τα δεδομένα αυτών των μετρήσεων και στην συνέχεια χρησημοποιήθηκαν για την προσομοίωση των υδροδυναμικών παραμέτρων της λιμνοθάλασσας Δράνας. Προσομοιώθηκε λοιπόν η κυκλοφορία της λιμνοθάλασσας, (ταχύτητα και διεύθυνση των ρευμάτων), αλλά και η επιφανειακή κατανομή της θερμοκρασίας και της αλατότητας. Η Δράνα είναι μια λιμνοθάλασσα η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλές τιμές αλατότητας (μεγαλύτερες από αυτές της θάλασσας) και η ανανεώση των υδάτων της είναι πολύ αργή. Η ρύθμιση της αλατότητας μπορεί πραγματοποιηθεί με την είσοδο γλυκού νερού από τη Δεκάμετρο και Σαραντάμετρο αποστραγγιστική τάφρο. / The lagoon of Drana is situated in the river Ebros delta. The lagoon was dried at the 11/5/1987 and has flooded again at the 5/6/2004. Drana covers an area equal to 4km2 and it has a maximum depth of 0.9m. The lagoon is connected with the sea through a 4m deep and 5m wide channel. After the flooding of the lagoon the parameters that were measured are: wind speed, wind direction, sea level, air and water temperature, salinity and relative humidity. These measurements were used for the simulation of hydrodynamics (current speed and current direction) of Drana lagoon. Furthermore, were simulated the surface temperature and salinity. Drana is a lagoon with high salinity and short period of water refreshment. The salinity can be controlled by the fresh water inflow from the Sarantametros and Dekametros drainage channels.

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η καταγραφή της περιβαλλοντικής κατάστασης της λιμνοθάλασσας του Καϊάφα στο νομό Ηλείας της Πελοποννήσου, μετά τις πυρκαγιές της 24ης Αυγούστου του 2007 και η σύγκρισή της με αντίστοιχες μετρήσεις ένα έτος (2006) πριν από τις πυρκαγιές. Αυτή η μελέτη-καταγραφή φιλοδοξεί να αποδώσει μια σαφή εικόνα της περιβαλλοντικής κατάστασης της λιμνοθάλασσας ενώ παράλληλα δύναται να αποτελέσει μια χρήσιμη τράπεζα δεδομένων για τη σχεδίαση μελλοντικών ερευνητικών εργασιών και περιβαλλοντικών παρεμβάσεων. Συγκεκριμένα γίνεται η καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης της λιμνοθάλασσας όσον αφορά (α) στην ποιότητα του νερού με καθορισμό του μικροβιολογικού φορτίου και (β) στην αποτύπωση της φυτοκάλυψης του πυθμένα από υδρόβια φυτά. Η αποτύπωση της υδρόβιας βλάστησης έγινε με χρήση ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης (side scan sonar) ενώ τα αποτελέσματα της ηχοβολιστικής αποτύπωσης ελέχθησαν με δειγματοληψίες. Τονίζεται ότι η αποτύπωση της φυτοκάλυψης του πυθμένα της λιμνοθάλασσας με ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης είναι από τις πρώτες που επιχειρούνται στο λιμνοθαλάσσιο περιβάλλον της Ελλάδος. Η σύγκριση των αποτελεσμάτων της παρούσας εργασίας με αυτά του έτους 2006 έδειξε αξιοσημείωτες μεταβολές στην έκταση της φυτοκάλυψης του πυθμένα ενώ επιπλέον διαπιστώθηκε σημαντική αύξηση του μικροβιολογικού φορτίου στα νερά της λιμνοθάλασσας. / This work presents the results of a multidisciplinary environmental survey which carried out in Kaiafas Lagoon, Western Peloponnesus. The aim of this survey was twofold: (a) to map and distinguish the dominant submerged macrophytic community using indirect and direct methods and (b) to evaluate the microbiological water quality of the Lagoon. Indirect and direct methods were used for mapping Potamogeton pectinatus and Chara hispida f. corfuensis meadows into the Kaiafas Lagoon. A 100 kHz E.G&G side scan sonar and sampling were successfully used to detect the extension and the coverage of the dominant submerged meadows on the lagoon floor. In order to determine the concentration of faecal bacterial in the water column of the lagoon, six (6) samples were collected and were analysed for the presence of: total coliforms, faecal coliforms, Escherichia coli. The overall data indicates that water samples are impacted by human faecal material. A comparison of the results obtained in the present work with previously reported work (2006) showed differences in the submerged macrophytic coverage and a significant increase in the bacterial concentration in the water column of the Lagoon.

Οι δορυφορικές εικόνες ASTER αποτελούν το πιο πρόσφατο προϊόν της διαστημικής τεχνολογίας, Έχει πολύ μεγάλη φασματική διακριτική ικανότητα σε σημείο που να χαρακτηρίζεται από αρκετούς επιστήμονες σαν ένα υπερφασματικό καταγραφικό σύστημα στο υπέρυθρο. Έτσι δίνονται νέες δυνατότητες για την ερμηνεία είτε ποιοτικά, είτε ποσοτικά καλύψεων γης και φυσικών καταστάσεων της γήινης επιφάνειας, αφού οι προηγούμενοι δορυφόροι. Ο σκοπός είναι η περιβαλλοντική χαρτογράφηση του N. Ηλείας από δορυφορικές εικόνες ASTER προκειμένου να χαρτογραφηθούν οι φυσικοί πόροι και οι καλύψεις Γης. Έτσι θα μπορούμε να αξιολογήσουμε τις δυνατότητες και τις εφαρμογές που έχουν αυτά τα δεδομένα. Μετά τις διορθώσεις (αποζωνοποίηση, μετατροπή σε τιμές ενέργειας, κ.α.) η ταξινόμηση της δορυφορικής εικόνας μας επέτρεψε να διακρίνουμε τις παρακάτω κατηγορίες: καλλιέργειες/ποώδη βλάστηση, δύο τύπους δάσους, αστική γη, υδάτινες επιφάνειες, σύννεφα και εντελώς γυμνό από βλάστηση έδαφος (πχ κοίτη ποταμού που καταλήγει στην τεχνητή λίμνη του Πηνειού) και να δημιουργήσουμε ένα θεματικό χάρτη. Εάν χρησιμοποιηθούν περισσότερα κανάλια και όχι μόνο 3, τότε θα γίνει δυνατή η χαρτογράφηση περισσότερων κατηγοριών μόνο που η ταυτοποίηση της κάθε κατηγορίας θα μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με εργασίες πεδίου στο ύπαιθρο. / -