Με την παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρώ να προσεγγίσω αυτό που ονομάζεται ορολογία και συγκεκριμένα επιχειρώ μία πρώτη προσέγγιση της ορολογίας της ιατρικής. Θα ήθελα όμως στο σημείο αυτό να σημειώσω ότι, αν και έχουν γίνει αρκετές μελέτες τόσο για την ορολογία γενικά όσο και για συγκεκριμένους κλάδους της ορολογίας, ο τομέας της ιατρικής ορολογίας αποτελεί έναν σχεδόν ολοκληρωτικά ανεξερεύνητο τομέα. Με δεδομένο λοιπόν το γεγονός ότι πρόκειται για έναν ‘άγνωστο’ από ερευνητικής άποψης χώρο και προσπαθώντας να ‘υπερβώ’ αυτή την ερευνητική δυσκολία, επέλεξα να εστιάσω τη γλωσσολογική μου έρευνα στα ακόλουθα θέματα: α) μορφοσημασιολογική ανάλυση των προσφυμάτων στο ελληνικό ιατρικό λεξιλόγιο και ξεχωριστά των επιθημάτων –ία και -ωση και β) μορφοσημασιολογική ανάλυση μιας ιδιαίτερης κατηγορίας σύνθετων όρων, των συνθέτων πολλαπλής σύστασης. Κριτήριο της επιλογής μου αυτών των θεμάτων ήταν πρώτον η ιδιαίτερα υψηλή συχνότητα εμφάνισης στο ιατρικό λεξιλόγιο των επιθημάτων ία και –ωση και δεύτερον η ιδιαιτερότητα από μορφοσημασιολογικής πλευράς των συνθέτων πολλαπλής σύστασης. Στο πρώτο κεφάλαιο πρώτον αναφέρομαι στην ορολογία γενικά παρουσιάζοντας την ιστορική της εξέλιξη, τα γενικά και λεξιλογικά της χαρακτηριστικά και την πραγματολογική της διάσταση και δεύτερον κάνω μία πολύ σύντομη αναφορά στην ιατρική επιστήμη προσπαθώντας να συσχετίσω την πορεία της με τους ιατρικούς όρους. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναφέρομαι στην ελληνική ιατρική ορολογία παρουσιάζοντας την εξέλιξή της, τα τυπικά και μορφοσημασιολογικά της χαρακτηριστικά και ολοκληρώνω την ενότητα αναλύοντας το σημασιολογικό ρόλο των προσφυμάτων στο ιατρικό λεξιλόγιο. Στο τρίτο κεφάλαιο επιχειρώ την μορφοσημασιολογική ανάλυση των Συνθέτων Πολλαπλής Σύστασης. Στο τέταρτο κεφάλαιο το οποίο χωρίζεται σε δύο ενότητες αναλύω τα επιθήματα –ία και -ωση από σημασιολογικής πλευράς. Κάθε ενότητα αναφέρεται σε ένα επίθημα και στις δύο αυτές ενότητες παρουσιάζω και τις σημασιολογικές κατηγορίες των όρων που δίνει το κάθε επίθημα εφόσον πρόκειται για δύο πολύσημα επιθήματα τα οποία δίνουν παραπάνω από μία εννοιακή κατηγορία το καθένα. Στο πέμπτο κεφάλαιο εκθέτω τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξα σε όσα θέματα διαπραγματεύτηκα σε όλα τα κεφάλαια της διπλωματικής μου εργασίας. Στο έκτο κεφάλαιο αναφέρω όρους για τους οποίους δε κατέστη δυνατό, από την έρευνα που έκανα για την εν λόγω διπλωματική εργασία, να καταλήξω σε ένα συμπέρασμα σχετικά με το σημασιολογικό ρόλο των προθημάτων τους. Τέλος, ολοκληρώνω την παρούσα διπλωματική εργασία με το έβδομο κεφάλαιο στο οποίο εκθέτω ερευνητικές προτάσεις για περαιτέρω έρευνα του τομέα της ιατρικής ορολογίας. / --

Eξέταση της χρήσης των λέξεων μῦθος, λόγος, ὅμοιος και ἐπιεικής στην Ποιητική του Αριστοτέλη. Παρουσίαση των τρόπων με τους οποίους ερμηνεύονται οι παραπάνω όροι και προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων που δημιουργεί η χρήση των όρων αυτών μέσα από τη διατύπωση σχετικών παρατηρήσεων. Μελέτη των σχέσεων μεταξύ των ουσιαστικών μῦθος και λόγος καθώς και προσπάθεια διευκρίνισης της σημασίας των επιθέτων ὅμοιος και ἐπιεικής στα κεφάλαια 2, 13 και 15 της Ποιητικής με βάση τη σύγκριση μεταξύ ζωγραφικής και ποίησης. / In the present study, we examine, to a greater or lesser extent, the terms mythos, logos, homoios and epieikēs as used in Aristotle’s Poetics. The aim of this short survey is primarily to present several interpretations of what Aristotle means by mythos, logos, homoios and epieikēs, proposed by some scholars, before attempting to solve the problems which the use of the aforementioned terms causes by making a few relevant remarks. Regarding the first two terms mentioned above, we inquire into the relationship between these terms as well as the relationship between the concepts which are signified by them, while, concerning the terms homoios and epieikēs, we mainly attempt to clarify the meaning of these particular adjectives in chapters 2, 13 and 15 of the Poetics, taking into account the comparison of poetry to painting, made in some interesting passages of the treatise. Our approach to the core of the problem is based, in any case, on the Aristotelian belief that, as regards the scientific thought, it is essential that one should perceive the similarities of things, which, however, differ much from each other.

Η παρούσα διατριβή ασχολείται με τη συγκριτική μελέτη λέξεων στην Αγγλική και τη Νέα Ελληνική που περιέχουν δεσμευμένα μορφολογικά στοιχεία, δηλαδή μορφήματα που δεν απαντώνται ανεξάρτητα στο λόγο. Στην Αγγλική οι λέξεις αυτές είναι γνωστές με τον όρο «νεοκλασικά σύνθετα», καθώς τα δεσμευμένα στοιχεία που περιέχουν έχουν αρχαιοελληνική ή λατινική προέλευση. Στη Νέα Ελληνική πρόκειται για μία κατηγορία ρηματικών συνθέτων, που περιέχουν ένα δεσμευμένο θέμα ρηματικής προέλευσης σε τελική θέση. Σημαντικό χαρακτηριστικό των εν λόγω λέξεων είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό αυτών ανήκει σε ειδικά επιστημονικά και τεχνικά λεξιλόγια. Στόχος της μελέτης είναι ο άμεσος συσχετισμός των λέξεων αυτών στις δύο γλώσσες από μορφολογική άποψη, με απώτερο σκοπό τη βέλτιστη υπολογιστική τους επεξεργασία. Για τις ανάγκες της παρούσας συγκροτήθηκαν δύο σώματα δεσμευμένων θεμάτων που εμφανίζονται σε τελική θέση μέσα σε λέξεις της Αγγλικής και της Νέας Ελληνικής, τα οποία αποτέλεσαν τα κύρια γλωσσικά δεδομένα, τόσο για την θεωρητική ανάλυση, όσο και για την υπολογιστική επεξεργασία των υπό εξέταση λέξεων. Λαμβάνοντας υπόψη τις θεωρητικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί, τα δεδομένα που προέκυψαν από την εξέταση των σωμάτων δεσμευμένων στοιχείων, καθώς και την παρουσία των λέξεων με δεσμευμένα στοιχεία κατά τη διάρκεια εξέλιξης της κάθε γλώσσας, πραγματοποιείται η μορφολογική τους ανάλυση, που έχει ως αποτέλεσμα τον άμεσο συσχετισμό τους με την αναγνώριση αντίστοιχων δομών στις εν λόγω λέξεις. Με βάση τα συμπεράσματα της θεωρητικής ανάλυσης επιχειρείται η δημιουργία ενός συστήματος υπολογιστικής μορφολογικής επεξεργασίας των εν λόγω λέξεων, που διέπεται από κοινές αρχές και κοινούς κανόνες για τις δύο γλώσσες, με στόχο την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη και οικονομικότερη περιγραφή του φαινομένου, για χρήση σε ένα πλήθος εφαρμογών της γλωσσικής επεξεργασίας. Ο φορμαλισμός που χρησιμοποιείται αποτελεί έναν λεξιλογικό μεταγλωττιστή (LEXC) που είναι ιδιαίτερα κατάλληλος για τον ορισμό λεξιλογίων φυσικών γλωσσών και βασίζεται στις μεθόδους πεπερασμένων καταστάσεων. / This PhD thesis deals with the comparative study of words containing bound morphological stems in English and Modern Greek (MG) and their computational processing. A great number of these words, also known as neoclassical compounds, belong to technical and scientific terminologies. The linguistic database used for the theoretical analysis and the computational processing proposed in this study, consists of two corpora, especially built for and appended in the current study, containing bound stems as final elements in words of English and MG. According to the theoretical analysis proposed, compounds with bound stems in the two languages share similar structures. The proposed system for the computational processing of these words, based on the the conclusions of the theoretical analysis, makes use of finite state methods, specifically the Xerox Lexical Compiler (LEXC) and offers an efficient way of implementing the phenomenon of neoclassical compounding in modern languages.