Abstract in Afrikaans Onderwyseresse is dikwels onseker oor die wyse waarop hulle tweede of addisionele taal graad R-leerders behoort te onderrig. Gevolglik stel hulle dieselfde kommunikasie-eise en op dieselfde wyse aan tweede taal leerders as aan moedertaalleerders. `n Groot aantal Suid-Afrikaanse graad R-leerders se basiese interaktiewe taalvaardighede in Engels as onderrigtaal, is dikwels nie op peil aan die einde van graad R nie, omdat hulle nie Engels magtig is by toetrede tot graad R nie. Gevolglik kan hierdie leerders se kognitiewe akademiese taalvaardighede nie toereikend ontwikkel in Engels nie en beskik hulle nie aan die einde van graad R oor doeltreffende kommunikasievaardighede vir skool-gereedheid nie. Vir die doel van hierdie studie is daar spesifiek gefokus op graad R-onderwyseresse asook op leerders se kommunikasievaardighede vir skoolgereedheid. `n Transformerend-opeenvolgende ontwerp bestaande uit `n gemengde metodiek van kwalitatiewe en kwantitatiewe benaderings in drie fases is vir die uitvoer van die studie geselekteer. Fase een het bestaan uit `n literatuurstudie, vir fase twee is graad R-onderwyseresse as deelnemers geselekteer en by fase drie is data van fases een en twee met mekaar vergelyk. Data-insameling het deur middel van vraelyste, `n onderhoudskedule vir semi-gestruktureerde onderhoude, en `n skedule vir die fokusgroepbespreking geskied. `n Omvattende ontwikkelingsgebaseerde lys voorvereistes van kommunikasievaardighede (die lys), is in die literatuur vir spraak-taalpatologie geïdentifiseer asook kommunikasievaardighede wat deur die amptelike graad R-kurrikulum geïmpliseer word. Resultate van fase twee het getoon dat graad R-onderwyseresse nie al die kommunikasievaardighede van graad R-leerders in ooreenstemming met die lys vereis het nie. Volgens fase drie se bevindinge het die onderwyseresse meer kommunikasievaardighede van leerders verwag as wat deur die graad R-kurrikulum geïmpliseer word. Die kliniese waarde van die studie is geleë in die feit dat riglyne verskaf word vir interaksie tussen graad R-onderwysers en leerders vir die fasilitering van taalontwikkeling by die leerders. Die navorsingsbevindinge beaam vorige bevindinge dat graad R-onderwysers kan baat by addisionele opleiding oor spraak-taalontwikkeling en kommunikasievaardighede vir skoolgereedheid. Hierdie addisionele opleiding kan gesamentlik volgens die model van samewerkende dienslewering deur die onderwysers en die spraak-taalterapeut beplan word. Die navorsingsresultate kan aangewend word as uitgangspunt vir toekomstige navorsing oor die problematiek wat deur hierdie navorsing geïdentifiseer is. Op grond van die gevolgtrekkings is kliniese implikasies en aanbevelings vir toekomstige navorsing geïdentifiseer. Die data wat tydens die navorsing ingesamel is, word as betekenisvol beskou vir die ontwikkeling van `n aanvullende program vir onderwysers om jong kinders se taalontwikkeling te fasiliteer. / Dissertation (Master of Communication Pathology)--University of Pretoria, 2007. / Speech-Language Pathology and Audiology / unrestricted

Die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede is noodsaaklik om skoolsukses in graad 1 te verseker. Sodanige perseptueel-motoriese vaardighede word beïnvloed deur faktore soos die onderwyser se houding, en kennis en die gebruik van leer- en onderrigsteunmateriaal (LOSM). Om skoolsukses in graad 1 te verseker moet die leerder skoolgereed en skoolryp wees. Skoolgereedheid en skoolrypheid word beïnvloed deur eksterne faktore, soos die sosio-ekonomiese omstandighede, samelewing, gemeenskap, kultuur, die skool, die onderwyser, beskikbaarheid van leer- en onderrigsteunmateriaal, ouers en gesinstrukture. Daar is met die proefskrif gepoog om eerstens die effek van ʼn leerondersteuningintervensie op perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders in gedepriveerde omgewings te bepaal. Tweedens is daar bepaal of die leemtes in graad R-onderwysers se kennis van perseptueel-motoriese vaardighede die skoolgereedheid van graad R-leerders kan beïnvloed. Die derde doelstelling was om die verband tussen sekere biografiese veranderlikes en die graad R-onderwyseres se houding teenoor die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders te bepaal. Die vierde doelstelling het die impak van die gebruik van toepaslike LOSM op die ontwikkeling van graad R-leerders se perseptueel-motoriese vaardighede, met die fokus op klein- en grootmotoriese vaardighede bepaal. Om doelstelling 1 te ontleed het die proefskrif eerstens gepoog om die effek van ʼn leerondersteuningintervensie op skoolgereedheid gebaseer op perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders in gedepriveerde omgewings te bepaal. ʼn Leerderondersteuningintervensie wat gefokus het op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders vanuit lae sosio-ekonomiese samelewings is saamgestel. ʼn Kwantitatiewe navorsingsmetode is gevolg met ʼn drie-groep-voortoets-natoets-ontwerp. Die populasie vir hierdie doelstelling het bestaan uit drie graad R-skole wat deur middel van ʼn gerieflikheidsteekproef gekies is. Twee kwintiel 1-skole, ʼn kontroleskool (n = 30) en ʼn eksperimentele skool (n = 25), asook een kwintiel 3-skool (n = 22) is gekies. ʼn Leerderondersteuningintervensie wat gefokus het op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede is oor ʼn tydperk van nege maande by die eksperimentele skool (skool E) geïmplementeer deurdat hulp aan die onderwysers verleen is en die leeromgewing van die leerders opgegradeer is. Die leerders is voor- en na die intervensie deur middel van ʼn skoolgereedheidstoets geevalueer. Die resultate is deur middel van ʼn variansie-analise (ANOVA), kovariansie-analise (ANCOVA) en afhanklike t-toetse geanaliseer om die verskille tussen en binne groepe te bepaal. ʼn Beduidende verband tussen skoolgereedheid en perseptueel-motoriese ontwikkeling is gevind waar faktore soos die omgewing, minimum leer- en onderrigsteunmateriaal en beperkte kennis van die onderwyser ʼn rol gespeel het. Vanaf die voortoets tot die natoets was die persentasie skoolgereedheid onderskeidelik soos volg kontroleskool 1 (32% - 56%), kontroleskool 2 (58% - 70%), eksperimentele skool (34% - 66%). ʼn Groter verbetering in die skoolgereedheid kan by die eksperimentele skool waargeneem word. Die resultate het aangedui dat ʼn perseptueel-motoriese intervensie leerders in lae sosio-ekonomiese omgewings kan help om faktore soos ʼn gebrek aan LOSM, leemtes in onderwysers se kennis en houdings wat skoolgereedheid moontlik kan beïnvloed, te oorkom. Doelstelling 2 het die verband tussen leemtes in graad R-onderwysers (n = 25) se kennis van perseptueel-motoriese ontwikkeling en die stand van perseptueel-motoriese vaardighede by graad R-leerders ondersoek. ʼn Gekombineerde-navorsingsmetode vanuit ʼn post-positivistiese paradigma is hiervoor onderneem en dit is volgens ʼn fenomenologies-interpretivistiese perspektief uitgevoer. ʼn Selfopgestelde vraelys wat bestaan het uit geslote-en oopeind-vrae is as meetinstrument gebruik om vyf-en-twintig (n = 25) graad R-onderwysers se kennis oor die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders in die Potchefstroomdistrik, in te win. Die vraelys het bestaan uit die invul van biografiese gegewens, tien vrae waar die onderwyser se kennis met betrekking tot perseptueel-motoriese vaardighede bepaal is, sestien vrae waar ʼn scenario met ʼn foto en beskrywing geskets is en die onderwyser die korrekte perseptueel-motoriese vaardigheid daaraan moes koppel en agt vrae waar die onderwyser se kennis ten opsigte van die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede in graad R bepaal is. Die inligting uit die vraelyste is deur middel van Atlas.ti™ en statistiese ontleding geanaliseer. Interne itemkorrelasie van die vraelys is vasgestel en ʼn Cronbach Alpha met ʼn waarde van 0,74, gebaseer op die statistiese analise, is bepaal. Die resultate het leemtes in graad R-onderwysers se kennis met betrekking tot aspekte wat verband hou met perseptueel-motoriese onwikkeling getoon. Onvoldoende opleiding is by 80% van die respondente geïdentifiseer, wat tot die leemte in die onderwysers se kennis kon bydrae. Verder het dié onderwysers nie oor die voldoende kennis beskik oor die volle omvang van die Kurrikulum- en Assesseringsbeleidsverklaring nie en ʼn groot persentasie was onseker oor hoe om kurrikulumvoorskrifte effektief te implementeer. Die verband tussen sekere biografiese veranderlikes en die graad R-onderwyseres se houding teenoor die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders is vir doelstelling 3 bepaal. ʼn Kwantitatiewe navorsingmetode is gevolg waar graad R-onderwysers (n = 25) wat volgens beskikbaarheid geselekteer is, ʼn selfontwikkelde vraelys voltooi het, waar die hoeveelheid tyd wat aan verskillende vakke bestee word, aangedui is. Resultate is statisties geanaliseer deur gebruik te maak van beskrywende statistiek sowel as Spearman se rangorde-korrelasie om te bepaal of daar ʼn verband bestaan tussen die onderwysers se houding, soos gemeet aan die hoeveelheid tyd wat aan die onderrig van die verskillende vakke in graad R bestee is, die ouderdom en ondervinding van die onderwysers, die aantal leerders in die klas en die sosio-ekonomiese omstandighede van leerders in die klas. Tweerigting-frekwensietabelle is verder gebruik om Chi-kwadraattoetse en Cramer’s V wat die sterkte van die verband tussen ras, taal van onderrig en die vrae wat verband hou met houding te bepaal. ʼn Beduidende verband is gevind tussen ouderdom en ondervinding van die respondente en die hoeveelheid leerders in die klas, die sosio-ekonomiese omgewing en die tyd wat aan onderrig van vakke bestee word. Hierdie aspekte kan moontlik bydra tot die onderwysers se houding ten opsigte van die onderrig van Lewensvaardighede, wat perseptueel-motoriese ontwikkeling insluit. Indien dié aspekte aangespreek kan word deur intervensie en indiensopleiding, kan die onderwyser se houding teenoor die onderrig van Lewensvaardighede moontlik verander, wat sal bydra tot groter klem op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede. Doelstelling 4 het die impak van die gebruik van toepaslike leer- en onderrigsteunmateriaal op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede met die fokus op groot- en klein (fyn) motoriese vaardighede by die graad R-skole bepaal. Om die doelstelling te bereik is leerders van twee skole binne dieselfde sosio-ekonomiese omstandighede se skoolgereedheid tydens ʼn voortoets bepaal. ʼn Gekombineerde navorsingsmetode met ʼn tweegroep-voortoets-natoets-ontwerp is gevolg. Leerders van twee graad R-skole (kwintiel 1) met ʼn gemiddelde ouderdom van 5,2 (± 0,5) jaar in die Potchefstroomdistrik is met ʼn gerieflikheidsteekproef geselekteer. ʼn Perseptueel-motoriese intervensie, wat gefokus het op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede is deur middel van onderwyser-ondersteuning en die skep van ʼn effektiewe leeromgewing, vanaf Februarie tot November (nege maande) by die eksperimentele skool (n = 25) uitgevoer, terwyl geen addisionele hulpverlening in die kontroleskool (n = 30) plaasgevind het nie. Die kwantitatiewe resultate is ontleed deur middel van ʼn afhanklike- en onafhanklike t-toets en ʼn ANCOVA is gebruik om verskille tussen en binne die skole te bepaal. Die kwalitatiewe navorsing is deur middel van ʼn multi-metode-benadering met die fokus op foto-analise en beskrywende inligting geanaliseer. Voor intervensie was geen van die leerders in die twee skole skoolgereed nie. Na die intervensie was die aangepaste gemiddeldes wat behaal is in die natoets vir klein- en grootspier-koördinasie by die eksperimentele skool prakties betekenisvol beter as dié van die kontroleskool. In die eksperimentele skool was 17 uit 20 leerders na die intervensie skoolgereed, terwyl daar uit die kontroleskool slegs 8 uit 28 leerders skoolgereed was. Die resultate dui daarop dat perseptueel-motoriese vaardighede van leerders vanuit ʼn lae sosio-ekonomiese omgewing met effektiewe LOSM gestimuleer kan word om hul skoolgereedheid te verbeter. Vroeë intervensie in die vorm van onderwyser-ondersteuning en opgradering van die leeromgewing wat fokus op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede in graad R, kan moontlik agterstande in die verband aanspreek en sodoende bydra tot die verbetering van skoolgereed. Op grond van bogenoemde resultate kan daar tot die gevolgtrekking gekom word dat die graad R-leerder in gedepriveerde omgewings se perseptueel-motoriese ontwikkeling wel deur verskeie faktore negatief beïnvloed kan word. Van hierdie faktore is onder meer die onderwyser se houding, leemte in kennis, onvoldoende opleiding en beskikbaarheid van leer- en onderrigsteunmateriaal. Daar word gevolglik aanbeveel dat leerders wat in lae sosio-ekonomiese omgewings grootword aan ʼn vroeë intervensie, wat fokus op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede en effektiewe LOSM, blootgestel moet word. Daarbenewens behoort onderwysers se leemte in kennis oor perseptueel-motoriese vaardighede asook hul houding oor die belangrikheid van perseptueel-motoriese vaardighede aangespreek te word deur onder andere indiensopleidingsprogramme. Die belang van die aanstelling van goed opgeleide onderwysers, gerig op vroeë kinderontwikkeling behoort ook by die Departement van Basiese Onderwys aandag te geniet. Sodoende kan dié leerders se agterstande tydig oorkom word en hul skoolgereedheid verbeter word. / PhD (Human Movement Science), North-West University, Potchefstroom Campus, 2015

Die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede is noodsaaklik om skoolsukses in graad 1 te verseker. Sodanige perseptueel-motoriese vaardighede word beïnvloed deur faktore soos die onderwyser se houding, en kennis en die gebruik van leer- en onderrigsteunmateriaal (LOSM). Om skoolsukses in graad 1 te verseker moet die leerder skoolgereed en skoolryp wees. Skoolgereedheid en skoolrypheid word beïnvloed deur eksterne faktore, soos die sosio-ekonomiese omstandighede, samelewing, gemeenskap, kultuur, die skool, die onderwyser, beskikbaarheid van leer- en onderrigsteunmateriaal, ouers en gesinstrukture. Daar is met die proefskrif gepoog om eerstens die effek van ʼn leerondersteuningintervensie op perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders in gedepriveerde omgewings te bepaal. Tweedens is daar bepaal of die leemtes in graad R-onderwysers se kennis van perseptueel-motoriese vaardighede die skoolgereedheid van graad R-leerders kan beïnvloed. Die derde doelstelling was om die verband tussen sekere biografiese veranderlikes en die graad R-onderwyseres se houding teenoor die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders te bepaal. Die vierde doelstelling het die impak van die gebruik van toepaslike LOSM op die ontwikkeling van graad R-leerders se perseptueel-motoriese vaardighede, met die fokus op klein- en grootmotoriese vaardighede bepaal. Om doelstelling 1 te ontleed het die proefskrif eerstens gepoog om die effek van ʼn leerondersteuningintervensie op skoolgereedheid gebaseer op perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders in gedepriveerde omgewings te bepaal. ʼn Leerderondersteuningintervensie wat gefokus het op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders vanuit lae sosio-ekonomiese samelewings is saamgestel. ʼn Kwantitatiewe navorsingsmetode is gevolg met ʼn drie-groep-voortoets-natoets-ontwerp. Die populasie vir hierdie doelstelling het bestaan uit drie graad R-skole wat deur middel van ʼn gerieflikheidsteekproef gekies is. Twee kwintiel 1-skole, ʼn kontroleskool (n = 30) en ʼn eksperimentele skool (n = 25), asook een kwintiel 3-skool (n = 22) is gekies. ʼn Leerderondersteuningintervensie wat gefokus het op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede is oor ʼn tydperk van nege maande by die eksperimentele skool (skool E) geïmplementeer deurdat hulp aan die onderwysers verleen is en die leeromgewing van die leerders opgegradeer is. Die leerders is voor- en na die intervensie deur middel van ʼn skoolgereedheidstoets geevalueer. Die resultate is deur middel van ʼn variansie-analise (ANOVA), kovariansie-analise (ANCOVA) en afhanklike t-toetse geanaliseer om die verskille tussen en binne groepe te bepaal. ʼn Beduidende verband tussen skoolgereedheid en perseptueel-motoriese ontwikkeling is gevind waar faktore soos die omgewing, minimum leer- en onderrigsteunmateriaal en beperkte kennis van die onderwyser ʼn rol gespeel het. Vanaf die voortoets tot die natoets was die persentasie skoolgereedheid onderskeidelik soos volg kontroleskool 1 (32% - 56%), kontroleskool 2 (58% - 70%), eksperimentele skool (34% - 66%). ʼn Groter verbetering in die skoolgereedheid kan by die eksperimentele skool waargeneem word. Die resultate het aangedui dat ʼn perseptueel-motoriese intervensie leerders in lae sosio-ekonomiese omgewings kan help om faktore soos ʼn gebrek aan LOSM, leemtes in onderwysers se kennis en houdings wat skoolgereedheid moontlik kan beïnvloed, te oorkom. Doelstelling 2 het die verband tussen leemtes in graad R-onderwysers (n = 25) se kennis van perseptueel-motoriese ontwikkeling en die stand van perseptueel-motoriese vaardighede by graad R-leerders ondersoek. ʼn Gekombineerde-navorsingsmetode vanuit ʼn post-positivistiese paradigma is hiervoor onderneem en dit is volgens ʼn fenomenologies-interpretivistiese perspektief uitgevoer. ʼn Selfopgestelde vraelys wat bestaan het uit geslote-en oopeind-vrae is as meetinstrument gebruik om vyf-en-twintig (n = 25) graad R-onderwysers se kennis oor die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders in die Potchefstroomdistrik, in te win. Die vraelys het bestaan uit die invul van biografiese gegewens, tien vrae waar die onderwyser se kennis met betrekking tot perseptueel-motoriese vaardighede bepaal is, sestien vrae waar ʼn scenario met ʼn foto en beskrywing geskets is en die onderwyser die korrekte perseptueel-motoriese vaardigheid daaraan moes koppel en agt vrae waar die onderwyser se kennis ten opsigte van die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede in graad R bepaal is. Die inligting uit die vraelyste is deur middel van Atlas.ti™ en statistiese ontleding geanaliseer. Interne itemkorrelasie van die vraelys is vasgestel en ʼn Cronbach Alpha met ʼn waarde van 0,74, gebaseer op die statistiese analise, is bepaal. Die resultate het leemtes in graad R-onderwysers se kennis met betrekking tot aspekte wat verband hou met perseptueel-motoriese onwikkeling getoon. Onvoldoende opleiding is by 80% van die respondente geïdentifiseer, wat tot die leemte in die onderwysers se kennis kon bydrae. Verder het dié onderwysers nie oor die voldoende kennis beskik oor die volle omvang van die Kurrikulum- en Assesseringsbeleidsverklaring nie en ʼn groot persentasie was onseker oor hoe om kurrikulumvoorskrifte effektief te implementeer. Die verband tussen sekere biografiese veranderlikes en die graad R-onderwyseres se houding teenoor die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede van graad R-leerders is vir doelstelling 3 bepaal. ʼn Kwantitatiewe navorsingmetode is gevolg waar graad R-onderwysers (n = 25) wat volgens beskikbaarheid geselekteer is, ʼn selfontwikkelde vraelys voltooi het, waar die hoeveelheid tyd wat aan verskillende vakke bestee word, aangedui is. Resultate is statisties geanaliseer deur gebruik te maak van beskrywende statistiek sowel as Spearman se rangorde-korrelasie om te bepaal of daar ʼn verband bestaan tussen die onderwysers se houding, soos gemeet aan die hoeveelheid tyd wat aan die onderrig van die verskillende vakke in graad R bestee is, die ouderdom en ondervinding van die onderwysers, die aantal leerders in die klas en die sosio-ekonomiese omstandighede van leerders in die klas. Tweerigting-frekwensietabelle is verder gebruik om Chi-kwadraattoetse en Cramer’s V wat die sterkte van die verband tussen ras, taal van onderrig en die vrae wat verband hou met houding te bepaal. ʼn Beduidende verband is gevind tussen ouderdom en ondervinding van die respondente en die hoeveelheid leerders in die klas, die sosio-ekonomiese omgewing en die tyd wat aan onderrig van vakke bestee word. Hierdie aspekte kan moontlik bydra tot die onderwysers se houding ten opsigte van die onderrig van Lewensvaardighede, wat perseptueel-motoriese ontwikkeling insluit. Indien dié aspekte aangespreek kan word deur intervensie en indiensopleiding, kan die onderwyser se houding teenoor die onderrig van Lewensvaardighede moontlik verander, wat sal bydra tot groter klem op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede. Doelstelling 4 het die impak van die gebruik van toepaslike leer- en onderrigsteunmateriaal op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede met die fokus op groot- en klein (fyn) motoriese vaardighede by die graad R-skole bepaal. Om die doelstelling te bereik is leerders van twee skole binne dieselfde sosio-ekonomiese omstandighede se skoolgereedheid tydens ʼn voortoets bepaal. ʼn Gekombineerde navorsingsmetode met ʼn tweegroep-voortoets-natoets-ontwerp is gevolg. Leerders van twee graad R-skole (kwintiel 1) met ʼn gemiddelde ouderdom van 5,2 (± 0,5) jaar in die Potchefstroomdistrik is met ʼn gerieflikheidsteekproef geselekteer. ʼn Perseptueel-motoriese intervensie, wat gefokus het op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede is deur middel van onderwyser-ondersteuning en die skep van ʼn effektiewe leeromgewing, vanaf Februarie tot November (nege maande) by die eksperimentele skool (n = 25) uitgevoer, terwyl geen addisionele hulpverlening in die kontroleskool (n = 30) plaasgevind het nie. Die kwantitatiewe resultate is ontleed deur middel van ʼn afhanklike- en onafhanklike t-toets en ʼn ANCOVA is gebruik om verskille tussen en binne die skole te bepaal. Die kwalitatiewe navorsing is deur middel van ʼn multi-metode-benadering met die fokus op foto-analise en beskrywende inligting geanaliseer. Voor intervensie was geen van die leerders in die twee skole skoolgereed nie. Na die intervensie was die aangepaste gemiddeldes wat behaal is in die natoets vir klein- en grootspier-koördinasie by die eksperimentele skool prakties betekenisvol beter as dié van die kontroleskool. In die eksperimentele skool was 17 uit 20 leerders na die intervensie skoolgereed, terwyl daar uit die kontroleskool slegs 8 uit 28 leerders skoolgereed was. Die resultate dui daarop dat perseptueel-motoriese vaardighede van leerders vanuit ʼn lae sosio-ekonomiese omgewing met effektiewe LOSM gestimuleer kan word om hul skoolgereedheid te verbeter. Vroeë intervensie in die vorm van onderwyser-ondersteuning en opgradering van die leeromgewing wat fokus op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede in graad R, kan moontlik agterstande in die verband aanspreek en sodoende bydra tot die verbetering van skoolgereed. Op grond van bogenoemde resultate kan daar tot die gevolgtrekking gekom word dat die graad R-leerder in gedepriveerde omgewings se perseptueel-motoriese ontwikkeling wel deur verskeie faktore negatief beïnvloed kan word. Van hierdie faktore is onder meer die onderwyser se houding, leemte in kennis, onvoldoende opleiding en beskikbaarheid van leer- en onderrigsteunmateriaal. Daar word gevolglik aanbeveel dat leerders wat in lae sosio-ekonomiese omgewings grootword aan ʼn vroeë intervensie, wat fokus op die ontwikkeling van perseptueel-motoriese vaardighede en effektiewe LOSM, blootgestel moet word. Daarbenewens behoort onderwysers se leemte in kennis oor perseptueel-motoriese vaardighede asook hul houding oor die belangrikheid van perseptueel-motoriese vaardighede aangespreek te word deur onder andere indiensopleidingsprogramme. Die belang van die aanstelling van goed opgeleide onderwysers, gerig op vroeë kinderontwikkeling behoort ook by die Departement van Basiese Onderwys aandag te geniet. Sodoende kan dié leerders se agterstande tydig oorkom word en hul skoolgereedheid verbeter word. / PhD (Human Movement Science), North-West University, Potchefstroom Campus, 2015

This study focuses on listening and auditory skills of Grade R learners. The researcher wanted to establish the state of these skills, and whether they influence the scholastic achievement of learners. Literature study was done, and literature indicates that listening skills are a prerequisite for language proficiency. Listening is a skill that has to be mastered before a child can learn to speak. Listening is essential for all learning, and also determines the success of learning in the formal school system. Cognitive development of the Grade R learner, which is a complex interaction among psychological, environmental and genetic factors, is also considered. Factors which influence auditory perception are emphasized and supported by the literature, as is the importance of good auditory skills. A literature study on brain development is also executed. The brain is the most complex organ in the human body and that cognitive development is seated in the brain. The study indicates the importance of correct stimulation and the acquisition of skills during the first eight years of a child’s life. School readiness, auditory perception and listening skills of the school entrant are considered. Listening skills as well as perceptual skills are skills needed for school readiness and will be discussed. The researcher utilised the mixed method for the empirical investigation, and data were interpreted from the Interpretivistic paradigm. Questionnaires to practising Grade R educators (n=20) determined the state of listening and auditory skills of current Grade R learners in the Kenneth Kaunda district in the Potchefstroom area. This was the qualitative part of the data collection. For quantitative data collection, school readiness tests (n=500) used during the past ten years from a specific pre-primary school in above mentioned district, were utilised. The test used in this study is the “Standardised School Readiness Test” of dr. S le Roux. By the statistical processing of the tests the researcher wanted to determine the state of listening and auditory skills of Grade R learners during the past ten years; whether a decrease is indicated by the statistics, and whether listening and auditory skills only make a difference according to year groups. This could, however, not be proven statistically. The educators who completed the questionnaires indicated significantly that listening and auditory skills of learners have decreased during the past few years. The researcher interprets the phenomenon as a result of the amount of learners in a class. Class ratio may have an influence, since only four to six learners are tested at a time with the school readiness test as opposed to 24 – 30 learners in a Grade R class. The researcher wanted to establish whether listening and auditory skills play a determining role in school readiness and scholastic achievement. According to literature and empirical research, listening and auditory skills do in fact play a determining role in scholastic achievement. If learners are unable to listen, they cannot learn to read and their reading comprehension is poor. All above factors contribute to learners not being ready for school when commencing Grade 1. If attention is given to the development of auditory perceptual skills as well as good listening skills of learners in the Grade R phase, the future Annual National Assessment (ANA) results of Grade 3 learners may be influenced positively. / Thesis (MEd (Curriculum Development))--North-West University, Potchefstroom Campus, 2013.

This study focuses on listening and auditory skills of Grade R learners. The researcher wanted to establish the state of these skills, and whether they influence the scholastic achievement of learners. Literature study was done, and literature indicates that listening skills are a prerequisite for language proficiency. Listening is a skill that has to be mastered before a child can learn to speak. Listening is essential for all learning, and also determines the success of learning in the formal school system. Cognitive development of the Grade R learner, which is a complex interaction among psychological, environmental and genetic factors, is also considered. Factors which influence auditory perception are emphasized and supported by the literature, as is the importance of good auditory skills. A literature study on brain development is also executed. The brain is the most complex organ in the human body and that cognitive development is seated in the brain. The study indicates the importance of correct stimulation and the acquisition of skills during the first eight years of a child’s life. School readiness, auditory perception and listening skills of the school entrant are considered. Listening skills as well as perceptual skills are skills needed for school readiness and will be discussed. The researcher utilised the mixed method for the empirical investigation, and data were interpreted from the Interpretivistic paradigm. Questionnaires to practising Grade R educators (n=20) determined the state of listening and auditory skills of current Grade R learners in the Kenneth Kaunda district in the Potchefstroom area. This was the qualitative part of the data collection. For quantitative data collection, school readiness tests (n=500) used during the past ten years from a specific pre-primary school in above mentioned district, were utilised. The test used in this study is the “Standardised School Readiness Test” of dr. S le Roux. By the statistical processing of the tests the researcher wanted to determine the state of listening and auditory skills of Grade R learners during the past ten years; whether a decrease is indicated by the statistics, and whether listening and auditory skills only make a difference according to year groups. This could, however, not be proven statistically. The educators who completed the questionnaires indicated significantly that listening and auditory skills of learners have decreased during the past few years. The researcher interprets the phenomenon as a result of the amount of learners in a class. Class ratio may have an influence, since only four to six learners are tested at a time with the school readiness test as opposed to 24 – 30 learners in a Grade R class. The researcher wanted to establish whether listening and auditory skills play a determining role in school readiness and scholastic achievement. According to literature and empirical research, listening and auditory skills do in fact play a determining role in scholastic achievement. If learners are unable to listen, they cannot learn to read and their reading comprehension is poor. All above factors contribute to learners not being ready for school when commencing Grade 1. If attention is given to the development of auditory perceptual skills as well as good listening skills of learners in the Grade R phase, the future Annual National Assessment (ANA) results of Grade 3 learners may be influenced positively. / Thesis (MEd (Curriculum Development))--North-West University, Potchefstroom Campus, 2013.

Play can be seen as a very important component in the learning programme of pre-school children. The question arises whether the Gr R teacher has adequate play incorporated into the daily schedule? The research question was answered as follows. Although it was revealed in the study that the teachers who had pre-primary and Bed qualifications, possessed more (play) knowledge of all the teachers, the rest of the Gr R teachers indicated that they did have a need to gather more knowledge in childrens’ play, as well as implementing it into the day programme. The third part of the research question was also answered namely; that too much formal education were taking place in the Gr R classes in primary schools. The answer to the question; whether there is enough play in the Gr R class in a primary school is; “no”, 10 and whether there is enough play in the Gr R class in the pre-primary school is; “yes”. It was concluded that the Gr R education methods in the primary school is far more formal than that of the pre-primary school. The research question is thus fully answered and the study was completed successfully. / Spel kan gesien word as ’n baie belangrike komponent van die leerprogram vir voorskoolse kinders. Die vraag ontstaan of Gr R onderwyseresse genoegsame spel in die dagprogram implementeer? Die navorsingsvraag is as volg beantwoord. Alhoewel dit in die studie na vore gekom het, dat die onderwyseresse wat preprimêr en BEd gekwalifiseer is oor die meeste speelkennis beskik, het die meeste Gr R onderwyseresse aangedui dat hul wel ’n behoefte het om meer kennis rakende kinderspel en die implementering daarvan in die dagprogram te bekom. Die laaste vraag voortvloeiend uit die navorsing of daar genoegsame spel in die Gr R klasse plaasvind was die gevolgtrekking “nee” by primêre skole en “ja” by preprimêre skole. Daar is tot die gevolgtrekking gekom dat Gr R onderwys by primêre skole se onderrigmetodes baie meer formeel is as Gr R by preprimêre skole. Die navorsings-vraag is dus in geheel beantwoord en die studie is suksesvol voltooi. / Psychology of Education / M. Ed. (Sielkundige Opvoedkunde)

Summaries in Afrikaans and English / Hierdie studie spreek die emosionele skoolgereedheid van voorskoolse kinders aan. Die voorskoolse kind met sy basiese emosies vanuit sielkundig opvoedkundige perspektief word in die studie van naderby beskou. Tydens die studie is die basiese emosies volgens Plutchik (1980) wat bepalend vir die emosionele skoolgereedheid van die skooltoetreder is, geidentifiseer. Na aanleiding van nuwe insigte waartoe gekom is, het die navorser 'n eie emosionele skoolgereedheidsevalueringslys volgens Plutchik (1980) se basiese emosies antwerp, wat as 'n maatstaf vir die evaluering van emosionele skoolgereedheid kan dien. 'n Empiriese ondersoek is onderneem om te bepaal of 'n aantal proefpersone volgens n emosionele skoolgereedheidsevalueringslys emosioneel skoolgereed is al dan nie. Emosionele tekorte is vanuit die emosionele skoolgereedheidsevalueringslys geidentifiseer, waarna diagnostiese en terapeutiese tegnieke vir emosionele skoolgereedmaking kortliks bespreek is. Opvoedkundige sielkundiges kan die diagnostiese en terapeutiese tegnieke as hulpmiddel gebruik om emosionele tekorte, wat moontlik 'n blokkasie vir emosionele skoolgereedheid inhou, aan te spreek. / This stidu addresses the emotional school preparedness (readiness) of pre-primary children. The pre-primary child with his basic emotions from a psychological educational perspective is examined more closely in this study. During this study the basic emotions according to Plutchik {1980) that determine the emotional school readiness of the school entrant, were identified. On account of new insights gained, the researcher designed a school readiness evaluation list of her own according to Plutchik's (1980) basic emotions. This list can serve as a guideline for the evaluation of emotional school readiness. An empirical study was undertaken to determine whether a number of experimental subjects {children) were ready for school or not. Emotional deficiencies were identified by means of the emotional school readiness evaluation list, whereafter diagnostic and therapeutic techniques for the emotional preparation of children were briefly discussed. Educational psychologists can use these diagnostic and therapeutic techniques as an aid to address emotional deficiencies, which may impede the emotional school readiness of children. / Educational Studies / M. Ed. (met spesialisering in Voorligting)

Summaries in Afrikaans and English / Hierdie studie spreek die emosionele skoolgereedheid van voorskoolse kinders aan. Die voorskoolse kind met sy basiese emosies vanuit sielkundig opvoedkundige perspektief word in die studie van naderby beskou. Tydens die studie is die basiese emosies volgens Plutchik (1980) wat bepalend vir die emosionele skoolgereedheid van die skooltoetreder is, geidentifiseer. Na aanleiding van nuwe insigte waartoe gekom is, het die navorser 'n eie emosionele skoolgereedheidsevalueringslys volgens Plutchik (1980) se basiese emosies antwerp, wat as 'n maatstaf vir die evaluering van emosionele skoolgereedheid kan dien. 'n Empiriese ondersoek is onderneem om te bepaal of 'n aantal proefpersone volgens n emosionele skoolgereedheidsevalueringslys emosioneel skoolgereed is al dan nie. Emosionele tekorte is vanuit die emosionele skoolgereedheidsevalueringslys geidentifiseer, waarna diagnostiese en terapeutiese tegnieke vir emosionele skoolgereedmaking kortliks bespreek is. Opvoedkundige sielkundiges kan die diagnostiese en terapeutiese tegnieke as hulpmiddel gebruik om emosionele tekorte, wat moontlik 'n blokkasie vir emosionele skoolgereedheid inhou, aan te spreek. / This stidu addresses the emotional school preparedness (readiness) of pre-primary children. The pre-primary child with his basic emotions from a psychological educational perspective is examined more closely in this study. During this study the basic emotions according to Plutchik {1980) that determine the emotional school readiness of the school entrant, were identified. On account of new insights gained, the researcher designed a school readiness evaluation list of her own according to Plutchik's (1980) basic emotions. This list can serve as a guideline for the evaluation of emotional school readiness. An empirical study was undertaken to determine whether a number of experimental subjects {children) were ready for school or not. Emotional deficiencies were identified by means of the emotional school readiness evaluation list, whereafter diagnostic and therapeutic techniques for the emotional preparation of children were briefly discussed. Educational psychologists can use these diagnostic and therapeutic techniques as an aid to address emotional deficiencies, which may impede the emotional school readiness of children. / Educational Studies / M. Ed. (met spesialisering in Voorligting)

Play can be seen as a very important component in the learning programme of pre-school children. The question arises whether the Gr R teacher has adequate play incorporated into the daily schedule? The research question was answered as follows. Although it was revealed in the study that the teachers who had pre-primary and Bed qualifications, possessed more (play) knowledge of all the teachers, the rest of the Gr R teachers indicated that they did have a need to gather more knowledge in childrens’ play, as well as implementing it into the day programme. The third part of the research question was also answered namely; that too much formal education were taking place in the Gr R classes in primary schools. The answer to the question; whether there is enough play in the Gr R class in a primary school is; “no”, 10 and whether there is enough play in the Gr R class in the pre-primary school is; “yes”. It was concluded that the Gr R education methods in the primary school is far more formal than that of the pre-primary school. The research question is thus fully answered and the study was completed successfully. / Spel kan gesien word as ’n baie belangrike komponent van die leerprogram vir voorskoolse kinders. Die vraag ontstaan of Gr R onderwyseresse genoegsame spel in die dagprogram implementeer? Die navorsingsvraag is as volg beantwoord. Alhoewel dit in die studie na vore gekom het, dat die onderwyseresse wat preprimêr en BEd gekwalifiseer is oor die meeste speelkennis beskik, het die meeste Gr R onderwyseresse aangedui dat hul wel ’n behoefte het om meer kennis rakende kinderspel en die implementering daarvan in die dagprogram te bekom. Die laaste vraag voortvloeiend uit die navorsing of daar genoegsame spel in die Gr R klasse plaasvind was die gevolgtrekking “nee” by primêre skole en “ja” by preprimêre skole. Daar is tot die gevolgtrekking gekom dat Gr R onderwys by primêre skole se onderrigmetodes baie meer formeel is as Gr R by preprimêre skole. Die navorsings-vraag is dus in geheel beantwoord en die studie is suksesvol voltooi. / Psychology of Education / M. Ed. (Sielkundige Opvoedkunde)