Zugl.: Hamburg, Univ., Diss., 2006

Zugl.: Saarbrücken, Univ., Habil.-Schr., 2005.

Tübingen, Univ., Diss., 2004. / Aus: Tübingen-Linguistik-Report ; 7. ISSN 1611-1265.

Universiẗat, Diss., 1999--Freiburg (Breisgau).

I detta examensarbete undersöks synen på grammatikundervisning rörande verb och tempus hos lärare inom utbildningsformen Svenska för invandrare. I styrdokumenten för utbildningsformen finns krav på att eleven ska lära sig ett funktionellt andraspråk. Detta åsyftar både kommunikativa aspekter och språklig korrekthet, dock utan några explicita krav på vilka grammatiska moment som ingår i de olika kurserna.Verbtempus är en aspekt av svenskan som andraspråksinlärare kan ha svårt att lära sig och använda. I detta arbete undersöks därför lärares attityder till användning av tempus i de olika kurserna, i syfte att se om olika tempus förekommer i olika kurser samt hur lärarna uppger vilket syfte grammatikundervisningen fyller i deras undervisning. Lärarnas och elevernas användning av metaspråkliga termer berörs också.Resultatet visar vissa mönster rörande tempusförekomst i kurserna och hur lärarens perspektiv på grammatikundervisning påverkar kursinnehållet och krav på användning av metaspråkliga termer. Krav på användning av enklare tempus förekommer i de tidigare kurserna och mer komplexa och sammansatta tillkommer i de senare. Lärare i de tidigare kurserna uppger att de i större utsträckning använder metaspråkliga termer och ställer högre krav på att eleverna använder dessa, än vad lärarna i de senare kurserna uppger.Resultatet verkar peka åt att lärarna utformar grammatikundervisningen utefter vad de själva anser är viktiga för eleverna, vilket kan leda till att kursinnehållet skiljer sig åt. Enstaka mönster visar på att den pragmatiska kompetensen tar en allt större roll i undervisningen ju högre kurs eleven studerar.

Univ., Habil.-Schr.--Saarbrücken, 2005.

The study is about aesthetic learning processes in the subject English. The purpose of the study is to investigate whether aesthetic learning processes in the form of drama can contribute to a development in fourth graders’ command of grammatical tense in English. This is investigated by interviews combined with a test in grammatical tense with five students in year 4. The study is based on three research questions that are investigated and answered: - How does the aesthetic learning processes affect the students' verbal use of tense? - What similarities and differences can be seen in the students‘ verbal use of tenses? The study consists of a theoretical and an empirical part where the focus is on aestheticlearning processes with input from the expression form drama and partly a non-aesthetic learning that leans towards a lesson with teaching materials in the subject English. The theoretical part is based on the socio-cultural perspective with a view of aesthetic learning. In this study, it has emerged that aesthetic learning processes such as aids strengthen students' opportunities to achieve knowledge of the spoken English where tense is in focus. Body language and the senses are also an important part that helps the students to consolidate English skills in a simpler way. If aesthetic and non-aesthetic learning are combined, there will be a relationship between the two forms of learning that leads to a varied learning in English teaching in primary school.

Grammatikale konstruksies wat met postulêre werkwoorde (VPOS’e) vorm, kom voor in verskeie tale. Die Afrikaanse, sowel as die Nederlandse, VPOS-progressiewe konstruksie is reeds omvattend bespreek in onlangse taalkundebronne. Hoewel Griekwa-Afrikaans (GrAfr) en Standaardafrikaans (StAfr) beide as variasies van Afrikaans gereken word, en boonop dieselfde oorsprong deel (te wete sewentiendeeeuse Nederlands), en daar heelwat ooreenkomste bestaan in die manier waarop hierdie twee Afrikaanse variëteite die konstruksie gebruik, is daar tog ook ʼn hele aantal verrassende (vormlike en semantiese) verskille. Die doel van hierdie studie is om die unieke wyse waarop die VPOS-konstruksie in Griekwa-Afrikaans gebruik word om grammatikale betekenis uit te druk, aan te toon. Die studie word vanuit ʼn grammatikaliseringsperspektief aangepak aangesien hierdie vertrekpunt nuttig is om eerstens die ontwikkeling en tweedens die aanwending van grammatikale konstruksies te bespreek. Die grammatikaliseringsteorie verduidelik hoe woorde leksikale waarde verloor ten einde meer grammatikaal te word. Die kategoriale verandering (oftewel ouksiliëring) van die VPOS as leksikale hoofwerkwoord na grammatikale hulpwerkwoord, is ʼn merkbare gevolg van ʼn proses van grammatikalisering. Die gegrammatikaliseerde VPOS tree as die spil van die sin op en verrig tradisioneel die funksie om aan te toon i) of die handeling wat uitgedruk word, in die verlede, hede of toekoms plaasvind; ii) wat die spreker se perspektief op die handeling is, iii) wat die spreker se subjektiewe opinie of houding ten opsigte van die handeling is; en iv) of die handeling realiseer al dan nie. Hierdie vier funksies word onderskeidelik die tempus, aspek, modaliteit en polariteit van ʼn sin genoem. Omdat polariteit in Afrikaans deur die negatiewe partikel nie uitgedruk word, word daar in hierdie studie spesifiek ondersoek ingestel na die moontlike TAM-funksies wat die VPOS in GrAfr kan verrig. Hierdie studie het op ʼn vergelykende wyse te werk gegaan. Twee konkordansies is saamgestel om die gebruik van die VPOS-konstruksie in GrAfr te bestudeer in vergelyking met StAfr. Die GrAfr-konkordansie (ʼn gesproke korpus) bestaan uit 1000 sinne wat saamgestel is uit onderhoude wat met GrAfr’e moedertaalsprekers gevoer is in 1984 tydens die saamstel van die sogenaamde Van Rensburg-verslae. Die TKkonkordansie (geskrewe korpus) bestaan uit ʼn lukrake seleksie van 1000 sinne vanuit die TK-korpus wat VPOS-konstruksies bevat. Om die unieke gebruikswyse van die GrAfr vas te stel, is hierdie konkordansies volgens spesifieke parameters vergelyk. Eerstens is die frekwensieratio van die verskillende VPOS'e in die twee konkordansies vergelyk. Daar is gevind dat loop die mees frekwente VPOS in GrAfr is wat aandui dat dit die verste van die VPOS gegrammatikaliseer het. Die frekwensierangorde vir VPOS’e in GrAfr is loop > sit > staan > lê en die frekwensierangorde vir StAfr is sit > staan > loop > lê. Tweedens is die verhouding tussen leksikale en grammatikale gebruike vergelyk. Na aanleiding van die 66,93% van GrAfr’e voorbeelde wat grammatikale funksies verrig het, was dit duidelik dat die VPOS-konstruksie in GrAfr baie verder gegrammatikaliseer het as die konstruksie in StAfr. Derdens is daar ʼn vergelyking van die verskillende sinstipes gemaak en gekonkludeer dat beide konkordansies hoofsaaklik uit stelsinne bestaan, en dat die verskil in sinstipes in die twee konkordansies nie ʼn oorsaak kan wees van die aangeduide frekwensieverskille van VPOS’e nie. Vierdens en laastens is spesifieke sintaktiese interessanthede wat uniek is aan GrAfr ondersoek. Daar is byvoorbeeld gevind dat GrAfr, anders as StAfr, gereeld twee verskillende VPOS’e in een sin gebruik, byvoorbeeld "Dan staan loop hy jimmers". Daar was hier ook aanduidings van stringwerkwoordkonstruksies, byvoorbeeld “Ons had ʼn bietjie gelê stan oortree”, waar daar meer as een hulpwerkwoordelike VPOS aangewend word om ʼn grammatikale funksie te verrig. Verder is 'n hele aantal GrAfr’e voorbeelde gevind waar loop of selfs lê as wisselvorme van 'n die inchoatiewe gaan optree, byvoorbeeld “Hy lê kom nog”. Ander interessante verskynsels soos variasie in moontlike sinsstruktuur is ook ondersoek en enkele voorbeelde is gevind waar die grammatikale VPOS na die leksikale hoofwerkwoord geplaas word, byvoorbeeld “Ek kan nie lieg sit nie”. / MA (Linguistics and Literary Theory), North-West University, Potchefstroom Campus, 2015

Grammatikale konstruksies wat met postulêre werkwoorde (VPOS’e) vorm, kom voor in verskeie tale. Die Afrikaanse, sowel as die Nederlandse, VPOS-progressiewe konstruksie is reeds omvattend bespreek in onlangse taalkundebronne. Hoewel Griekwa-Afrikaans (GrAfr) en Standaardafrikaans (StAfr) beide as variasies van Afrikaans gereken word, en boonop dieselfde oorsprong deel (te wete sewentiendeeeuse Nederlands), en daar heelwat ooreenkomste bestaan in die manier waarop hierdie twee Afrikaanse variëteite die konstruksie gebruik, is daar tog ook ʼn hele aantal verrassende (vormlike en semantiese) verskille. Die doel van hierdie studie is om die unieke wyse waarop die VPOS-konstruksie in Griekwa-Afrikaans gebruik word om grammatikale betekenis uit te druk, aan te toon. Die studie word vanuit ʼn grammatikaliseringsperspektief aangepak aangesien hierdie vertrekpunt nuttig is om eerstens die ontwikkeling en tweedens die aanwending van grammatikale konstruksies te bespreek. Die grammatikaliseringsteorie verduidelik hoe woorde leksikale waarde verloor ten einde meer grammatikaal te word. Die kategoriale verandering (oftewel ouksiliëring) van die VPOS as leksikale hoofwerkwoord na grammatikale hulpwerkwoord, is ʼn merkbare gevolg van ʼn proses van grammatikalisering. Die gegrammatikaliseerde VPOS tree as die spil van die sin op en verrig tradisioneel die funksie om aan te toon i) of die handeling wat uitgedruk word, in die verlede, hede of toekoms plaasvind; ii) wat die spreker se perspektief op die handeling is, iii) wat die spreker se subjektiewe opinie of houding ten opsigte van die handeling is; en iv) of die handeling realiseer al dan nie. Hierdie vier funksies word onderskeidelik die tempus, aspek, modaliteit en polariteit van ʼn sin genoem. Omdat polariteit in Afrikaans deur die negatiewe partikel nie uitgedruk word, word daar in hierdie studie spesifiek ondersoek ingestel na die moontlike TAM-funksies wat die VPOS in GrAfr kan verrig. Hierdie studie het op ʼn vergelykende wyse te werk gegaan. Twee konkordansies is saamgestel om die gebruik van die VPOS-konstruksie in GrAfr te bestudeer in vergelyking met StAfr. Die GrAfr-konkordansie (ʼn gesproke korpus) bestaan uit 1000 sinne wat saamgestel is uit onderhoude wat met GrAfr’e moedertaalsprekers gevoer is in 1984 tydens die saamstel van die sogenaamde Van Rensburg-verslae. Die TKkonkordansie (geskrewe korpus) bestaan uit ʼn lukrake seleksie van 1000 sinne vanuit die TK-korpus wat VPOS-konstruksies bevat. Om die unieke gebruikswyse van die GrAfr vas te stel, is hierdie konkordansies volgens spesifieke parameters vergelyk. Eerstens is die frekwensieratio van die verskillende VPOS'e in die twee konkordansies vergelyk. Daar is gevind dat loop die mees frekwente VPOS in GrAfr is wat aandui dat dit die verste van die VPOS gegrammatikaliseer het. Die frekwensierangorde vir VPOS’e in GrAfr is loop > sit > staan > lê en die frekwensierangorde vir StAfr is sit > staan > loop > lê. Tweedens is die verhouding tussen leksikale en grammatikale gebruike vergelyk. Na aanleiding van die 66,93% van GrAfr’e voorbeelde wat grammatikale funksies verrig het, was dit duidelik dat die VPOS-konstruksie in GrAfr baie verder gegrammatikaliseer het as die konstruksie in StAfr. Derdens is daar ʼn vergelyking van die verskillende sinstipes gemaak en gekonkludeer dat beide konkordansies hoofsaaklik uit stelsinne bestaan, en dat die verskil in sinstipes in die twee konkordansies nie ʼn oorsaak kan wees van die aangeduide frekwensieverskille van VPOS’e nie. Vierdens en laastens is spesifieke sintaktiese interessanthede wat uniek is aan GrAfr ondersoek. Daar is byvoorbeeld gevind dat GrAfr, anders as StAfr, gereeld twee verskillende VPOS’e in een sin gebruik, byvoorbeeld "Dan staan loop hy jimmers". Daar was hier ook aanduidings van stringwerkwoordkonstruksies, byvoorbeeld “Ons had ʼn bietjie gelê stan oortree”, waar daar meer as een hulpwerkwoordelike VPOS aangewend word om ʼn grammatikale funksie te verrig. Verder is 'n hele aantal GrAfr’e voorbeelde gevind waar loop of selfs lê as wisselvorme van 'n die inchoatiewe gaan optree, byvoorbeeld “Hy lê kom nog”. Ander interessante verskynsels soos variasie in moontlike sinsstruktuur is ook ondersoek en enkele voorbeelde is gevind waar die grammatikale VPOS na die leksikale hoofwerkwoord geplaas word, byvoorbeeld “Ek kan nie lieg sit nie”. / MA (Linguistics and Literary Theory), North-West University, Potchefstroom Campus, 2015

Dissertação apresentada para obtenção do grau de Mestre em Engenharia Electrotécnica e de Computadores na Faculdade de Engenharia da Universidade do Porto