The National Curriculum Statement (2002), in line with the South African Constitution (1996), views human rights, inclusivity and social justice as priorities in all learning areas of the curriculum. However, a document such as the Manifesto on Values, Education and Democracy (2001) illustrates the complexities of addressing this in practice. One of the reasons is that there are misconceptions about how the concept of 'human rights' should be interpreted in the educational realm. This study sets out to explore how primary school learners understand human rights teaching-and-learning (from a moral and value stance) and what factors influence this. The intention is to rethink and redefine human rights teaching-and-learning from a learner's perspective as well as to investigate the notion that regards human rights as 'misunderstood'. This research offers a new perspective on human rights in that it focuses on primary school learners. Therefore this study will provide another lens through which to consider human rights teaching-and-learning in classroom practice. A literature study and empirical research have been undertaken to investigate how learners understand human rights teaching-and-learning. The literature study explores ontological, epistemological and methodological perspectives of human rights teaching-and-learning. Qualitative observation, written narratives and focus-group interviews formed the bases of this empirical research. Ongoing triangulation is used to ensure that the research findings are valid and trustworthy. It seems that primary school learners do have an understanding of human rights teaching-and-learning, which is characterized by an emphasis on legal rights and the contextualisation of human rights within South African, value and educational contexts. Educational and societal factors are two of the factors that influence this understanding. It is clear that learners' understanding of human rights teaching-and-learning is not one-dimensional. However, there are certain ontological ambiguities in the views that learners hold of the significance of human rights teaching-and-learning -both within and beyond the curriculum. An indication of this is that learners' responses reveal that they are often uncertain about why they have to learn about human rights and the contexts and/or learning areas (other than Life Orientation) in which human rights teaching-and-learning should take place. Recommendations highlight the need to gain a better understanding of classroom practices so that teaching-and-learning can infuse a culture of human rights; to acknowledge that human rights teaching-and-learning should be more flexible; to use an implicit way of generating an understanding of human rights; to make human rights teaching and learning in classroom practice more authentic; and to consider 'a human rights beyond the curriculum approach'. This study also identifies areas in which further research should be done. / Thesis (M.Ed.)--North-West University, Potchefstroom Campus, 2010.

The National Curriculum Statement (2002), in line with the South African Constitution (1996), views human rights, inclusivity and social justice as priorities in all learning areas of the curriculum. However, a document such as the Manifesto on Values, Education and Democracy (2001) illustrates the complexities of addressing this in practice. One of the reasons is that there are misconceptions about how the concept of 'human rights' should be interpreted in the educational realm. This study sets out to explore how primary school learners understand human rights teaching-and-learning (from a moral and value stance) and what factors influence this. The intention is to rethink and redefine human rights teaching-and-learning from a learner's perspective as well as to investigate the notion that regards human rights as 'misunderstood'. This research offers a new perspective on human rights in that it focuses on primary school learners. Therefore this study will provide another lens through which to consider human rights teaching-and-learning in classroom practice. A literature study and empirical research have been undertaken to investigate how learners understand human rights teaching-and-learning. The literature study explores ontological, epistemological and methodological perspectives of human rights teaching-and-learning. Qualitative observation, written narratives and focus-group interviews formed the bases of this empirical research. Ongoing triangulation is used to ensure that the research findings are valid and trustworthy. It seems that primary school learners do have an understanding of human rights teaching-and-learning, which is characterized by an emphasis on legal rights and the contextualisation of human rights within South African, value and educational contexts. Educational and societal factors are two of the factors that influence this understanding. It is clear that learners' understanding of human rights teaching-and-learning is not one-dimensional. However, there are certain ontological ambiguities in the views that learners hold of the significance of human rights teaching-and-learning -both within and beyond the curriculum. An indication of this is that learners' responses reveal that they are often uncertain about why they have to learn about human rights and the contexts and/or learning areas (other than Life Orientation) in which human rights teaching-and-learning should take place. Recommendations highlight the need to gain a better understanding of classroom practices so that teaching-and-learning can infuse a culture of human rights; to acknowledge that human rights teaching-and-learning should be more flexible; to use an implicit way of generating an understanding of human rights; to make human rights teaching and learning in classroom practice more authentic; and to consider 'a human rights beyond the curriculum approach'. This study also identifies areas in which further research should be done. / Thesis (M.Ed.)--North-West University, Potchefstroom Campus, 2010.

Die navorsing is onderneem om die invloed van koöperatiewe leer as „n onderrigstrategie op Graad 8 wiskundeleerders se houding teenoor probleemoplossing en hul prestasie in wiskunde te bepaal. Die doelstellings van die empiriese ondersoek was: - om die houding van Graad 8 leerders teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde te ondersoek; - om die invloed van koöperatiewe leer as onderrigstrategie op die houding van graad 8 wiskunde-leerders teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde te ondersoek; en - om die invloed van koöperatiewe leer as onderrigstrategie op die prestasie van Graad 8 leerders in wiskunde te ondersoek. Deur middel van „n literatuurstudie as onderrig-leerraamwerk, is die aard van skoolwiskunde; benaderings ten opsigte van die leer van skoolwiskunde, naamlik die behavioristiese-, die kognitiewe- en die konstruktiwistiese leerbenaderings; die rol van probleemoplossing in die onderrig en leer van skoolwiskunde; asook die houding van leerders teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde, bespreek. Na aanleiding van die gebruik van direkte- en indirekte onderrigstrategieë, is die volgende elemente van koöperatiewe leer (indirekte onderrigstrategie) beklemtoon: individuele verantwoordelikheid, interpersoonlike sosiale vaardighede, positiewe persoonlike interaksie, groepvordering en positiewe interafhanklikheid. Koöperatiewe leermetodes en die implementering van koöperatiewe leer in die wiskundeklaskamer is vervolgens bespreek, asook leerders se houding teenoor koöperatiewe leer. Vir die empiriese ondersoek is „n opeenvolgende verklarende gekombineerde navorsingsmetode-ontwerp gebruik, wat bestaan het uit die insameling en ontleding van kwantitatiewe- en kwalitatiewe data in opeenvolgende fases. „n Voor-eksperimentele evaluering (voortoets) is gedoen om die eksperimentele en kontrolegroepe te vergelyk ten opsigte van hul houding teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde deur die gebruik van „n aangepaste houdingsvraelys (ATMI), asook ten opsigte van leerders se wiskundeprestasie. Die intervensie (koöperatiewe leer as onderrigstrategie) is vervolgens vir „n tydperk van sestien weke op die eksperimentele groep toegepas. Die aangepaste houdingsvraelys (ATMI) is ook tydens „n na-eksperimentele evaluering (natoets) vir beide (kontrole- en eksperimentele) groepe gebruik, asook vir die vergelyking van genoemde groepe se wiskundeprestasie. Die kwalitatiewe ondersoek is uitgevoer deur individuele gestruktureerde taakgebaseerde onderhoude met geselekteerde deelnemers van die eksperimentele groep te voer. Inligting oor leerders se houding en ervaring ten opsigte van probleemoplossing in wiskunde, hul houding teenoor koöperatiewe leer, asook hul probleemoplossingsvaardighede, is met behulp van die onderhoude bekom. Uit die resultate van die empiriese navorsing is bevind dat koöperatiewe leer as onderrigstrategie geen beduidende invloed op Graad 8 leerders se houding teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde gehad het nie. Die gebruik van koöperatiewe leer as onderrigstrategie daarenteen, het „n beduidende toename in Graad 8 leerders se prestasie in wiskunde tot gevolg gehad. / MEd (Mathematics Education), North-West University, Potchefstroom Campus, 2015

Die navorsing is onderneem om die invloed van koöperatiewe leer as „n onderrigstrategie op Graad 8 wiskundeleerders se houding teenoor probleemoplossing en hul prestasie in wiskunde te bepaal. Die doelstellings van die empiriese ondersoek was: - om die houding van Graad 8 leerders teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde te ondersoek; - om die invloed van koöperatiewe leer as onderrigstrategie op die houding van graad 8 wiskunde-leerders teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde te ondersoek; en - om die invloed van koöperatiewe leer as onderrigstrategie op die prestasie van Graad 8 leerders in wiskunde te ondersoek. Deur middel van „n literatuurstudie as onderrig-leerraamwerk, is die aard van skoolwiskunde; benaderings ten opsigte van die leer van skoolwiskunde, naamlik die behavioristiese-, die kognitiewe- en die konstruktiwistiese leerbenaderings; die rol van probleemoplossing in die onderrig en leer van skoolwiskunde; asook die houding van leerders teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde, bespreek. Na aanleiding van die gebruik van direkte- en indirekte onderrigstrategieë, is die volgende elemente van koöperatiewe leer (indirekte onderrigstrategie) beklemtoon: individuele verantwoordelikheid, interpersoonlike sosiale vaardighede, positiewe persoonlike interaksie, groepvordering en positiewe interafhanklikheid. Koöperatiewe leermetodes en die implementering van koöperatiewe leer in die wiskundeklaskamer is vervolgens bespreek, asook leerders se houding teenoor koöperatiewe leer. Vir die empiriese ondersoek is „n opeenvolgende verklarende gekombineerde navorsingsmetode-ontwerp gebruik, wat bestaan het uit die insameling en ontleding van kwantitatiewe- en kwalitatiewe data in opeenvolgende fases. „n Voor-eksperimentele evaluering (voortoets) is gedoen om die eksperimentele en kontrolegroepe te vergelyk ten opsigte van hul houding teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde deur die gebruik van „n aangepaste houdingsvraelys (ATMI), asook ten opsigte van leerders se wiskundeprestasie. Die intervensie (koöperatiewe leer as onderrigstrategie) is vervolgens vir „n tydperk van sestien weke op die eksperimentele groep toegepas. Die aangepaste houdingsvraelys (ATMI) is ook tydens „n na-eksperimentele evaluering (natoets) vir beide (kontrole- en eksperimentele) groepe gebruik, asook vir die vergelyking van genoemde groepe se wiskundeprestasie. Die kwalitatiewe ondersoek is uitgevoer deur individuele gestruktureerde taakgebaseerde onderhoude met geselekteerde deelnemers van die eksperimentele groep te voer. Inligting oor leerders se houding en ervaring ten opsigte van probleemoplossing in wiskunde, hul houding teenoor koöperatiewe leer, asook hul probleemoplossingsvaardighede, is met behulp van die onderhoude bekom. Uit die resultate van die empiriese navorsing is bevind dat koöperatiewe leer as onderrigstrategie geen beduidende invloed op Graad 8 leerders se houding teenoor wiskunde en teenoor probleemoplossing in wiskunde gehad het nie. Die gebruik van koöperatiewe leer as onderrigstrategie daarenteen, het „n beduidende toename in Graad 8 leerders se prestasie in wiskunde tot gevolg gehad. / MEd (Mathematics Education), North-West University, Potchefstroom Campus, 2015

AFRIKAANS: Voor 1994 was die skoolhoof aanspreeklik vir die beheer van die finansies van die skool. Met die instelling van die Suid-Afrikaanse Skolewet no. 84 van 1996 het die aanspreeklikheid vir skoolfinansies drasties verander deur die instelling van selfbestuur by skole. Daar bestaan tans groot onduidelikhede by departementele amptenare sowel as by skoolhoofde en skoolbeheerliggaamlede oor wie aanspreeklik vir die finansies van die skool is. Sommige skole se begrotings het sedert 1994 van `n paar honderd duisend rand tot `n paar miljoen rand toegeneem; meer personeel word aangestel wat deur die skoolbeheerliggaam vergoed word en dit alles plaas bykomende bestuurverantwoordelikhede op die skoolhoof. Dikwels is die skoolhoofde en skoolbeheerliggaamlede nie opgelei om hierdie bykomende finansiële lading te hanteer nie. Daar word van die skoolbestuurspan verwag om kennis van finansiële bestuur te hê om hulle taak effektief uit te voer, nie alleenlik vir hulle eie oorlewing nie maar ook tot die voordeel van die skool en die gemeenskap. Die doel van hierdie studie is om die vertrekpunte waarbinne skoolfinansies bestuur en beheer word, te bepaal, asook om aan die hand van kontrole- en beheermaatreëls te bepaal of begrotings aangewend word om onderrig en leer in openbare skole te bevorder. ENGLISH: Before 1994 the principal of a school was accountable for the control of the school`s finances. Since the introduction of the South African Schools Act no. 84 of 1996 and the implementation of self-management of schools, accountability for schoolfinances has changed dramatically. Some schools’ budgets have increased from a few hundred thousands of rand to millions of rand since 1994; more teachers are being appointed and paid by the school governing body; these developments increase the principal’s managerial responsibilities. Principals and school governing body members are often not qualified to shoulder this extra financial burden. It is expected of school managers to have knowledge of financial management to enable them to execute tasks effectively, not only for their own survival but also in the best interest of the school and the community. The purpose of this study is to identify the principles for the control and management of schools’ finances and also to establish whether budgets are managed in such a way that instruction and learning in public schools are propagated. / Thesis (PhD)--University of Pretoria, 2011. / Education Management and Policy Studies / unrestricted

Inligting en kommunikasietegnologie (IKT) vorm ‘n belangrike komponent van effektiewe onderrig en leer. Ten spyte van die gedokumenteerde voordele wat IKT vir onderrig en leer inhou, bly IKT–integrering in skole steeds gebrekkig. Die implementering van IKT om onderrig en leer oor ‘n wye reeks van leerareas te bevorder en uit te brei, blyk ‘n groot uitdaging by meeste skole te wees. Faktore soos fiskale verpligtinge, ruimtelike hindernisse, ondoeltreffende en gebrekkige infrastruktuur en swak koördinering ondermyn meeste pogings tot effektiewe en volhoubare IKT–gebruik. Onderwysers wat begin het om IKT in hul onderrigpraktyke toe te pas, verlang verskillende vorms van ondersteuning, insluitend die van tegniese en implementeringsondersteuning. Die SITES modules help om die pad na volhoubare IKT–gebruik in Suid–Afrika aan te dui deur die vernaamste studies plaaslik en internasionaal uiteen te sit, beste praktyke te beklemtoon en die noodsaaklikheid van tegnologiekoördineerders te bevestig. Die doel van die navorsing is gefokus op die rol wat die tegnologiekoördineerder vertolk in die implementering en benutting van IKT in Suid Afrikaanse skole. Hierdie inligting kan nuttig wees om huidige onderrig en leerpraktyke in oënskou te neem en om ingeligte besluite rakende effektiewe en volhoubare IKT–gebruik in onderrig en leer te neem. Die studie is gebaseer op die bevindinge van die derde SITES studie (SITES 2006), wat ‘n internasionale kwantitatiewe opname oor die pedagogiese praktyke en gebruike van IKT met betrekking tot die 21ste eeuse leervaardighede in skole. Die studie het ‘n SDA metodologie van die Suid Afrikaanse tegnologiekoördineerders gevolg. Aangesien Suid–Afrika aan al drie studies deelgeneem het kon uit die literatuur longitudinale tendense aangedui word met betrekking tot IKT–gebruik in Suid–Afrikaanse skole. Tydens die SDA is beskrywende statistiek uitgevoer en kruistabulerings bereken om betekenisvolle korrelasies tussen veranderlikes te bepaal. Alhoewel meeste tegnologiekoördineerders aangetoon het dat die gebruik van IKT relevant is binne hulle skole, is die vlak van IKT–gebruik binne vakverband besonder laag weens talle struikelblokke wat die gebruik van IKT in skole belemmer. Daar is ‘n beperkte hoeveelheid rekenaars en skootrekenaars beskikbaar per skool. By die meeste skole tree onderwysers op as tegnologiekoördineerders wat ook dan verantwoordelikheid aanvaar vir die instandhouding van die rekenaars. Die tegnologiekoördineerder se pligte en verantwoordelikheid bestaan hoofsaaklik uit die onderrig van ander vakke en relatief min tyd word gewy aan IKTkursusse vir leerders en onderwysers, en juis daarom is die formele rol wat die tegnologiekoördineerder vertolk betreklik laag. Hoewel onderwysers in die meeste skole optree as tegnologiekoördineerders, ontvang hulle kommerwekkend min professionele onderwysersontwikkeling (POO). Die studie toon aan dat onderwysers onvoldoende tegniese ondersteuning ontvang. Tegnologiekoördineerders het betreklik min periodes per week tot hul beskikking om IKT–ondersteuning aan te bied. Prakties betekenisvolle korrelasies tussen die gebruik van IKT in die onderrig en leer van leerareas hang af van die beskikbaarheid van IKT–toerusting. Die gebruik van IKT in die onderrig en leer van leerareas, is in ‘n sekere mate afhanklik van die beskikbaarheid van IKT ondersteuning vir meeste van die verskillende aktiwiteite wat by skole plaasvind. Vir effektiewe en volhoubare IKT–gebruik is dit belangrik dat die onderwysers tegniese– en POO ontvang en dit sal vereis dat die tegnologiekoördineerder ‘n meer prominente rol vervul in Suid Afrikaanse skole. Tegnologiekoördineerders speel ‘n toonaangewende rol in die koördinering, instandhouding, ondersteuning en bemagtiging van fasiliteite en gebruikers by onderwysinstellings. / Thesis (M.Ed.)--North-West University, Potchefstroom Campus, 2012.

Inligting en kommunikasietegnologie (IKT) vorm ‘n belangrike komponent van effektiewe onderrig en leer. Ten spyte van die gedokumenteerde voordele wat IKT vir onderrig en leer inhou, bly IKT–integrering in skole steeds gebrekkig. Die implementering van IKT om onderrig en leer oor ‘n wye reeks van leerareas te bevorder en uit te brei, blyk ‘n groot uitdaging by meeste skole te wees. Faktore soos fiskale verpligtinge, ruimtelike hindernisse, ondoeltreffende en gebrekkige infrastruktuur en swak koördinering ondermyn meeste pogings tot effektiewe en volhoubare IKT–gebruik. Onderwysers wat begin het om IKT in hul onderrigpraktyke toe te pas, verlang verskillende vorms van ondersteuning, insluitend die van tegniese en implementeringsondersteuning. Die SITES modules help om die pad na volhoubare IKT–gebruik in Suid–Afrika aan te dui deur die vernaamste studies plaaslik en internasionaal uiteen te sit, beste praktyke te beklemtoon en die noodsaaklikheid van tegnologiekoördineerders te bevestig. Die doel van die navorsing is gefokus op die rol wat die tegnologiekoördineerder vertolk in die implementering en benutting van IKT in Suid Afrikaanse skole. Hierdie inligting kan nuttig wees om huidige onderrig en leerpraktyke in oënskou te neem en om ingeligte besluite rakende effektiewe en volhoubare IKT–gebruik in onderrig en leer te neem. Die studie is gebaseer op die bevindinge van die derde SITES studie (SITES 2006), wat ‘n internasionale kwantitatiewe opname oor die pedagogiese praktyke en gebruike van IKT met betrekking tot die 21ste eeuse leervaardighede in skole. Die studie het ‘n SDA metodologie van die Suid Afrikaanse tegnologiekoördineerders gevolg. Aangesien Suid–Afrika aan al drie studies deelgeneem het kon uit die literatuur longitudinale tendense aangedui word met betrekking tot IKT–gebruik in Suid–Afrikaanse skole. Tydens die SDA is beskrywende statistiek uitgevoer en kruistabulerings bereken om betekenisvolle korrelasies tussen veranderlikes te bepaal. Alhoewel meeste tegnologiekoördineerders aangetoon het dat die gebruik van IKT relevant is binne hulle skole, is die vlak van IKT–gebruik binne vakverband besonder laag weens talle struikelblokke wat die gebruik van IKT in skole belemmer. Daar is ‘n beperkte hoeveelheid rekenaars en skootrekenaars beskikbaar per skool. By die meeste skole tree onderwysers op as tegnologiekoördineerders wat ook dan verantwoordelikheid aanvaar vir die instandhouding van die rekenaars. Die tegnologiekoördineerder se pligte en verantwoordelikheid bestaan hoofsaaklik uit die onderrig van ander vakke en relatief min tyd word gewy aan IKTkursusse vir leerders en onderwysers, en juis daarom is die formele rol wat die tegnologiekoördineerder vertolk betreklik laag. Hoewel onderwysers in die meeste skole optree as tegnologiekoördineerders, ontvang hulle kommerwekkend min professionele onderwysersontwikkeling (POO). Die studie toon aan dat onderwysers onvoldoende tegniese ondersteuning ontvang. Tegnologiekoördineerders het betreklik min periodes per week tot hul beskikking om IKT–ondersteuning aan te bied. Prakties betekenisvolle korrelasies tussen die gebruik van IKT in die onderrig en leer van leerareas hang af van die beskikbaarheid van IKT–toerusting. Die gebruik van IKT in die onderrig en leer van leerareas, is in ‘n sekere mate afhanklik van die beskikbaarheid van IKT ondersteuning vir meeste van die verskillende aktiwiteite wat by skole plaasvind. Vir effektiewe en volhoubare IKT–gebruik is dit belangrik dat die onderwysers tegniese– en POO ontvang en dit sal vereis dat die tegnologiekoördineerder ‘n meer prominente rol vervul in Suid Afrikaanse skole. Tegnologiekoördineerders speel ‘n toonaangewende rol in die koördinering, instandhouding, ondersteuning en bemagtiging van fasiliteite en gebruikers by onderwysinstellings. / Thesis (M.Ed.)--North-West University, Potchefstroom Campus, 2012.

Abstract in Afrikaans and English / This study was initiated when the researcher became aware of the problem that learners from low socio-economic environments tend to experience barriers to learning in numeracy and literacy. These barriers were identified in a class of Grade 1 learners through extensive literature study, after which the development, teaching and learning of numeracy and literacy in grade 1 were investigated. The researcher then developed intervention programmes for literacy and numeracy, each running for a period of six weeks, in order to overcome learners’ difficulties in these learning areas. Each programme was subdivided into three shorter programmes of two weeks each, which addressed different aspects of literacy and numeracy. Each sub-programme was supplemented by a schedule of daily activities in order to reinforce learning. Learners’ competence in literacy and numeracy was assessed before starting the programme and re-assessed at the end, using the same tests they had done at the beginning. Learners’ marks in both sets of tests were compared, which demonstrated their progress or non-progress after having participated in the intervention programmes. / Inleidend tot die studie word ‘n uiteensetting gegee van hoe die navorser bewus geword het van die navorsingsprobleem, wat as volg gestel word: Die navorser is bewus daarvan dat leerders uit ‘n lae sosio-ekonomiese milieu gewoonlik struikelblokke in leeraktiwiteite in gesyferdheid en geletterdheid ervaar. Deur literatuurstudie is die struikelblokke wat graad 1-leerders in geletterdheid en gesyferdheid ondervind, geïdentifiseer. Vervolgens is die ontwikkeling, onderrig en leer van geletterdheid en gesyferdheid volledig uiteengesit en intervensieprogramme in geletterdheid en gesyferdheid saamgestel om leerders se struikelblokke tydens leeraktiwiteite te bowe te kom. Drie intervensieprogramme in geletterdheid en drie in gesyferdheid is saamgestel, wat elk vir twee weke gevolg is. Volledige skedules van daaglikse aktiwiteite wat by elke program uitgevoer is, is ook ingesluit. Leerders se bedrewenheid in geletterdheid en gesyferdheid is geassesseer voor daar met die programme begin is. Na afloop van die intervensieprogramme het leerders weer dieselfde toetse afgelê waardeur hulle vordering of nie-vordering bepaal kon word. Verskeie tabelle is saamgestel wat leerders se vordering aantoon. / Educational Studies / M. Ed. (Sielkundige Opvoedkunde)

A teaching portfolio allows lecturers to track their own growth and development in teaching and learning, as it helps to document their career’s journey. This study gained insight into this experience from the lecturers’ perspectives. The research paradigm was qualitative and the study used a sample of lecturers from an independent tertiary institution in Johannesburg. Personal interviews provided rich data and themes were developed from the data to answer the research questions concerning the value of doing a teaching portfolio. Lecturers’ perceptions provided clear evidence of the value of doing a teaching portfolio, because it developed their personal competence, knowledge, skills and higher-order thinking. However, the findings showed that the success of a teaching portfolio remained dependent on individual motivation and how the process was implemented. Any challenges experienced tended to negatively affect motivation, thereby decreasing the perceived value of a teaching portfolio. This study recommended that a teaching portfolio might offer a solution to some of the current education issues within the South Africa context, especially with regard to the lack of content knowledge and the disempowerment of teachers. / ʼn Onderrigportefeulje maak dit vir dosente moontlik om hul eie groei en ontwikkeling ten opsigte van onderrig en leer te monitor, omdat dit hulle help om hul loopbaan te dokumenteer. Hierdie studie gee insig in hierdie ervaring vanuit dosente se oogpunt. Die navorsingsparadigma was kwalitatief en die studie het ʼn steekproef van dosente van ʼn onafhanklike tersiêre instelling in Johannesburg behels. Persoonlike onderhoude het ryk data opgelewer en temas is op grond van die data ontwikkel om die navorsingsvrae oor die waarde van ʼn onderrigportefeulje te beantwoord. Dosente se persepsies was ʼn duidelike bewys van die waarde van ʼn onderrigportefeulje, omdat dit hul persoonlike bevoegdheid, kennis, vaardighede en hoërorde-denke ontwikkel. Die bevindinge het egter getoon dat die sukses van ʼn onderrigportefeulje steeds onderhewig is aan individuele motivering en hoe die proses geïmplementeer is. Enige uitdagings was geneig om ʼn negatiewe invloed op motivering te hê en sodoende die vermeende waarde van ʼn onderrigportefeulje te verlaag. Hierdie studie beveel aan dat ʼn onderrigportefeulje ʼn oplossing kan bied vir sommige van die opvoedingskwessies in die Suid-Afrikaanse konteks, veral met betrekking tot die gebrek aan inhoudkennis en die ontneming van onderwysers se mag. / Photefolio ya go ruta e kgontša bafahloši go latišiša kgolo le tšwetšopele tše e lego tša bona ka go goruta le go ithuta, ka ge e thuša go rekhota leeto la mošomo wa bona. Thutelo ye e hweditše tshedimošo maitemogelong a go tšwa tebelelong ya bafahloši. Dikgopolo ka ga nyakišišo e bile tša go hwetša tshedimošo ka go kwešiša le go lemoga mabaka a bothata gomme thutelo ye e dirišitše sampolo ya bafahloši go tšwa institušeneng ye e ikemetšeng ya morago ga marematlou go la Johannesburg. Ditherišano tša motho ka botee di tšweleditše datha ye bohlokwa gomme merero e hlagišitšwe go tšwa datheng go fa karabo ya dipotšišo tša dinyakišišo tše di lebanego bohlokwa bja go dira photefolio ya go ruta. Dikgopolo tša bafahloši di file bohlatse bjo bo kwešišegago bja bohlokwa bja go dira photefolio ya go ruta, ka gobane e godišitše, botsebi, tsebo, mabokgoni tša bona le mokgwa wa go nagana wa maemo a godimo. Le ge go le bjalo, dikhwetšo di bontšhitše gore katlego ya photefolio ya go ruta e dutše e ithekgile go tutuetšo ya motho le ka moo tshepedišo e phethagaditšwego. Ditlhohlo dife goba dife tšeo di itemogetšwego di bile le go huetša tutuetšo, ka gorealo tša fokotša boleng bjo bo lebeletšwego bja photefolio ya go ruta. Thutelo ye e šišintše gore photefolio ya go ruta e ka fa tharollo go tše dingwe tša ditlhagišo tša bjale tša thuto kemong ya Afrika Borwa, gagolo malebana le tlhokego ya dintlhatsebo, dikgopolo le melaotshepetšo tšeo di rutwago le go ithuta ka tšona gammogo le go se be le maatla ga barutiši. / Psychology of Education / M. Ed. (Psychology of Education)

Abstract in English, Afrikaans and Xhosa / Critical thinking competencies are not only seen as crucial for success in higher education, but also for future personal and workplace success. These competencies are commonly cited as a graduate attribute or goal of higher education, and resulting research has tended to focus on exploring and measuring the development of critical thinking competencies in students within higher education. However, few researchers have explored the curriculum and practice of academic staff within higher education in relation to their influence on developing critical thinking competencies in students, or how they theorise about the development of these competencies as part of their professional practice. Within the South African context, there is a perception of a decline in the development of critical thinking competencies within the secondary school system. This has informed policy imperatives to improve access and success in South African higher education through additional support for students, as well as through research into the first-year experience. Within a constructivist paradigm, and adopting a qualitative approach, this study takes the first year of higher education as its context in order to explore the curriculum, assessment, pedagogical and andragogical practices of academic staff designed to develop critical thinking competencies in first-year students. The aim is to explore how academic staff construct their theory and practice in order to contribute to the Scholarship of Teaching and Learning in South African Higher Education. Phenomenological case study research methods, which draw on data collection through semi-structured interviews and document analysis, enabled a better understanding of the lived experience of academic staff within private higher education. Academic staff, as research participants, were able to describe deliberate actions taken in their teaching practices to facilitate the development and assessment of critical thinking competencies. The findings revealed that academic staff – while having no coherent, well-articulated construction of critical thinking competencies – feel that such competencies are essential for academic and future life success. This not only affirmed previous research reviewed, but aligned to the inclusion of explicit and implicit references to critical thinking competencies found in the curriculum and assessment documents. Recommendations for professional development responded specifically to these findings. / Kritiese denkvaardighede word nie net as wesentlik vir sukses in hoër onderwys beskou nie, maar ook vir toekomstige sukses, op persoonlike vlak en in die werkplek. Hierdie bevoegdhede word algemeen aanvaar as dié van ‘n gegradueerde of as oogmerk in hoër onderwys. Gevolglik was ondersoeke geneig om te fokus op die verkenning en meting van die ontwikkeling van kritiekedenkbevoegdhede by studente binne die hoër onderwys. Min navorsers het egter die kurrikulum en praktyk van akademiese personeel binne die hoër onderwys met betrekking tot hul invloed op die ontwikkeling van kritiekedenkbevoegdhede in studente verken nie, of hoe hulle teoretiseer oor die ontwikkeling van hierdie bevoegdhede as deel van hul professionele praktyk. Binne die Suid-Afrikaanse konteks is die persepsie dat die ontwikkeling van kritiekedenkbevoegdhede binne die sekondêreskoolstelsel afneem. Dit het bygedra tot beleidsimperatiewe om toegang en sukses in die Suid-Afrikaanse hoër onderwys te verbeter deur bykomende ondersteuning aan studente te gee, asook deur die eerstejaarervaring te ondersoek. Binne ‘n konstruktivistiese paradigma, en deur gebruik te maak van ‘n kwalitatiewe benadering, neem hierdie studie die eerste jaar van hoër onderwys as konteks ten einde die kurrikulum, assessering, pedagogiese en andragogiese praktyke van akademiese personeel wat ontwerp is om kritiekedenkbevoegdhede by eerstejaarstudente te verken. Die doel is om na te volg hoe akademiese personeel hul teorie en praktyk saamstel ten einde by te dra tot die Kundigheid in Onderrig en Leer in Suid-Afrika se Hoër Onderwys. Fenomenologiese gevallestudienavorsingsmetodes wat steun op die inwin van data deur middel van semigestruktureerde onderhoude en dokumentontleding, het gelei tot beter begrip van die geleefde ervaring van akademiese personeel binne privaat hoër onderwys. Akademiese personeel, as navorsingsgenote, kon optrede beskryf wat doelbewus in hul onderrigpraktyke geneem word om die ontwikkeling en assessering van kritiekedenkbevoegdhede te fasiliteer. Die bevindinge het getoon dat akademiese personeel – sonder koherente, goed geartikuleerde konstruksie van kritiekedenkbevoegdhede – voel dat sulke vaardighede wesentlik is vir akademiese en toekomstige sukses in die lewe. Dit het nie net vorige navorsing bevestig nie, maar gestrook met die insluiting van eksplisiete en implisiete verwysings na kritiekedenkbevoegdhede binne die kurrikulum- en assesseringsdokumente. Aanbevelings vir professionele ontwikkeling het spesifiek op hierdie bevindinge reageer. / Ubuchule bokucinga nzulu abubonwa kuphela njengecebo elibalulekileyo lokuphumelela kwimfundo ephakamileyo, bukwabonwa njengecebo lokuphumelela komntu kwizinto zakhe nakwindawo axelenga kuyo. Obu buchule bukholisa ukuchazwa njengenjongo yemfundo ephakamileyo, kwaye uphando lweziphumo luthande ukugxininisa ekuqwalaseleni nasekulinganiseleni ukuphuhliseka kwezakhono zokucinga nzulu kubafundi bemfundo ephakamileyo. Noxa kunjalo, bambalwa abaphandi bolwazi abakhe baqwalasela ukusetyenziswa kwekharityhulam ngabahlohli bemfundo ephakamileyo malunga nefuthe ekuphuhliseni izakhono zokucinga nzulu kubafundi, okanye iingcingane zophuhliso lokuphuhliseka kwezi zakhono njengenxalenye yomsebenzi wabo. Kwimeko yoMzantsi Afrika kukho imbono yokuba ziyaphelelwa izakhono zokucinga nzulu kwinkqubo yemfundo yezikolo zeesekondari. Oku kukhokelele ekusekeni iinkqubo zempumelelo kwimfundo ephakamileyo ngokunika inkxaso eyongezelelekileyo kubafundi, nangokuphanda ngamava abafundi abakunyaka wokuqala. Ngokujonga kwinkalo ethi imfundo yinkqubo yokusebenza, nangokusebenzisa indlela yophando lomgangatho, esi sifundo sithatha unyaka wokuqala wemfundo ephakamileyo njengemeko nendawo yokuqwalasela ukusetyenziswa kwekharityhulam, uhlolo, ukufundiswa kolutsha nasebekhulile ngabahlohli ekuphuhliseni izakhono zokucinga nzulu kubafundi bonyaka wokuqala. Injongo kukuqwalasela ukuba abahlohli bayiqulunqa njani ingcingane nokusebenza ukuze kuncediswe kubungcali bokufundisa nokufunda kwimfundo ephakamileyo yoMzantsi Afrika. Iindlela zophando zeemeko ezithile, ezifumana iinkcukacha zolwazi ngokuqhuba udliwano ndlebe oluphantse lwangqongqo, nangokuphengulula imibhalo, kwanceda ukuba kuqondakale ngcono amava abahlohli bemfundo ephakamileyo yabucala. Abahlohli abangabathathi nxaxheba kuphando baye bakwazi ukuchaza izenzo ezingqalileyo ezenzelwe ukuphuhlisa nokuhlola izakhono zokucinga nzulu. Okufunyanisiweyo kwadulisa ukuba abahlohli – lo gama bengenasakhelo sibambekayo nesinokuchazwa gca sezakhono zokucinga nzulu – bayaqonda ukuba ezi zakhono zingundoqo kwimpumelelo kwezemfundo nakubomi obuzayo. Oku akwanelanga nje ukungqina okuvezwe luphando lwangaphambili, koko kongeze kosele kuthethwa ngqo okanye mayana, kwimibhalo yekharityhulam nohlolo, malunga nezakhono zokucinga nzulu. Iingcebiso zophuhliso zisabele ngqo koko kufunyanisiweyo. / Curriculum and Instructional Studies / D. Phil.(Education in the subject Curriculum Studies)