Ο τουρισμός παγκοσμίως έχει εξελιχθεί σε μία από τις σημαντικότερες βιομηχανίες και αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης και πηγή απασχόλησης. Ο 20ος αιώνας χαρακτηρίστηκε από πολλούς σαν «αιώνας του τουρισμού», αφού κατά την διάρκειά του συντελέστηκαν κοσμογονικές αλλαγές σχετικά με την ανάπτυξη του τουρισμού. Η σημασία του τουρισμού ιδιαίτερα για την ελληνική οικονομία είναι μεγαλύτερη από ότι για το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας. Με την παρούσα εργασία εξετάζεται η ανταγωνιστικότητα του Ελληνικού Τουρισμού και οι αλλαγές που πρέπει να πραγματοποιηθούν για τη βελτίωση του. Η εργασία είναι χωρισμένη σε τέσσερα κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο αφορά την κατάσταση του ελληνικού τουρισμού. Ειδικότερα, παρουσιάζονται οι δυνατότητες και οι αδυναμίες αλλά και οι ευκαιρίες και οι απειλές του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, οι τάσεις του Παγκόσμιου Τουρισμού και της Ελλάδας αλλά και οι βασικοί στόχοι του ελληνικού τουρισμού. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύονται τα βασικά χαρακτηριστικά του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στα πλαίσια του υφιστάμενου περιβάλλοντος με την ανάλυση συγκεκριμένων εργαλείων της PEST ANALYSIS. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύεται η ανταγωνιστικότητα γενικά αλλά και ειδικότερα για την Ελλάδα. Επίσης εξετάζεται η θέση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στα πλαίσια του διεθνούς ανταγωνισμού και τα χαρακτηριστικά των ανταγωνιστριών χωρών. Τέλος αναδεικνύεται η σημασία της ποιότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος . Στο τέταρτο κεφάλαιο εξετάζονται τα πεδία όπου απαιτούνται αλλαγές προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Ειδικότερα, αναλύονται ζητήματα που άπτονται των νέων τεχνολογιών, της ανάπτυξης ειδικών τουριστικών προϊόντων, της ενδυνάμωσης της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, της προβολής του προϊόντος, της άσκησης τουριστικής πολιτικής, της ανάπτυξης των μεταφορών του τουρισμού. Τέλος εστιάζει στους τρόπους επίτευξης των αναγκαίων αλλαγών. Ειδικότερα, εξετάζονται ζητήματα θεσμικών παρεμβάσεων, παροχής οικονομικών και άλλων κινήτρων, χάραξης ειδικών πολιτικών, ανάπτυξης εκπαίδευσης και έρευνας στον τομέα του τουρισμού και προώθησης δράσεων προβολής και συμπεράσματα. / Tourism worldwide has evolved into one of the major industries and is an important driver of growth and source of employment. The 20th century was characterized by many as the "century of tourism", since during the radical changes have taken place on the development of tourism. The importance of tourism especially for the Greek economy is larger than that for the entire world economy. With this study we examine the competitiveness of Greek tourism and the changes that must be made to improve it. The work is divided into four chapters. The first chapter deals with the situation of Greek tourism. In particular, we present the strengths and weaknesses and the opportunities and threats of the Greek tourism product, trends in global tourism and Greece and the main aims of Greek tourism. The second chapter analyzes the basic characteristics of the Greek tourism product within the existing environment by analyzing specific tools PEST ANALYSIS. The third chapter analyzes the competitiveness in general and especially for Greece. It also examines the place of Greek tourism product in international competition and characteristics of competing countries. Finally highlights the importance of quality of Greek tourism product. The fourth chapter discusses the areas where changes are necessary to improve the competitiveness of Greek tourism product. Particular, we analyze issues related to new technologies, the development of specific tourism products, strengthening the education and skills of human resources, promotion of the product, the performance of tourism policy, development of tourism transport. Finally focuses on how to achieve the necessary changes. Specifically, addresses issues of institutional interventions, providing financial and other incentives, making specific policies, development of education and research in the field of tourism and marketing promotional and conclusions.

Ο τουρισμός µε την σηµερινή του έκταση αποτελεί πια φαινόµενο. Ο σύγχρονος άνθρωπος έκανε πια ανάγκη του, την πρόσκαιρη µετακίνηση του από την µόνιµη κατοικία σε άλλους τόπους της χώρας του ή άλλης χώρας. Η σηµερινή σύγχρονη µηχανοποιηµένη ζωή των πόλεων κουράζει τον άνθρωπο, και αυτός µε την αλλαγή επιδιώκει την ανακούφιση και τη χαλάρωση. Η άφθονη πια παροχή συγχρόνων απολαύσεων οδηγεί τον πολιτισµένο άνθρωπο σε µια φυγή, η οποία ικανοποιείται µε το τουριστικό ταξίδι. Παράλληλα ο άνθρωπος της υπαίθρου µαγνητίζεται από την µεγάλη ζωή των µεγαλουπόλεων και µε την µετακίνηση του σε αυτές ζητά να απόλαυσει και αυτός, ότι και οι άλλοι άνθρωποι των πόλεων προσπαθούν να αποφύγουν στις διακοπές τους. / Nowadays, alternative tourism has been successfully improved. Here we are going to analyze some types of alternative tourism such as agro tourism and many others.

Like books and paintings, which are the channels that have inspired us to fantasize on travelling to new and exotic places, films are the modern motivators of today that can through moving image make us value to visit certain places (Beeton 2005, 4). For some it can be a form of escapism or pilgrimage and for many these places are the connection between real and imaginary. By depicting a particular place in a film, we can claim it will certainly stimulate in our interest towards traditional touristic campaigns (Hudson & Ritchie 2006, 387). It is common knowledge that movie and television products have an effect on tourism, that is, that in some way people are induced to increase or otherwise change their consumption of tourism products. Television and films are the most popular and influential vehicles for attracting people‘s attention among diverse visual media alternatives (Kim et al., 2007). So, it is perfectly understandable that the impact of films has been widely known to people‘s image formation for a place (Butler, 1990; Riley and van Doren, 1992; Gartner, 1993; Schofield, 1996; Iwashita, 2003; Kim and Richardson, 2003). Films are not generally produced with the intent to attract tourists to a destination, but tend to influence viewers indirectly through the movie‘s message (Butler, 1990). This is because they can present millions of viewers with substantial information about a destination, create a first-time image or alter an existing image in a relatively short period of time (Hahm et al., 2008). Many authors, such as Beeton (2000, 2002, 2005, 2007, 2008), Busby and Klug (2001), Connell and Meyer (2009), Crouch (2007), Croy and Buchmann (2009), Daye (2007), Hudson and Ritchie (2006a, 2006b), Hyunjung and Chon (2008), Iwashita (2007) Kim and Richardson (2001, 2003), Liou (2010) and Macionis (2004) have discussed the influence of films and the ways viewers gain images, information and consciousness of destinations, which in turn, affect their decision-making process, and they have also examined the behavior of the film induced tourist. Films and television programmes, especially with the emanation of satellite television channels, boost an increase in visitor numbers to the portrayed locations. This phenomenon has been recorded worldwide (Busby and Klug, 2001). Furthermore, watching television is still the most common home-based leisure activity and the amount of time spent to watch television is expanding (Busby and Klug, 2001); therefore, film-induced tourism is expected to attract more attention. For these reasons, in addition to the speedy growth of the film industry, destination marketers can be seen to be influenced to place their destinations in films and television shows as it is an effective promotional tool (Jewell and McKinnon, 2008; Nicholson, 2006; O‘Connor, 2010; Yilmaz and Yolal, 2008). Film-induced tourism has been heightened also by the increasing reach of satellite and cable television subscription, the use of DVDs, the increasing number of cinemagoers and the continuous development of digital technology (Belch and Belch, 2004; Kim et al., 2007; Shani et al., 2009). Moreover, the shelf life of films is longer than the first viewing and could have a longer effect on than other promotional tools (Warnick et al., 2005). The literature indicated also that 3D-visual effects of film create inherent images of a destination by introducing a vivid experience, which seems less biased or is less recognizable as promotional (O‘Connor et al., 2010; Schofield, 1996). A typical movie with international distribution can now reach over one hundred million consumers as it moves from box office, to video/DVD to TV. As a consequence, for a destination, the publicity generated by a major motion picture and by the high-profile actors can be tremendous (Beeton, 2005). Researchers have already asserted that films are more likely to reach wider audiences with less investment than specifically targeted tourism advertisements and promotion (Dore and Crouch, 2003). As a result, film-induced tourism or film tourism as it is referred to in this paper, can be an effective marketing tool for destinations that lack financial backing for strong advertising campaigns, especially at a time of economic downturn. But despite the growing awareness of the relationship between film and tourism, as well as the anecdotal application of film tourism in destination marketing, the impacts of film tourism still appear to be under-appreciated. Though the effects of film tourism can be long lasting and have significant long-term economic and social effects, many tourism organizations have been slow to tap the potential benefits of film tourism, perhaps due to a lack of knowledge, research or evidence that explains the potential of film tourism (Hudson and Ritchie, 2006). In this article a conceptual framework for understanding the film tourism phenomenon is presented and then, using the case study method, reports show the tourism impact of the film "Che ne sara di noi" on the island of Santorini in Greece. / Όπως και τα βιβλία και τα έργα ζωγραφικής, τα οποία είναι τα κανάλια που μας ενέπνευσαν να φαντασιώνονται για ταξίδια σε νέους και εξωτικά μέρη, οι ταινίες είναι οι σύγχρονες κίνητρα του σήμερα που μπορεί να τους κινητούς εικόνα μας κάνουν τιμή να επισκεφθούν ορισμένους χώρους (Beeton 2005, 4). Για κάποιους μπορεί να είναι μια μορφή φυγής ή προσκύνημα και για πολλούς αυτά τα μέρη είναι η σχέση μεταξύ πραγματικού και φανταστικού. Με απεικονίζει μια συγκεκριμένη θέση σε μια ταινία, μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι θα τονώσει σίγουρα προς το συμφέρον μας προς τις παραδοσιακές τουριστικές καμπάνιες (Hudson & Ritchie 2006, 387). Είναι κοινή γνώση ότι η ταινία και τηλεοπτικά προϊόντα έχουν κάποια επίδραση στον τουρισμό, δηλαδή, ότι κατά κάποιο τρόπο οι άνθρωποι διεγείρονται για να αυξήσετε ή με άλλο τρόπο να αλλάξει την κατανάλωση των τουριστικών προϊόντων. Η τηλεόραση και οι ταινίες είναι οι πιο δημοφιλείς και σημαίνοντες οχήματα για να προσελκύσουν την προσοχή των ανθρώπων μεταξύ των διάφορων εναλλακτικών λύσεων οπτικών μέσων (Kim et al., 2007). Έτσι, αυτό είναι απολύτως κατανοητό ότι ο αντίκτυπος των ταινιών έχει γίνει ευρέως γνωστό για το σχηματισμό της εικόνας των ανθρώπων για μια θέση (Butler, 1990? Riley και ο van Doren, 1992? Gartner, 1993? Schofield, 1996? Ινναδίώα, 2003? Kim και Richardson, 2003). Ταινίες που δεν παράγονται γενικά με την πρόθεση για την προσέλκυση τουριστών σε έναν προορισμό, αλλά τείνουν να επηρεάζουν τους θεατές έμμεσα μέσω του μηνύματος της ταινίας (Butler, 1990). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μπορούν να παρουσιάσουν τα εκατομμύρια των τηλεθεατών με ουσιαστικές πληροφορίες για έναν προορισμό, να δημιουργήσει μια πρώτη φορά την εικόνα ή να τροποποιήσει μια υπάρχουσα εικόνα σε ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα (Hahm et al., 2008). Πολλοί συγγραφείς, όπως Beeton (2000, 2002, 2005, 2007, 2008), Busby και Klug (2001), Connell και Meyer (2009), Κράουτς (2007), Croy και Buchmann (2009), Daye (2007), Hudson και Ritchie (2006a, 2006b), Χιουιντούνγκ και Τζον (2008), Ινναδίώα (2007) Kim και Richardson (2001, 2003), Liou (2010) και Macionis (2004) εξέτασαν την επίδραση των ταινιών και τους τρόπους με τους τηλεθεατές να αποκτήσουν τις εικόνες, πληροφοριών και τη συνείδηση των προορισμών, οι οποίες με τη σειρά τους, επηρεάζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων τους, και έχουν επίσης εξετάσει την συμπεριφορά της ταινίας που προκαλείται τουριστικά. Ταινιών και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ιδίως με την εκπόρευση του δορυφορική τηλεόραση, την τόνωση αύξηση του αριθμού των επισκεπτών στα απεικόνισε θέσεις. Αυτό το φαινόμενο έχει καταγραφεί σε όλο τον κόσμο (Busby και Klug, 2001). Επιπλέον, βλέποντας τηλεόραση εξακολουθεί να είναι το πιο κοινό σπίτι-βασισμένη ψυχαγωγική δραστηριότητα και το ποσό του χρόνου που δαπανάται για να παρακολουθήσουν τηλεόραση επεκτείνεται (Busby και Klug, 2001)? Ως εκ τούτου, ταινία που προκαλείται από τον τουρισμό αναμένεται να προσελκύσει περισσότερο την προσοχή. Για τους λόγους αυτούς, εκτός από την ταχεία ανάπτυξη της κινηματογραφικής βιομηχανίας, έμποροι προορισμού μπορεί να δει να επηρεαστεί να τοποθετήσει τους προορισμούς τους σε ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές, καθώς είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο προώθησης (Jewell και McKinnon, 2008? Nicholson, 2006? O 'Connor, 2010? Γιλμάζ και Yolal, 2008). Ταινία-προκαλείται από τον τουρισμό έχει αυξημένο επίσης από την αυξανόμενη απόσταση από δορυφορική και καλωδιακή τηλεόραση συνδρομή, τη χρήση των DVD, η αύξηση του αριθμού των του κινηματογράφου και η συνεχής ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας (Belch και Belch, 2004?. Kim et al, 2007? Σάνι et al., 2009). Επιπλέον, η διάρκεια ζωής των ταινιών είναι μεγαλύτερη από την πρώτη προβολή και θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερη επίδραση στη σχέση με άλλα εργαλεία προώθησης (Warnick et al., 2005). Η βιβλιογραφία αναφέρεται επίσης ότι το 3D-οπτικά εφέ της ταινίας δημιουργούν εγγενείς εικόνες ενός προορισμού εισάγοντας μια ζωντανή εμπειρία, η οποία φαίνεται λιγότερο προκατειλημμένη ή είναι λιγότερο αναγνωρίσιμο ως διαφημιστικό (O'Connor et al, 2010?. Schofield, 1996). Μια τυπική ταινία με διεθνή διανομή μπορεί να φτάσει τώρα πάνω από εκατό εκατομμύρια καταναλωτές καθώς κινείται από το γραφείο κουτί στο βίντεο / DVD στην τηλεόραση. Ως εκ τούτου, για έναν προορισμό, η δημοσιότητα που παράγεται από μια μεγάλη κινηματογραφική ταινία και οι ηθοποιοί υψηλού προφίλ μπορεί να είναι τεράστια (Beeton, 2005). Οι ερευνητές έχουν ήδη ισχυρίστηκε ότι οι ταινίες είναι πιο πιθανό να προσεγγίσουν ένα ευρύτερο κοινό με λιγότερες επενδύσεις από ειδικά στοχευμένες διαφημίσεις του τουρισμού και την προώθηση (Dore και Crouch, 2003). Ως αποτέλεσμα, η ταινία που προκαλείται από τον τουρισμό ή φιλμ του τουρισμού, όπως αναφέρεται στο παρόν έγγραφο, μπορεί να είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο μάρκετινγκ για προορισμούς που δεν έχουν την οικονομική υποστήριξη για μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες, ειδικά σε μια περίοδο οικονομικής ύφεσης. Όμως, παρά την αυξανόμενη συνειδητοποίηση της σχέσης μεταξύ της ταινίας και του τουρισμού, καθώς και τα υπάρχοντα μη εφαρμογή του τουρισμού ταινία στο μάρκετινγκ προορισμού, οι επιπτώσεις του τουρισμού ταινία φαίνεται ότι εξακολουθεί να είναι από τις πιο παρεξηγημένες. Αν και οι επιδράσεις του τουρισμού ταινία μπορεί να είναι μακράς διαρκείας και έχουν σημαντικές μακροπρόθεσμες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, πολλοί τουριστικούς οργανισμούς άργησαν να αξιοποιήσει τα πιθανά οφέλη του τουρισμού ταινία, ίσως λόγω της έλλειψης γνώσης, έρευνας ή αποδεικτικών στοιχείων που να εξηγεί το δυναμικό του τουρισμού ταινία (Hudson και Ritchie, 2006). Σε αυτό το άρθρο ένα εννοιολογικό πλαίσιο για την κατανόηση του φαινομένου του τουρισμού ταινία παρουσιάζεται και στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της μελέτης περίπτωσης, εκθέσεις δείχνουν την επίδραση του τουρισμού της ταινίας 'Che ne sara di noi' στο νησί της Σαντορίνης στην Ελλάδα.

Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η δυνατότητα ανάπτυξης δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τον αλιευτικό τουρισμό από τους αλιείς των Κυκλάδων. Στόχος είναι η συγκράτηση των υπαρχόντων αλιέων στο επάγγελμα αλλά και η προσέλκυση νέων, η διατήρηση της αλιευτικής πίεσης σε αποδεκτά επίπεδα και η προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης παρέμβασης, η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και παράδοσης καθώς και η βελτίωση του επιπέδου ζωής των αλιέων. Ο αλιευτικός τουρισμός είναι μια εναλλακτική μορφή τουρισμού η οποία αναπτύσσεται από επαγγελματίες αλιείς, κατά την οποία επιβιβάζουν στα επαγγελματικά αλιευτικά τους σκάφη τουρίστες-επισκέπτες για την ανάπτυξη της παραδοσιακής αλιευτικής δραστηριότητας για ψυχαγωγικούς και εκπαιδευτικούς λόγους. Η δραστηριότητα αυτή πραγματοποιείται ήδη σε αρκετές χώρες με εμφανή θετικά αποτελέσματα στους ευαίσθητους τομείς της αλιείας, της οικολογίας και του τουρισμού. Στα πλαίσια της έρευνας αυτής έγινε καταγραφή του ενδιαφέροντος των επαγγελματιών αλιέων και των ιδιοκτητών σκαφών για τέτοιου είδους δραστηριότητες καθώς και η ανάπτυξη μιας τυπολογίας της υφιστάμενης κατάστασης της μικρής παράκτιας αλιείας στην συγκεκριμένη περιοχή. Τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα συγκεντρώθηκαν από προσωπικές συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν με 111 κατόχους επαγγελματικής άδειας αλιείας σε 9 επιλεγμένα νησιά των Κυκλάδων σε συνεργασία με τοπικούς αρμόδιους φορείς. Η έρευνα ολοκληρώθηκε σε δύο ταξίδια, κατά τους μήνες Απρίλιο και Ιούλιο του έτους 2006 αντίστοιχα. Στόχος είναι η διάγνωση των κατηγοριών αλιέων που δείχνουν ενδιαφέρον για την ανάπτυξη της δραστηριότητας καθώς και η καταγραφή των τεχνικών σημείων που φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή. Παράλληλα έγινε εκτίμηση του ενδιαφέροντος από την μεριά των επισκεπτών για δραστηριότητες που σχετίζονται με τον αλιευτικό τουρισμό με την βοήθεια ερωτηματολογίου και ενημερωτικού τρίπτυχου φυλλαδίου που διανεμήθηκε σε διάφορες ξενοδοχειακές μονάδες των Κυκλάδων. Επιπλέον στα πλαίσια της ανάλυσης έγινε σύγκριση με παλαιότερες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή με σκοπό την αναγνώριση της υφιστάμενης κατάστασης της μικρής παράκτιας αλιείας. / -

Με χρονολογική αφετηρία τα μέσα της δεκαετίας του 1950, η βιομηχανία του τουρισμού εισέρχεται σε μια παρατεταμένη περίοδο ταχείας αλλά και σταθερής ανάπτυξής της, που πρόκειται να επεκταθεί σε ολοένα και περισσότερες γεωγραφικές περιοχές της υφηλίου μέχρι και τα πρώτα έτη του εικοστού πρώτου αιώνα. Λαμβάνοντας υπόψη την εξέλιξη του τουρισμού σε διεθνές επίπεδο, η παρούσα μελέτη στρέφει το κέντρο βάρους του ενδιαφέροντός της στη ΝΑ πλευρά της Μεσογείου επιχειρώντας να αποτυπώσει την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού ως προς τον τουρκικό –αντίστοιχα- τουρισμό για το χρονοδιάγραμμα 1953-2007. Η αποτύπωση, ωστόσο, της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού και του τουρκικού τουρισμού εξετάζεται στα πλαίσια της τρέχουσας συγγραφής ως προς συγκεκριμένα φυσικά και οικονομικά μεγέθη που –για τα μεν πρώτα - συνοψίζονται στις ολικές αλλά και τις επιμέρους αφίξεις που καταγράφονται για λογαριασμό των δυο ανταγωνιστριών-χωρών για την εξεταζόμενη περίοδο 1953-2007. Όσον αφορά τις επιμέρους αφίξεις εξετάζονται η βρετανική, η γερμανική, η ιταλική, η γαλλική καθώς και η ολλανδική τουριστική αγορά, που αποτελούν-άλλωστε- τις πέντε κυριότερες χώρες-δεξαμενές της διεθνούς τουριστικής κίνησης προς την Ελλάδα. Η προσπάθεια αποτίμησης της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού ως προς τον τουρκικό τουρισμό για τις προαναφερόμενες αγορές-στόχους, συμπληρώνεται από την παράλληλη αντιπαραβολή της εξέλιξης των μεριδίων που καταλαμβάνει η κάθε μία από τις αγορές αυτές για τον ελληνικό και τον τουρκικό τουρισμό. Όσον αφορά τα οικονομικά μεγέθη που χρησιμοποιήθηκαν για τη συγγραφή της προκείμενης συγκριτικής διερεύνησης, ήταν οι τουριστικές εισπράξεις καθώς και η ατομική τουριστική δαπάνη (Μέση κατά Κεφαλή Δαπάνη) που προκύπτουν διαχρονικά για τους δύο ανταγωνιστές. Στα κεφάλαια που θα ακολουθήσουν, ο αναγνώστης –μετά τη σύντομη εισαγωγή του πρώτου κεφαλαίου- θα λάβει γνώση για το θεωρητικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο έχει στηριχτεί η προκείμενη συγκριτική διερεύνηση (Κεφάλαιο ΙΙ), ενώ θα έρθει και σε επαφή με την έννοια της «Ανταγωνιστικότητας», που βρίσκεται –άλλωστε- στο επίκεντρο της συγκριτικής αντιπαραβολής των τουριστικών επιδόσεων των δύο χωρών για τα προαναφερόμενα φυσικά και οικονομικά μεγέθη. Στο τρίτο, κατά σειρά, κεφάλαιο εξετάζεται η διαχρονική εξέλιξη του τουρισμού της πρώτης εκ των δυο χωρών, της Ελλάδας. Στο επόμενο κεφάλαιο (Κεφάλαιο IV) επιχειρείται ακριβώς το ίδιο και για τον έτερο ανταγωνιστή, την Τουρκία. Η έρευνα ολοκληρώνεται με τη συγγραφή ενός πέμπτου κεφαλαίου (Κεφάλαιο V), όπου πλέον πραγματοποιείται η άμεση αντιπαραβολή των επιδόσεων της ελληνικής και της τουρκικής, αντίστοιχα, τουριστικής βιομηχανίας για τα μεγέθη –εκείνα- που επιλέχθηκαν και αναλύθηκαν με πίνακες και διαγραμματικές απεικονίσεις στα Κεφάλαια ΙΙΙ και ΙV. / Since mid-1950’s tourism industry has entered a prolonged as well as stable period of development internationally. Taking into consideration this growth of tourism on a global level, the aim of the current piece of work is to lay particular stress on the Southeastern part of the Mediterranean Basin, trying to rough out the competitiveness of Greek and Turkish tourism for the 1953-2007 era. The assessment, however, of competitiveness of the evolutionary route of tourism of both countries is facilitated through the utilization of specific physical and economic figures upon which useful conclusions can be drawn. In this effort, the researcher has used overall tourism arrivals, arrivals of specific travel-markets, tourism receipts and per capita tourism expenditure. The selected travel-markets utilized are those emanating from the United Kingdom, Germany, Italy, France and Holland, since those countries do constitute the five major sources of international tourism demand for the destinations of Greece. The writer has also determined the market-share of each one of those five countries in relation to overall tourism demand for both competitors (i.e. Greece and Turkey). In the First Chapter, the reader is introduced briefly into the evolution of tourism at an international level during the last fifty years. Chapter Two is referring to the notion of ‘Competitiveness’ and the theoretical background of the study (Tourism Area Life Cycle). Chapter Three is devoted to the evolution of tourism for Greece for 1953-2007, whereas Chapter Four is sketching-out the evolution of Turkey’s tourism for the same period of examination (i.e. 1953-2007). Chapter Five, eventually, is concluding the research through the direct cross-examination of both competitors´ performance in relation to the physical (arrivals) and economic figures (tourism receipts, per capita expenditure) used by the author.

Ο τουρισμός όπως είναι γνωστό αποτελεί βασικό βραχίονα της οικονομίας μας, δηλαδή της βαριάς βιομηχανίας της Ελλάδας. Σαφώς είμαστε προσανατολισμένοι στο να γίνει το καλύτερο προκειμένου να αναπτυχθεί και να αποδώσει για την Ελλάδα καρπούς ,πολύ δε περισσότερο σήμερα στη δυσμενή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα μας. Είναι ευχής έργο ότι με τον τομέα του τουρισμού απασχολήθηκε η Συνθήκη της Λισσαβόνας και χάραξε κατευθυντήριες γραμμές και κανόνες καθιερώνοντας καταυτό τον τρόπο κατά μία έννοια τουριστική πολιτική στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τούτο πρέπει να αποτελεί βασικό και απαραβίαστο κανόνα και κατευθυντήρια γραμμή των επενδύσεων που θα γίνουν είτε στην Ελλάδα είτε σε οποιοδήποτε κράτος –μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ,έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ανταγωνιστικότητα και να μεγιστοποιείται το συγκριτικό πλεονέκτημα της Ευρώπης και της Ελλάδας ειδικότερα. Η Ευρώπη και τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπερτερούν σε ορισμένους τομείς κυρίως διότι εδώ υπάρχει ο τύπος του «ώριμου» αστικού κράτους , ο δυτικός τρόπος ζωής και διασκέδασης και κάλλιστα μπορεί να αποτελέσει στόχο για τον επισκέπτη ενός υπεύθυνου και ποιοτικού τουρισμού. Η διασφάλιση περιβαλλοντολογικών όρων -πράσινη ανάπτυξη- ποιότητας αποτελεί βασικό μέλημα και μέσο ανάδειξης πλεονεκτήματος σε σχέση με προορισμούς του τρίτου κόσμου. Οι υποδομές των μεταφορών (λιμάνια, αερομεταφορές, τρένα , σύγχρονο οδικό δίκτυο κτλ.) , εκτός κάποιων εξαιρέσεων π.χ. Ελλάδα, βρίσκονται σε ώριμο επίπεδο ανάπτυξης και καμιά φορά και πρωτοποριακό λ.χ. TGV Γαλλία, η υποθαλάσσια σήραγγα στη Μάχη. Πρόβλημα αποτελεί η μη δυνατότητα συμπιέσεως του κόστους και κυρίως οι νομισματικές ισοτιμίες ευρώ έναντι δολαρίου, γιεν και νομισμάτων γενικότερα τρίτων χωρών. Η εμμονή σε «σκληρό» νόμισμα δηλαδή ακριβό ευρώ, για τους Αμερικάνους ή κατοίκους τρίτων χωρών, δημιουργεί όσο υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα το οποίο θα πρέπει να αντισταθμιστεί από την ποιότητα των υπηρεσιών και την αρτιότητα τους. / -

Οι περιοχές που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο «Φύση 2000» γνωστές και ως προστατευόμενες περιοχές είναι κατάλληλες για την ανάπτυξη πολλαπλών και ήπιων τουριστικών δραστηριοτήτων που σκοπό έχουν εκτός από την αι-σθητική απόλαυση του τοπίου, τη γνωριμία με το φυσικό περιβάλλον. Η αναγκαιότητα προστασίας και ανάδειξης του φυσικού πλούτου των συγκε-κριμένων περιοχών απαιτούν την εφαρμογή μιας στρατηγικής, η οποία θα αποτελεί-ται από εξειδικευμένα μέτρα, ενέργειες και δράσεις με σκοπό τη συστηματικότερη διαφύλαξη και διαχείριση των εν λόγω περιοχών και κατ’ επέκταση την εξασφάλιση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή. Αντικείμενο της παρούσης εργασίας είναι η μελέτη της προστατευόμενης πε-ριοχής Εθνικού Πάρκου Χελμού- Βουραϊκού με στόχο την ανάδειξη των ιδιαίτερων στοιχείων του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος που θα χρησιμοποιηθούν για την οικοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Από τη μελέτη των βιοτικών και αβιοτικών στοιχειών της περιοχής και με τη χρήση της ανάλυσης SWOT, εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα για την εκτίμηση της παρούσας κατάστασης με απώτερο σκοπό την ορθολογικότερη αναβάθμιση και την επίτευξη μιας αποτελεσματικής διαχείρισης έτσι ώστε να είναι ανταγωνιστική και πιο ελκυστική για όσους επιλέγουν τέτοιου είδους προορισμούς. / The areas of the European ecological network "Natura 2000" also known as protected areas are suitable for the development of multiple and mild tourist activities designed not only for aesthetic enjoyment of the landscape, the acquaintance with the natural environment.The need for protection and enhancement of the natural wealth of the harvest - area concerned require the implementation of a strategy which will consist of specific measures , actions and actions to support the systematic preservation and management of these areas and thus ensure sustainable tourism growth for the region.The subject of this work is the study of protected area National Park Chelmou- Vouraikos to highlight the specific elements of the natural and human environment to be used for ecotourism development.The study of biotic and abiotic elements of the region and by using analysis SWOT, useful conclusions are to assess the current situation with a view to rational upgrade and achieve efficient management in order to be competitive and more attractive for those who choose such destinations .

Η παρούσα εργασία χωρίζεται σε δέκα κεφάλαια. Αρχικά, αναλύονται οι χωρικές και αναπτυξιακές επιπτώσεις του προγράμματος ‘Ελλάδα 2004’. Έπειτα, αναφέρονται οι επιπτώσεις των έργων του Γ’ ΚΠΣ στη διοργάνωση των αγώνων και περιγράφεται περιληπτικά ο ελληνικός τουρισμός στην αρχή του νέου αιώνα. Στο κεφάλαιο 4 γίνεται πλήρης αναφορά στον τουρισμό πριν- κατά τη διάρκεια κ μετά τη λήξη των ΟΑ 2004. Στο κεφάλαιο 5 περιγράφεται η οικονομία, ομοίως. Στη συνέχεια, αναφέρονται αναλυτικά τα οφέλη από τη διεξαγωγή των ΟΑ Αθήνα 2004, όπως επίσης και κάποιες εκτιμήσεις –θετικές κ αρνητικές-. Το κεφάλαιο 8 αναφέρεται συγκεκριμένα στις επιπτώσεις των αγώνων στην Αθήνα. Έπειτα, γίνονται κάποια σχόλια και παρατηρήσεις όσον αφορά την περίοδο μετά το πέρας των ΟΑ και στο δέκατο κεφάλαιο, αναφέρονται μερικές στρατηγικές για την ίδια περίοδο. Τέλος, παρατίθεται ένα παράρτημα αναφορικά με τον τουρισμό και την περιφερειακή ανάπτυξη από το Σύνδεσμο Ελλήνων Περιφερειολόγων. / This subject refers to the Olympic Games Athens 2004 and it is divided in ten units. There is a description of the Greek tourism at the beginning of the new century. Furthermore, at unit four there is an analysis about tourism at the period of the games 2004. Also, at the next unit is analyzed the economy of the same period and all the effects. Moreover, all the benefits for our country of the Olympic Games Athens 2004 are described next. Also, at unit 8 all the benefits, for the city of Athens, are described. At last, some comments and strategies are referred.

Traditionally, tourism was placed second as a priority in the agenda of investors, policy makers, and academics. Nowadays, a significant reappraisal of its role in socioeconomic development is taking place, which values tourism as a source for earning export revenues, generating large numbers of jobs, promoting economic growth and a more services-oriented economy not only in developing but also in developed countries (UNCTAD, 2007). According to World Tourism Organization (WTO), the European Union (EU) numbered six Member States among the top 10 countries in the world welcoming the largest number of international tourist arrivals. Within the EU, receipts from international tourism in 2008 were highest in Spain, France, and Italy, followed by Greece and Portugal Previous studies have attempted to explain destination and/or firm strategic positions by focusing on (mostly demand side factors) prices, exchange rates, qualitative and other institutional factors. Supply side factors and in particular company strategy contact and performance have not been taking explicitly into consideration. However, important pioneer research has been done regarding the globalization of the service sector and the hotel industry (Dunning and McQueen 1981, 1982; Boddewyn et al., 1986; Li and Guisinger, 1992; Dunning and Kundu, 1995; Constractor and Kundu, 1995). The topic under scrutiny is, therefore, to investigate whether MNEs operating in Greece, France, Spain, Portugal and Italy perform differently than domestically owned firms. In particular, we seek to identify the relevant factors that may explain the performance implications of foreign ownership for a large cross section of firms in Greek, French, Spanish, Portugues and Italian industries, controlling for a number of factors affecting firms’ performance. A closely related topic is to examine whether MNEs perform well per se, or their relative superior performance is a consequence of the detrimental effect they may exercise on domestic profitability. Additionally, we will try to determine the relative importance of the firm and destination effects using a multilevel approach and hierarchical linear models. / Παραδοσιακά, ο τουρισμός καταλάμβανε τη δεύτερη θέσω ως προτεραιότητας στην ατζέντα των επενδυτών, των φορέων χάραξης πολιτικής καθώς και στην ατζέντα της ακαδημαϊκής κοινότητας. Σήμερα, μια σημαντική επανεκτίμηση του ρόλου του τουρισμού στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη λαμβάνει χώρα, η οποία εκτιμά τον τουρισμό ως πηγή για την απόκτηση εσόδων από τις εξαγωγές, δημιουργώντας μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας, προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και μια πιο προσανατολισμένη στις υπηρεσίες οικονομία, όχι μόνο στις αναπτυσσόμενες αλλά και στις ανεπτυγμένες χώρες (UNCTAD, 2007). Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (WTO), η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αριθμούσε έξι κράτη μέλη μεταξύ των κορυφαίων 10 χωρών του κόσμου καλωσορίζοντας τον μεγαλύτερο αριθμό διεθνών τουριστικών αφίξεων. Εντός της ΕΕ, τα έσοδα από το διεθνή τουρισμό το 2008 ήταν υψηλότερα στην Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιταλία, ακολουθούμενη από την Ελλάδα και την Πορτογαλία. Προηγούμενες μελέτες έχουν προσπαθήσει να εξηγήσουν τον τουριστικό προορισμό λαι/ή τη την στρατηγική της εταιρείας, εστιάζοντας σε (ως επί το πλείστον) παράγοντες από πλευράς της ζήτησης, των τιμών, των συναλλαγματικών ισοτιμιών, ποιοτικών και άλλων θεσμικών παραγόντων. Παράγοντες από την πλευρά των προμηθειών και ιδίως την στρατηγική επαφή της εταιρείας και την επίδοσή της δεν έχουν ληφθεί ρητά υπόψη. Ωστόσο, σημαντική και πρωτοπόρος έρευνα έχει γίνει σχετικά με την παγκοσμιοποίηση του τομέα των υπηρεσιών και της ξενοδοχειακής βιομηχανίας (Dunning and McQueen 1981, 1982; Boddewyn et al., 1986; Li and Guisinger, 1992; Dunning and Kundu, 1995; Constractor and Kundu, 1995). Το υπό εξέταση θέμα, ως εκ τούτου ερευνήθηκε εάν οι πολυεθνικές εταιρείες που λειτουργούν στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία έχουν διαφορετική απόδοση από ό,τι αν λειτουργούσαν στη χώρα προέλευσης της μητρικής τους εταιρείας. Ειδικότερα, επιδιώχθηκε να εντοπιστούν παράγοντες που μπορούν να εξηγήσουν τις επιπτώσεις των επιδόσεων της ξένης ιδιοκτησίας για μια μεγάλη διατομή των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, ελέγχοντας έναν σημαντικό αριθμό παραγόντων που επηρεάζουν την απόδοση των επιχειρήσεων. Ένα θέμα επίσης που εξετάστηκε είναι το κατά πόσο οι πολυεθνικές εταιρείες έχουν καλύτερη επίδοση ή οι σχετικά ανώτερες επιδόσεις τους είναι συνέπεια της αρνητικής επίδοσης που έχουν οι εγχώριες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, προσδιορίζουμε την σημαντική επίπτωση που έχουν τα χαρακτηριστικά της εταιρείας και ο προορισμός χρησιμοποιώντας μια πολυεπιπέδη προσέγγιση και ιεραρχικά γραμμικά μοντέλα.

The aim of the present study are: to explore and examine the current greek private organizations that offer medical tourism services and asses the potentiality of growth of the greek medical tourism sector. / Σκοπός της εργασίας είναι να εξετάσει και να εξερευνήσει τους υπάρχοντες ιδιωτικούς οργανισμούς που προσφέρουν υπηρεσίες ιατρικού τουρισμού και να εξακριβώσει την πιθανότητα ανάπτυξης του τομέα ιατρικού τουρισμού στην Ελλάδα.