Αν και έχει περάσει τουλάχιστον μισός αιώνας από την πρώτη επιστημονική έρευνα που καταδείκνυε τις πιθανές επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία και ενώ πλέον έχουν διερευνηθεί και διαπιστωθεί από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, σε μεγάλο βαθμό, οι συνέπειες αυτών τόσο στον ενεργό όσο και στον παθητικό καπνιστή, ο αριθμός των καπνιστών παγκοσμίως αυξάνεται αντί να μειώνεται. Τα οικονομικά μεγέθη της καπνοβιομηχανίας, τα αίτια έναρξης του καπνίσματος και το οικονομικό κόστος που αυτό επιφέρει, οι μέθοδοι πρόληψης και διακοπής του καπνίσματος καθώς και η ανάλυση κόστους – αποτελέσματος αυτών των μεθόδων είναι μερικά από τα θέματα που θα μας απασχολήσουν στην παρούσα εργασία. / It has been at least half a century from the first scientific research that showed the likely repercussions of smoking in health and even it has been investigated and realised by the world scientific community, to a large extent, the consequences of smoking in the active and passive smoker, the number of smokers worldwide is increasing instead of decreasing. The economic sizes of tobacco industry, the reasons why people start smoking and the economic cost that this involves, the methods of prevention and interruption of smoking as well as the cost – effectiveness analysis of these methods are some of the topics that will occupy us in the present research.

Σκοπός: Επειδή η μεγαλύτερη συχνότητα της αναπτυξιακής δυσπλασίας του ισχίου στα θήλεα νεογνά μπορεί να οφείλεται σε ενδοκρινικούς παράγοντες και επίσης έχει βρεθεί ότι το κάπνισμα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης προκαλεί ενδοκρινικές διαταραχές, αποφασίσαμε να μελετήσουμε την ανατομία του ισχίου σε νεογνά των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν ή δεν κάπνιζαν στην διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μεθοδολογία-σχεδιασμός μελέτης: Εξετάσθηκαν κλινικά και υπερηχογραφικά 2066 ισχία, εκ των οποίων 521 αρένων και 512 θηλέων νεογνών. Εξ’ αυτών 48 ήταν άρρενα και 53 θήλεα νεογνά, των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. 93 Αποτελέσματα : Η μέση τιμή ±ΣΑ της γωνίας α στα άρρενα νεογνά των μητέρων οι οποίες δεν κάπνιζαν ήταν 62,3ο ± 5,1ο και των μητέρων οι οποίες κάπνιζαν κατά την εγκυμοσύνη ήταν 62,1ο ± 4,9ο (η διαφορά δεν είναι στατιστικά σημαντική). Στα θήλεα νεογνά των μη καπνιστριών και καπνιστριών μητέρων η α γωνία ήταν 60,7ο ± 5,3ο και 61,9ο ± 4,9ο αντίστοιχα (η διαφορά είναι σημαντική, p= 0,02). Η διαφορά μεταξύ αρρένων και θηλέων νεογνών, τα οποία γεννήθηκαν από μη καπνίστριες μητέρες είναι σημαντική (p<0,000001), ενώ δεν υπήρχε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ αρρένων και θηλέων νεογνών που γεννήθηκαν από καπνίστριες μητέρες. Μεταξύ των θηλέων νεογνών, των οποίων οι μητέρες δεν ήταν καπνίστριες, ο αριθμός των νεογνών με ισχίο τύπου ΙΙα ή χειρότερου ήταν σημαντικά μεγαλύτερος από ότι μεταξύ εκείνων των θηλέων νεογνών, των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν. Τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης ήταν προς την ίδια κατεύθυνση με εκείνη των υπερηχογραφικών ευρημάτων, γεγονός το οποίο δείχνει ότι το μητρικό κάπνισμα κατά την εγκυμοσύνη προστατεύει το ισχίο στα θήλεα νεογνά. Συμπεράσματα: Το κάπνισμα της μητέρας κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μειώνει την συχνότητα της υπερηχογραφικής και πιθανότατα της κλινικά διαπιστούμενης αναπτυξιακής δυσπλασίας του ισχίου στα θήλεα, αλλά όχι στα άρρενα νεογνά. Η προστασία του ισχίου η οποία προκαλείται από τον καπνό του τσιγάρου, μπορεί να έχει ενδοκρινική βάση. / Objective: Because the greater frequency of developmental dyplasia of the hip (DDH) in the female could have an endrocrine etiology and maternal smoking in pregnancy causes fetal endocrine disequilibrium, we investigated the anatomy of the hip in neonates of smoking (SM) and nonsmoking mothers (NSM). Study design: Clinical – sonographic examination was performed on 2066 hips of 521 male and 512 female neonates. In 48 male and 53 female neonates the mothers smoked during pregnancy. Results : The mean + SD a angle in the male neonates of the NSM was 62.3ο ± 5.1ο and of the SM 62.1ο ±4.9ο (NS). In the female neonates 95 of the NSM and the SM it was 60.7ο ±5.3ο and 61.9ο ±4.8ο, respectively (p=0.02). The difference between the male and the female neonates of the NSM is significant (p<0.000001), but there is no significant difference between the female neonates of the SM and the male neonates. Among the female neonates whose mothers were nonsmokers the number of those with hip Type IIa or worse was significantly greater that among those whose mothers were smokers. The clinical findings were in the same direction as those of the sonographic findings suggesting hip protection by maternal smoking in the female. Conclusions: Maternal smoking during pregnancy reduces the frequency of sonographic and possibly clinically detected DDH in female but not in male neonates. The tobacco – induced hip protection may have an endocrine basis.

- / -

- / -

Η προγεννητική έκθεση στον καπνό του τσιγάρου προκαλεί χρόνια εμβρυϊκή υποξία, απορρύθμιση της ομαλής λειτρουγίας του ενδοκρινικού συστήματος, και διαταραχή της νευροανάπτυξης του εμβρύου, η οποία σχετίζεται με εγκεφαλική δυσλειτουργία, τα οποία δυνητικά θα μπορούσαν να προκαλέσουν ευαλωτότητα για σχιζοφρένεια.. Συνολικά 212 ασθενείς με σχιζοφρένεια ηλικίας 14-30 ετών, και 212 αντίστοιχοι μάρτυρες μελετήθηκαν. Η προγεννητική έκθεση στον καπνό του τσιγάρου των ασθενών με σχιζοφρένεια συγκρίθηκε με εκείνη των μαρτύρων εφαρμόζοντας ανάλυση λογιστικής παλινδρόμησης και έλεγχο για διάφορους παράγοντες που αλληλεπιδρούν και συμβάλλουν στην έκβαση της επίδρασης. Εστίες ενδιαφέροντος ήταν η σύγκριση της συχνότητας καπνίσματος της μητέρας και του πατέρα μεταξύ ασθενών και μαρτύρων, καθώς επίσης και η σοβαρότητα των θετικών και αρνητικών συμπτωμάτων μεταξύ των απογόνων καπνιζόντων και μη καπνιζόντων γονέων. Επιπλέον, διερευνήθηκε η σχετική συχνότητα των υποτύπων σχιζοφρένειας μεταξύ των ασθενών καπνιστών και μη καπνιστών γονέων. Μεταξύ των μητέρων των ασθενών με σχιζοφρένεια και των μαρτύρων, 92 (43,4%) και 46 (21,7%) κάπνιζαν, αντίστοιχα. Το κάπνισμα της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη είχε μια σημαντικά μοναδική συνεισφορά στην αύξηση του κινδύνου για την ανάπτυξη της σχιζοφρένειας (p = 0,001), καθώς και μεγαλύτερη σοβαρότητα των αρνητικών συμπτωμάτων (p = 0,023). Ταυτόχρονα, λογιστική ανάλυση παλινδρόμησης έδειξε ότι το κάπνισμα της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη είχε σημαντικά μοναδική συνεισφορά στην αύξηση κινδύνου για την ανάπτυξη της σχιζοφρένειας με πιθανή αναλογία=2.32, 95%CI=1.41-3.81, p=0.001 και τη συχνότητα των μη-παρανοϊκών υποτύπων με πιθανή αναλογία= 2.94,95%CI=1.50-5.76, p=0.002. Το κάπνισμα του πατέρα δεν είχε σημαντική επίδραση στον κίνδυνο εκδήλωσης σχιζοφρένειας, ούτε στη σοβαρότητα των αρνητικών συμπτωμάτων. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι το κάπνισμα της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θέτει τους απογόνους σε αυξημένο κίνδυνο για σχιζοφρένεια μετέπειτα στη ζωη τους, με αυξημένη σοβαρότητα των αρνητικών συμπτωμάτων. Λαμβάνοντας υπόψη την ευρεία πρακτική του καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη, η έκθεση του εμβρύου στον καπνό θα μπορούσε να είναι ένας σημαντικός αποτρέψιμος τροποποιήσιμος νευροαναπτυξιακός παράγοντας που αυξάνει την ευαλωτότητα για την εκδήλωση σχιζοφρένειας. / Prenatal exposure to cigarette smoke causes chronic fetal hypoxia, dysregulation of endocrine equilibrium, and disruption of fetal neurodevelopment associated with brain malfunction, all of which potentially could induce vulnerability to schizophrenia. A total of 212 schizophrenia patients aged 14-30 years, and 212 matched controls were studied. Prenatal tobacco smoke exposure of the schizophrenia patients was compared to that of the normal controls by applying logistic regression analysis and controlling for several confounding factors The outcomes of interest were comparison of the frequency of maternal and paternal smoking between patients and controls as well as the severity of positive and negative symptoms between the offspring of smoking and nonsmoking parents. Furthermore, we investigated the relative frequency of subtypes of schizophrenia among offspring of smoking and non-smoking parent. Among the mothers of schizophrenia patients and controls, 92 (43.4%) and 46 (21.7%) smoked, respectively. Maternal smoking during pregnancy had a significant unique contribution on increasing the risk for development of schizophrenia (p=0.001), and a greater severity of negative symptoms (p=0.023). Simultaneously, logistic regression analysis showed that maternal smoking during pregnancy had significantly unique contribution to increased risk for the development of schizophrenia with possible ratio = 2.32, 95% CI = 1.41-3.81, p = 0.001 and frequency of non-paranoid subtypes as potential ratio = 2.94,95% CI = 1.50-5.76, p = 0.002. Paternal smoking did not have a significant effect on the risk of schizophrenia, or severity of negative symptoms. The findings suggest that maternal smoking during pregnancy puts offspring at an increased risk for later schizophrenia, with increased severity of negative symptoms. Given the wide practice of smoking during pregnancy, fetal exposure to tobacco smoke could be a major preventable neurodevelopmental factor that increases vulnerability to schizophrenia.

Σκοπός: Έχει αναφερθεί προηγούμενα η ύπαρξη συννοσηρότητας της αυτοκτονικής συμπεριφοράς με ποικίλους παράγοντες κινδύνου. Αυτή η μελέτη ερευνά την ύπαρξη προεξαρχόντων παραγόντων κινδύνου σε νέους με απόπειρα αυτοκτονίας που έχουν νοσηλευθεί και την επίδραση αυτών των παραγόντων στον κίνδυνο για αυτοκτονία τόσο ανεξάρτητα όσο και σε συνδυασμό μεταξύ τους. Εκτιμήθηκαν η ύπαρξη ψυχιατρικής διαταραχής, η κατανάλωση καφέ και η λήψη αλκοόλ στους νέους με απόπειρα, η χρήση καπνού στα άτομα με απόπειρα και τους γονείς τους, καθώς επίσης και οι άλλες καταστάσεις που αποτελούν εστία κλινικής προσοχής και τα ψυχοκοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα των ασθενών με απόπειρα. Μέθοδος: Εξετάστηκαν διαγνωστικά 76 άτομα που νοσηλεύονταν για απόπειρα αυτοκτονίας ηλικίας 9-20 χρόνων, καθώς επίσης και 76 μάρτυρες που ταίριαξαν στην ηλικία, με βάση τα κριτήρια του DSM-IV Axis I και ΙΙ και έδωσαν συνέντευξη για την χρήση νόμιμων και παράνομων ουσιών. Επίσης, χρησιμοποιήθηκαν 18 μάρτυρες με τις ίδιες ψυχιατρικές παθήσεις που διεγνώσθησαν σ’ αυτούς με απόπειρα αυτοκτονίας, οι οποίοι εξετάστηκαν με βάση τα κριτήρια του DSM-IV και έδωσαν συνέντευξη για την χρήση νόμιμων και παράνομων ουσιών. Η στατιστική ανάλυση παλινδρόμησης/εξάρτησης εφαρμόστηκε για να προσδιορίσει το ανεξάρτητο αποτέλεσμα των παραγόντων κινδύνου πάνω στις απόπειρες αυτοκτονίας. Αποτελέσματα: Τα ευρήματα δείχνουν μεγαλύτερη συχνότητα των παραγόντων κινδύνου στους ασθενείς με απόπειρα αυτοκτονίας, παρά στους μάρτυρες. Συγκεκριμένα, υπήρξε 18 φορές μεγαλύτερη συχνότητα των ψυχιατρικών παθήσεων στους ασθενείς με απόπειρα σε σχέση με τους κοινοτικούς μάρτυρες, 14 φορές μεγαλύτερη συχνότητα των άλλων καταστάσεων που αποτελούν εστία κλινικής προσοχής, ήταν 9.7 φορές πιο συχνό το κάπνισμα ανάμεσα σ’ αυτούς με απόπειρα σε σχέση με τους κοινοτικούς μάρτυρες και 4.7 φορές πιο συχνά τα ψυχοκοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Το αποτέλεσμα της στατιστικής ανάλυσης είναι ότι οι προεξέχοντες παράγοντες κινδύνου, ως ανεξάρτητες μεταβλητές, συνδέονται με την εξαρτώμενη μεταβλητή που είναι η απόπειρα αυτοκτονίας με τρόπο ανεξάρτητο κι αυτή η ανεξάρτητη σύνδεση επιμένει και μετά την προσαρμογή για το αποτέλεσμα άλλων παραγόντων. Συμπέρασμα: Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ψυχοπαθολογία, οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και το κάπνισμα είναι ανεξάρτητα συνδεδεμένοι παράγοντες με αυξανόμενο κίνδυνο για σοβαρή απόπειρα αυτοκτονίας. / Background: Comorbidity of suicidal behavior with various risk factors has been reported. This study examines the combined effect and the interactions of the most prominent risk factors in hospitalized suicide attempters. The existence of psychiatric disorder, coffee and alcohol consumption in suicide attempters, cigarette smoking in suicide attempters and their parents, as well as other conditions that may be a focus of clinical attention and psychosocial and environmental problems of the attempters were surveyed in this study. Method: Seventy-six successive hospitalized suicide attempters and 76 matched controls, 9-20 year-old, were subjected to DSM-IV Axis I and II diagnoses and were interviewed for the use of licit and illicit substances. Also, 18 controls with the same psychiatric disorders diagnosed in the attempters were used. Logistic regression analysis was applied to determine the independent effect of the risk factors to suicide attempts. Results: The findings showed an 18-fold greater frequency of psychiatric disorders, a 14-fold greater frequency of other conditions that may be a focus of clinical attention (mainly relational problems), a 9.7-fold greater frequency of smoking, and a 4.7-fold greater frequency of psychosocial and environmental problems in the attempters than in the controls. The independent association of these factors with increased suicide risk persisted after adjusting for the effect of other factors. Conclusions: Psychopathology, psychosocial factors and smoking are independently associated with increased risk for serious suicide attempts.

Σκοπός: Η μεταγεννητική αύξηση των παιδιών που εκτέθηκαν στον καπνό του τσιγάρου ενδομητρίως δεν είναι πλήρως κατανοητή. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να ερευνήσει την αύξηση παιδιών των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τα πρώτα έξι χρόνια της ζωής τους. Μέθοδοι: Το βάρος σώματος, το μήκος σώματος και η περίμετρος κεφαλής μετρήθηκαν στη γέννηση και κατόπιν ετησίως για έξι έτη σε 100 παιδιά των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν (ομάδα μελέτης) και 100 παιδιά των οποίων οι μητέρες δεν κάπνιζαν (ομάδα ελέγχου). Αποτελέσματα: Το βάρος και η περίμετρος κεφαλής ήταν σημαντικά μικρότερα στα νεογνά των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν >15 τσιγάρα την ημέρα, αλλά η διαφορά έχασε τη στατιστική σημαντικότητα στον τρίτο χρόνο της ζωής. Το μήκος ήταν σημαντικά μικρότερο στα νεογνά της ομάδας μελέτης στη γέννηση και ακολουθούσε αύξηση της διαφοράς από το φυσιολογικό έως το δεύτερο έτος, οπότε η μέση διαφορά των παιδιών που οι μητέρες τους κάπνιζαν >15 τσιγάρα την ημέρα από τα παιδιά της ομάδας ελέγχου ήταν -3,4 εκατοστά (p<0,0001). Στη συνέχεια, τα παιδιά των καπνιστριών μητέρων παρουσίασαν επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης και η διαφορά από την ομάδα ελέγχου στα 3, 4, 5 και 6 χρόνια ζωής ήταν -2,5 (p<0,0001), -2,2 (p=0,005), -2,1 (p=0,013), και -1,9 εκατοστά (p=0,055), αντίστοιχα. Η καθυστερημένη αύξηση σχετιζόταν με το κάπνισμα αυτό καθ’εαυτό και δείχθηκε ότι η καθυστέρηση της αύξησης είναι ανεξάρτητη από πολλούς συμπαράγοντες. Επίσης, στη γέννηση υπήρχε σημαντική αρνητική συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των τσιγάρων που καπνίζονταν ημερησίως και των παραμέτρων αύξησης που μελετήθηκαν. Η αρνητική συσχέτιση παρέμεινε σημαντική έως τον έκτο χρόνο ζωής μόνο για το ύψος. Συμπέρασμα: Το μήκος παρουσιάζει την πιο επίμονη καθυστέρηση της αύξησης από τις παραμέτρους που μελετήθηκαν, δηλαδή το βάρος σώματος και την περίμετρο κεφαλής, αλλά μετά το δεύτερο έτος της ζωής συμβαίνει επιτάχυνση της αύξησης, και έτσι η ενδομήτρια έκθεση στον καπνό του τσιγάρου φαίνεται να μην έχει μόνιμη επίδραση στην τελική αύξηση των παιδιών. / Objectives: Postnatal growth in children exposed in utero to tobacco smoke is not well understood. This study investigated growth during the first 6 years in children whose mothers smoked during pregnancy. Materials and Methods: Weight, length, and head circumference were measured annually for 6 years in 100 children in each group of smoking (study) and non smoking (control) mothers. Results: Weight and head circumference were significantly smaller in the neonates whose mothers smoked >15 cigarettes/day, but the difference disappeared by 3 years of life. Length was significantly smaller in the study neonates at birth, followed by increasing divergence from normality up to 2 years, when the mean difference of children whose mothers smoked >15 cigarettes/day from control children was -3.4 cm (p<0.0001). Subsequently, they manifested catch-up growth, and the difference from the controls at 3, 4, 5, and 6 years was -2.5 cm (p<0.0001), -2.2 cm (p=0.005), -2.1 cm (p=0.013), and -1.9 cm (p=0.055), respectively. Discussion: The delayed growth was related to smoking per se and appeared to be independent of several confounding factors. At birth, there was a significant negative correlation between the number of cigarettes smoked per day and the growth parameters studied; it remained significant up to the sixth year only for length. Conclusion: Length exhibits the most persistent growth delay of the parameters studied, but catch-up growth occurs after the second year of life, and thus, intrauterine exposure to tobacco smoke seems to have no permanent effect on children’s growth.

Σκοπός: Να αξιολογηθεί ο λόγος αγόρια/κορίτσια (sex ratio) στα παιδιά καπνιστριών και μη καπνιστριών μητέρων, σε σχέση με τη σειρά γέννησης των παιδιών (τόκος). Να αξιολογηθεί το αποτέλεσμα του καπνίσματος της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη στην εμβρυική ανάπτυξη σε σχέση με τον τόκο την ηλικία και τον αριθμό των τσιγάρων που κάπνιζαν οι μητέρες ανά ημέρα κατά την εγκυμοσύνη και το φύλο των παιδιών. Σχεδιασμός: Προοπτική μελέτη. Τόπος: Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών. Αντικείμενο: Μελετήθηκαν 2.108 τελοιόμηνα νεογνά που γεννήθηκαν από το 1993 έως και το 2002, 665 νεογνά καπνιστριών μητέρων και 1.443 νεογνά μη καπνιστριών μητέρων. Αποτελέσματα: Ο λόγος αγόρια/κορίτσια στο σύνολο των νεογνών που μελετήθηκε ήταν 1,09. Η υπεροχή των αγοριών στα παιδιά των καπνιστριών και μη καπνιστριών μητέρων ήταν 1,26 και 1,03 αντίστοιχα. Στα παιδιά των καπνιστριών μητέρων που ήταν τόκων 1, 2 και ≥3 ήταν 1,47, 1,35 και 0,92 αντίστοιχα, ενώ στα παιδιά των μη καπνιστριών μητέρων ήταν 1,04, 1,00 και 1,03 αντίστοιχα. Η στατιστική ανάλυση παλινδρόμησης έδειξε ότι η πιθανότητα για γέννηση αγοριού από καπνίστριες μητέρες ήταν σημαντικά μεγαλύτερη στις πρωτότοκες παρά στους τόκους ≥3, ανεξάρτητα από την ηλικία της μητέρας. Αντίστροφα, η σειρά γέννησης των παιδιών δεν επηρέασε τον λόγο αγόρια/κορίτσια στις μη καπνίστριες μητέρες. Αυξανομένου του τόκου στα νεογνά των μη καπνιστριών μητέρων παρατηρήθηκε μια σταδιακή αύξηση της ανάπτυξης ενώ στα νεογνά μη καπνιστριών μητέρων παρατηρήθηκε μια σταδιακή μείωση της ανάπτυξης. Αυτό το αποτέλεσμα ήταν περισσότερο εμφανές στα αγόρια. Ένα σημαντικά αρρνητικό αποτέλεσμα στην αύξηση παρατηρήθηκε από την στην συσχέτιση του καπνίσματος με τον τόκο (p=0,0013) και, με το φύλο και τον τόκο (p=0,001). Υπήρχε μια σημαντική αρρνητική συσχέτιση ανάμεσα στον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζονταν ανά ημέρα και της αύξησης η δύναμη της οποίας αυξανόταν με την αύξηση του τόκου, κυρίως στα αγόρια. Συμπεράσματα: Οι πρωτότοκες μητέρες που κάπνιζαν κατά την εγκυμοσύνη γέννησαν σημαντικά περισσότερα αγόρια απ’ ότι κορίτσια, ενώ μητέρες με τόκους ≥3 γέννησαν περισσότερα κορίτσια. Δευτερότοκες γυναίκες που κάπνιζαν λιγότερα από 10 τσιγάρα την ημέρα γέννησαν σημαντικά περισσότερα αγόρια, αλλά ο λόγος αγόρια/κορίτσια ελαττώθηκε όταν κάπνιζαν ≥10 τσιγάρα την ημέρα. Το κάπνισμα της μητέρας κατά την κύηση προκαλεί καθυστέρηση στην εμβρυική αύξηση, κυρίως στα αγόρια, ένα αποτέλεσμα που ενισχύεται με τον τόκο αλλά είναι ανεξάρτητο από την ηλικία της μητέρας. / Objective: To assess the sex ratio in offspring of smoking and nonsmoking mothers in relationship to the parity. To examine the effect of maternal smoking during pregnancy on fetal growth in relationship to maternal parity, age and number of cigarettes smoked/day, and offspring’s gender. Design: Prospective study. Setting: University hospital. Subjects: Were studied 2018 term singleton neonates born form 1993 to 2002, 665 from smoking and 1443 from nonsmoking mothers. Main outcome measures: Secondary sex ratio in regard to maternal periconseptual smoking and parity. Results: The male preponderance in the offspring of smoking and nonsmoking mothers was 0.558 and 0.506, respectively (p=0.031). In the smoking women parity 1, 2 and 3 it was 0.596, 0.574 and 0.462, respectively, whereas in the nonsmoking it was 0.511, 0.500 and 0.508, respectively (p=0.02, 0.04 and 0.64, respectively). Logistic regression analysis showed that the possibility for a boy to be delivered by mothers who smoked was significantly greater in primiparous than in party ≥3, independently of the maternal age. Conversely, parity did not affect the sax ratio in the offspring of the nonsmoking mothers. With increasing parity, in the neonates of nonsmoking mothers there was a gradual increase of growth, whereas in neonates of smoking mothers there was a gradual decrease of growth. This effect was more pronounced in males. A significant negative main effect on growth resulted from the interaction of smoking with parity (p=0,013), and with gender and parity (p=0,001). There was a significant negative correlation between number of cigarettes smoked per day and growth, the strength of which increased with parity, mainly in males. Conclusions: Among women who smoked in the periconceptual period, significantly more male than female offspring are born from primiparous, whereas parity >3 give birth to more female offspring; women parity 2 give birth to significantly more male, but the sex ratio declines when they smoked ≥10 cigarettes/day. Maternal smoking during pregnancy causes a delay in getal growth, which is greater in male offspring, an effect that is enhanced with parity but is independent of maternal age.

Σκοπός: Να ερευνήσουμε την επίδραση που έχει ο καπνός του τσιγάρου στη συγκέντρωση κορτιζόλης αίματος ομφαλίου λώρου. Μέθοδος: Μετρήθηκαν οι συγκεντρώσεις κορτιζόλης σε αίμα ομφαλίου λώρου 211 τελειόμηνων νεογνών καπνιστριών και 211 τελειόμηνων νεογνών μη καπνιστριών μητέρων. Από αυτά 48 και 36 νεογνά αντίστοιχα, γεννήθηκαν με καισαρική τομή. Σε 16 περιπτώσεις, επιπλέον του αίματος ομφαλίου λώρου, ελήφθη φλεβικό αίμα από τη μητέρα κατά τον τοκετό. Αποτελέσματα: Η διάμεση τιμή κορτιζόλης ομφαλίου λώρου των νεογνών καπνιστριών και μη καπνιστριών μητέρων ήταν 23 και 13 μg/dl αντίστοιχα (Ρ<0.0001) . Οι συγκεντρώσεις κορτιζόλης ήταν μεγαλύτερες στα νεογνά καπνιστριών μητέρων, σε σύγκριση με τα νεογνά μη καπνιστριών μητέρων, είτε γεννήθηκαν με φυσιολογικό τοκετό, είτε με καισαρική τομή. Στα νεογνά που γεννήθηκαν με καισαρική τομή, υπήρχε θετική συσχέτιση μεταξύ του αριθμού των τσιγάρων που καπνίζονταν την ημέρα και των συγκεντρώσεων κορτιζόλης, καθώς και αρνητική συσχέτιση μεταξύ των συγκεντρώσεων κορτιζόλης και του μήκους των νεογνών. Δεν υπήρχε σημαντική συσχέτιση μεταξύ των συγκεντρώσεων κορτιζόλης και του βάρους γέννησης ή της περιμέτρου κεφαλής. Οι συγκεντρώσεις κορτιζόλης στο αίμα ομφαλίου λώρου των νεογνών καπνιστριών και μη καπνιστριών μητέρων ήταν κατά 29% και 45% χαμηλότερες από αυτές των μητέρων τους αντίστοιχα. Συμπεράσματα: Παρόλο που δεν μπόρεσε να αποδειχθεί αιτιολογική σχέση μεταξύ καπνίσματος της μητέρας και αυξημένων συγκεντρώσεων κορτιζόλης ομφαλίου λώρου, τα ευρήματα είναι σύμφωνα με προηγούμενες αναφορές, ενδεικτικές αυξημένων ορμονών στρες στα νεογνά των οποίων οι μητέρες κάπνιζαν κατά την εγκυμοσύνη. / Aim: To investigate the effect of tobacco smoke on cord blood cosrtisol concentrations. Methods: Cortisol concentrations were measured in cord blood from 211 term newborns of smoking and 211 term newborns of nonsmoking mothers; 48 and 36 newborns were delivered by cesarean section, respectively. In 16 cases, in addition to cord blood, maternal venous blood was obtained at delivery. Results: The median cord blood cortisol concentration in neonates of the smoking and the non-smoking mothers was 23 and 13 μg/dL, respectively (P<0.0001). Cortisol concentrations were greater in the newborns whose mothers smoked, when compared to corresponding controls, whether they were delivered vaginally or by cesarean section. In the newborns delivered by cesarean section, there was a positive correlation between number of cigarettes smoked/day and cortisol concentrations, as well as a negative correlation between cortisol concentrations and neonatal length. There was no significant correlation between cortisol concentrations and birth weight or head circumference. Cortisol concentrations in the cord blood of neonates whose mothers were smokers and nonsmokers were by 29% and 45% lower from those measured in their mothers, respectively. Conclusions: Although a causal relationship between maternal smoking and high cortisol concentrations in cord blood was not established, the findings are in accordance with previous reports indicating elevated stress-hormones in newborns whose mothers smoked during pregnancy