Στην ανά χείρας εργασία θα ασχοληθούμε με το φόβο του θανάτου. Ο στόχος είναι να δούμε κατά πόσον ο φιλόσοφος είχε δίκιο να υποστηρίζει πως ο θάνατος δεν είναι τίποτε για μας. / Was Epicurus right about his thesis that death is nothing to us?

Ο Βασίλης Ζιώγας είναι, αναμφισβήτητα, η πιο ιδιότυπη δραματουργική φωνή της μεταπολεμικής περιόδου. Σε μια εποχή που οι περισσότεροι θεατρικοί συγγραφείς ξοφλούσαν τα χρέη τους στο πρόσφατο μετεμφυλιακό παρελθόν, αποτύπωναν τον ανερχόμενο ελληνικό αστισμό, ακολουθούσαν, δειλά, τα σύγχρονα ευρωπαϊκά ρεύματα και προσπαθούσαν να χαράξουν τις νέες δραματουργικές συντεταγμένες, ο Βασίλης Ζιώγας, αποκόπηκε από τον ομφάλιο λώρο της μητρικής δραματογραφίας και καινοτόμησε σε πολλούς τομείς: κυρίως στη θεματολογία μύθο και στη γλώσσα. Επηρεασμένος από τον σουρρεαλισμό και το "θέατρο του παραλόγου", καινοτόμησε σε πολλούς τομείς: στη θεματική, στην πλοκή, στην τεχνική του, στο ύφος, στη γλώσσα. Ως ο κατεξοχήν μεταπολεμικός θανατοκεντρικός συγγραφέας, ο Ζιώγας μεταχειρίστηκε το φαινόμενο του θανάτου ποικιλοτρόπως. Η παρούσα διατριβή μελετά το φαινόμενο του θανάτου από ιδεολογική και αισθητική σκοπιά, καθώς και τις σημασιολογικές συνδηλώσεις που ο Ζιώγας του προσέδωσε. Μελετώνται, έτσι, οι καταστάσεις και οι πράξεις των δραματικών προσώπων, ώστε να προσεγγιστεί η ιδεολογία του Β. Ζιώγα, για το "κοσμικό" σχέδιο και για τον προορισμό του ανθρώπου στο σύμπαν. Κατά την ερμηνεία των θεατρικών του έργων ανιχνεύθηκαν στοιχεία από τη φιλοσοφία του Ηράκλειτου, του Σαρτρ και του Καμύ, στοιχεία από τις φιλοσοφικές θεωρίες του Ινδουϊσμού και του Βουδισμού. Επίσης, στοιχεία από την ψυχαναλυτική οπτική του Γιουνγκ, καθώς και αναφορές σε επιστημονικές θεωρίες, όπως αυτή της Κβαντομηχανικής και της Σχετικότητας. Επιπλέον, κατέστη σαφές ότι ο Β. Ζιώγας προσπάθησε να αφυπνίσει το κοινό του και να το κατευθύνει δυναμικά προς τον πνευματικό και κοινωνικό προβληματισμό. / Vasilis Ziogas (1937-2001) is undoudtedly a unique and idiosyncratic figure in Greek post-war playwriting. After the Second World War, the majority of Greek dramatists were still preoccupied with themes of the Civil War; they attempted to restore traditional realism, and to depict the everyday life of the rising Greek middle class. They were following, albeit hesitantly, European psychological dramatic models while trying to establish their own theatrical identity. Vasilis Ziogas kept himself distanced from those mainstream tendencies. Influenced by surrealistic trends and the "Theatre of the absurd", he was innovative in many domains: themes, plot, technique, style, language. The present thesis examines the above-mentioned aspects of Ziogas's work through the aspect o death. The thesis examines the fables, the heroes and the circumstances, aming to the understanding of the "cosmic" plan -as Ziogas has conceived it- and, if possible, of the purpose and place of mankind in the universe. Plilosophical ideas -especially those of Heraclitus-, ideas from the domains of psychoanalysis, Buddism, Hinduism,Sartre and Kamus, as well as quantum physics, are traceable in many of his works. Furthermore, through his plays Ziogas tried to guide the audience towards self-awareness and social action.

Στην εργασία αυτή εξετάσαμε αν και κατά πόσο μπορεί ένα πρόγραμμα Φιλοσοφίας για Παιδιά (ΦγΠ), να εφαρμοστεί στο ελληνικό νηπιαγωγείο. Με άλλα λόγια, προσπαθήσαμε να δούμε εάν τα παραμύθια με τις συγκεκριμένες θεματικές που επιλέχθηκαν, ευαισθητοποίησαν τα παιδιά, για να συζητήσουν φιλοσοφικά θέματα. Για να διερευνήσουμε αυτό, χρησιμοποιήσαμε δύο σχολεία, το ένα ως πειραματική ομάδα και το άλλο ως ομάδα ελέγχου. Εδώ, εξετάσαμε αν, στο χώρο που υλοποιήθηκε η ερευνητική παρέμβαση (πειραματική ομάδα), συμμετείχαν περισσότερα παιδιά, αν συνεργάζονταν καλύτερα, αν υπήρξε μεγαλύτερη δυνατότητα για έρευνα, αλλά και για ανάπτυξη κριτικής και δημιουργικής σκέψης. Συμπεράναμε πως τα παιδιά, ύστερα από κατάλληλη παρέμβαση, (πειραματική ομάδα) η οποία στηρίχθηκε σε ερωτήματα, που διερευνούσαν το θέμα του εκάστοτε παραμυθιού, συνεργάστηκαν σε μεγάλο βαθμό, ακούγοντας προσεκτικά τους συνομιλητές τους και διαμορφώνοντας αντίστοιχα τη δική τους άποψη. Ταυτόχρονα, διαπιστώσαμε πως, τα παιδιά αυτά, είχαν μεγαλύτερη δυνατότητα για έρευνα, διαχειριζόμενα καλύτερα τις ερωτήσεις που τους θέτονταν και κάνοντας σε δεύτερο επίπεδο τις δικές τους ερωτήσεις. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως, ανέπτυξαν, σε μεγάλο βαθμό, την κριτική τους σκέψη, έχοντας τη δυνατότητα να στηρίξουν με λογικά επιχειρήματα την άποψή τους. Το ίδιο συνέβη και με τη δημιουργική σκέψη, όπου απέκτησαν τη δυνατότητα να κάνουν γενικεύσεις και να διερευνούν υποθετικούς συλλογισμούς. / In this study, we examined whether or not a program of Philosophy for Children can be implemented to the Greek kindergarten system. In other words, we tried to see if the stories which were used, made children more sensitive, in order to discuss philosophical issues. We used two schools to investigate this subject, one as the experimental group and the other as the controller. Here we examined, whether implementation of the experimental group included more children, had better cooperation with each other and created more opportunities for research. We also investigated if the children developed critical and creative thinking. We concluded that children, after appropriate intervention to the experimental group, based on questions that explored the theme of each story, cooperated with each other through listening carefully to the speakers and respectively forming their own opinions. Simultaneously, we found that these children had a greater opportunity for research by answering questions and putting forward their own. The most important thing is that they have developed to a larger extent, critical thinking, having the ability to support logical arguments of their own opinion. At the same time, children, developed creative thinking, to which they developed generalizations and the ability to explore hypothetical reasoning.

Στην εργασία αυτή ασχοληθήκαμε με τη θεωρία της φιλοσοφίας για παιδιά και τους θεωρητικούς που ασχολήθηκαν με αυτό το πρόγραμμα. Επίσης παρουσιάζουμε την πρακτική που ακολουθείται σε ένα πρόγραμμα φιλοσοφίας για παιδιά. Τέλος παραθέτουμε την πιλοτική έρευνα που πραγματοποιήσαμε σε δύο νηπιαγωγεία της Πάτρας κατά την οποία εφαρμόσαμε το πρόγραμμα ΦγΠ σε μια ομάδα ελέγχου και σε μια πειραματική ομάδα. / In this project we give a presentation of the theory and practise of Philosophy for Children and those who established this programme. Moreover we present a pilot research that took place in two preschools in Patras,where we put into practice philosophy for children in a trial and a transcript team.

Ο σκοπός της εργασίας είναι να δώσει στον αναγνώστη την δυνατότητα να γνωρίσει τον κόσμο της τεχνολογίας των πληροφοριών, την πελατοκεντρική φιλοσοφία και ειδικότερα την λειτουργία και τον διαχωρισμό των επιμέρους επιχειρηματικών εργαλείων που ονομάζονται CRM. / The objective of this paper is to make the reader familiar with the IT(Information Technology), the customer-centric philosophy and especially the functionality and the classification of the most common business tools called CRM.

Οι Επτά επί Θήβας του Αισχύλου, σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην αρχαία Αθήνα το 467 π.Χ. και βραβεύτηκαν ως μέρος της τετραλογίας Λάϊος, Οιδίπους, Επτά επί Θήβας και του σατυρικού δράματος Σφιγξ, σε μια εποχή όπου η δημοκρατία έχει εγκαθιδρυθεί στην Αθήνα, αλλά έχουν αφήσει έντονα ίχνη σε αυτήν και την πολιτική της οι Περσικοί πόλεμοι. Στην εργασία αυτή θα επιχειρήσουμε να διερευνήσουμε και να αναδείξουμε τις σχέσεις της τραγωδίας των Επτά επί Θήβας με αποσπάσματα της προσωκρατικής σκέψης, ξεκινώντας από τα έπη του Ησιόδου, που οι μελετητές θεωρούν σημαντικά ως υπόστρωμα αυτού του έργου, και φτάνοντας μέχρι τον Πρωταγόρα, που η δράση του αρχίζει την εποχή που πρωτοπαρουσιάστηκε το έργο. Παρόλο που οι μελετητές δεν έχουν ασχοληθεί συχνά με αυτό το ζήτημα, φαίνεται να έχει ιδιαίτερη σημασία για την ερμηνεία αυτής της τραγωδίας, γι’ αυτό το λόγο θα επιμείνουμε σε αυτήν την έρευνα και θα προσπαθήσουμε να δείξουμε πώς ο Αισχύλος χρησιμοποιεί όχι μόνο τους διάφορους μύθους αλλά και φιλοσοφικούς στοχασμούς της εποχής του, για να τους μετουσιώσει σε θέατρο. / --

Η παρούσα εργασία εστιάζεται στη μελέτη των εννοιών Φύσις (= φυσική κατάσταση, φυσική τάση) και Νόμος (= ανθρώπινη σύμβαση, θεσμός, έθιμο) ως διπολικού σχήματος ενταγμένου αφενός στα πλαίσια της διδασκαλίας των σοφιστών και αφετέρου στην τραγωδία του Ευριπίδη Βάκχαι. Κατά τη διάρκεια του 5ου αιώνα π. Χ., εποχής έντονης πνευματικής ζύμωσης εμπνευσμένης από τις κοινωνικές, πολιτικές και πολεμικές συγκυρίες, αναδύεται στη σοφιστική σκέψη το εννοιολογικό και ιδεολογικό αντιθετικό σχήμα Φύσις- Νόμος. Αρκετοί σοφιστές διατυπώνουν πεποιθήσεις που κλίνουν υπέρ της Φύσεως, η οποία ταυτίζεται με το όντως αληθινό και συμφέρον, κατά τον Αντιφώντα, με την πηγή της ελευθερίας, κατά τον Αλκιδάμα, με τη δικαιοσύνη την εκπορευόμενη από την υπερίσχυση του δυνατότερου και με την αναίρεση κάθε σύμβασης, κατά τον Καλλικλή. Κάποιοι άλλοι σοφιστές υιοθετούν θέσεις που κλίνουν υπέρ του Νόμου, ο οποίος αποτελεί πηγή δικαιοσύνης και απαραίτητη προϋπόθεση για την επιβίωση του ανθρώπου, κατά τον Πρωταγόρα, κριτήριο ηθικά ενδεδειγμένης χρήσης των αρετών και εγγυήτρια δύναμη ευπραγίας, κατά τον Ανώνυμο του Ιάμβλιχου. Ποια, όμως, η παρουσία της Φύσεως και του Νόμου μέσα στην ευριπίδεια τραγωδία Βάκχαι; Η παρουσία αυτή γίνεται αντιληπτή κατά την εξέταση της αντιπαράθεσης του θεού Διονύσου με τον ηγεμόνα της Θήβας Πενθέα. Από τη μία πλευρά, η διονυσιακή λατρεία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη Φύσιν σε ό,τι αφορά τόσο τις τελετουργικές πρακτικές της, όσο και την υπόσταση του ίδιου του τιμώμενου θεού Διονύσου. Από την άλλη πλευρά, ο ηγεμόνας της Θήβας Πενθέας ενεργεί ως ο θεματοφύλακας του Νόμου, προασπιζόμενος μία συμβατική μορφή δικαίου η οποία δρα ως συνεκτικός ιστός μεταξύ των πολιτών. Είναι, ωστόσο, η έννοια του Νόμου εντελώς εξοβελισμένη από τη διονυσιακή λατρεία, στα πλαίσια της οποίας επιβάλλεται η εφαρμογή ενός συγκεκριμένου τελετουργικού τυπικού; Μήπως ο Νόμος, του οποίου υπεραμύνεται τόσο σθεναρά ο Πενθέας διώκοντας τους μαινόμενους ακολούθους του Διονύσου, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της βακχείας; Άραγε ήταν η ανάγκη επίτευξης ισορροπίας ανάμεσα στις δυνάμεις της Φύσεως και τις δυνάμεις του Νόμου η αλήθεια που διέφυγε του Πενθέα, καθορίζοντας έτσι το τραγικό του τέλος; Αυτά είναι τα ερωτήματα στα οποία καλείται τελικά να απαντήσει η έρευνα που διεξάγεται στην παρούσα εργασία. / This essay focuses on the study of the concepts of the Nature (=natural condition, natural inclination) and the Law (=human convention, institution, custom) when linked by a bipolar relationship. The two concepts mentioned above are studied on the one hand within the framework of the teachings of sophists and on the other hand in the context of the tragedy Bacchae of Euripedes. During the fifth century B.C., an age characterized by a long and intense intellectual agitation which was inspired by the social, political and polemic conjunctures, the semantic and ideological antithetical scheme Nature – Law rises out of the thinking of sophists. Some sophists express convictions defending the Nature that is identified with the real truth and the real profit, according to Antiphon, with the source of freedom, according to Alkidamas, with the justice deriving from the prevalence of the strongest person and with the refutation of the conventions, according to Callicles. Some other sophists adopt positions defending the Law constituting the source of justice and a prerequisite for the survival of the humankind, according to Protagoras, a criterion of the morally right use of the virtues and the guarantee of prosperity, according to Anonymous of Iamblichus. But what about the presence of the Nature and the Law in the context of the tragedy Bacchae of Euripedes? This case could be understood after a careful study of the juxtaposition of the god Dionysus to the king of Thebes Pentheus. On the one hand, the worship of Dionysus is indissolubly associated with the Nature as far as both the rites and the substance of the honored god Dionysus himself are concerned. On the other hand, the king of Thebes Pentheus acts as the guardian of the Law defending a conventional form of justice functioning like a binding tie between the citizens. Is, though, the concept of the Law absolutely eliminated from the worship of Dionysus, within the framework of which the application of a specific ritual is imposed ? May the Law, which is defended so vigorously by Pentheus who persecutes the maniac worshippers of Dionysus, constitute a part and parcel of the bacchanals? May the necessity of a balance between the powers of the Nature and the powers of the Law be the principle that escaped Pentheus’ notice determining his tragic end? These are the questions that the research held in this essay aspires to answer.

Η παρούσα εργασία καταπιάνεται με το μύθο και τη διαλεκτική όπως αυτά παρουσιάζονται σε συγκεκριμένους διαλόγους του Πλάτωνα. Στο πρώτο μέρος δίνεται ένα γενικό σχεδιάγραμμα για το μύθο όπως αυτός νοούταν πριν και μετά από τον Πλάτωνα αλλά και στον τρόπο που ο Πλάτωνας κατηγοριοποίησε στην Πολιτεία του, τους μύθους. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην προσέγγιση του μύθου ως λόγου και στα στοιχεία που εν γένει διακρίνουν έναν μύθο από ένα λόγο με επιχειρήματα. Ακολούθως, εξετάζεται η διαλεκτική και οι δύο σημαντικότερες προσεγγίσεις της στην πλατωνική φιλοσοφία, δίνοντας περισσότερη έμφαση στον τρόπο παρουσίασης της, στην Πολιτεία, στον Φαίδρο, στον Φίληβο, στο Σοφιστή, και στον Πολιτικό. Η συνοπτική παρουσίαση της διαλεκτικής που επιχειρείται σε αυτή την εργασία, έχει σαν στόχο της, να μπορέσει ο αναγνώστης να διακρίνει τις γνωσιολογικές και μεταφυσικές διαφορές ανάμεσα στον μύθο και τη διαλεκτική του Πλάτωνα. Επίσης, χρησιμεύει στο να προετοιμαστεί ο αναγνώστης για την ερμηνευτική προσέγγιση των τριών μύθων που έπεται, η οποία επικεντρώνεται στη σχέση μύθου και λόγου. Επιλέξαμε τρείς επειδή δεν θα ήταν δυνατό να μελετήσουμε εδώ το σύνολο των μύθων του Πλάτωνα. Συγκεκριμένα, επιλέξαμε τον μύθο του Ηρός από την Πολιτεία, τον μύθο των κοσμικών περιόδων από τον Πολιτικό και τον μύθο της Ατλαντίδας όπως παρουσιάζεται στον Τίμαιο. Οι τρεις συγκεκριμένοι μύθοι επιλέχθηκαν για δύο κυρίως λόγους: αφενός διότι καθένας τους ανήκει σε διαφορετική κατηγορία μύθων και αφετέρου διότι καθένας τους βρίσκεται σε διαφορετικό σημείο του διαλόγου στον οποίο τον συναντάμε. Ειδικότερα, ο μύθος του Ηρός είναι εσχατολογικός και τον συναντάμε στο τέλος της Πολιτείας, ο μύθος από τον Πολιτικό είναι κοσμολογικός και βρίσκεται στη μέση του διαλόγου και ο μύθος της Ατλαντίδας είναι ψευδο-ιστορικός και βρίσκεται στην αρχή του Τίμαιου. Εδώ, επιχειρείται μια σύντομη παρουσίαση αυτών των τριών, κυρίως υπό το πρίσμα της διάκρισης μύθου και διαλεκτικής. Συγκεκριμένα, εξετάζεται κατά πρώτον, σε ποιο σημείο του κάθε διαλόγου εισάγεται έκαστος εκ των τριών μύθων και για ποιους λόγους. Κατά δεύτερον, δίδεται εν συντομία το περιεχόμενο του, στη συνέχεια ακολουθεί μια ερμηνευτική προσέγγιση και εν τέλει μια συμπερασματική εκτίμηση για το πώς ο κάθε μύθος συμβάλλει στο σύνολο του διαλόγου, του οποίου αποτελεί μέρος. Εν κατακλείδι, παρουσιάζονται κάποια συμπεράσματα που προκύπτουν από το σύνολο της παρούσας διπλωματικής εργασίας, αναφορικά με τα στοιχεία που διακρίνουν το μύθο από τη διαλεκτική στο πλατωνικό έργο. / In this paper, three of the myths of Plato are presented : the myth of Er, myth of Statesman and myth of Atlantis. The myths of Plato are presented in comparison but in relation too with his dialectics. However, before the intepretation of those three myths a brief but enlighting presentation of myth before and after Plato was attempted as well as his dialectic in particulars Platonic dialogues such as Republic, The Statesman, The Philibus, The Sophist and The Phaedrus. At the end of this paper some conclusions are presented in accordance with the content of the earlier chapters.

Στην εργασία παρουσιάζεται η Θεωρία Δικαίου του Καντ, σε συνδυασμό με την Ηθική και Πολιτική Φιλοσοφία του φιλοσόφου προκειμένου να αναδειχθεί η κοινή θεμελίωσή τους στον ηθικό νόμο που ενυπάρχει στον ανθρώπινο Λόγο και ελευθερία.. Η σύνδεση πολιτικής, δικαίου και ηθικής διατυπώνεται ρητά από τον Καντ, και επίσης υπό την ανάλυση του σύγχρονου φιλοσοφικού στοχασμού (Τίμμονς, Βίλλασεκ, ΜακΝτάουελ) τεκμηριώνεται η ανεξάλειπτη ηθική διάσταση εντός του δικαίου και της πολιτικής μέσα από την πραγμάτευση των σύγχρονων αντιλήψεων, όπως η περιγραφικότητας, η εξωτερικότητα και η επιτακτικότητα, και μέσα από την απόρριψη των επιμέρους θέσεων της ανεξαρτησίας και της εξωτερικότητας του δικαίου. / In this paper, the Kant’s Doctrine of Right is presented in combination with his Moral and Political Philosophy, in order to display; their common foundation on the moral law that prevails on the human Reason and freedom. Kant has explicitly expressed the connection between politics, law and morality, and additionally in the modern philosophical thought (Timmons, Willaschek, McDowell) the ineffaceable moral dimension of right and politics is validated through the modern concepts of descriptivity, externality and prescreptivity, by the refutation of Independence and Externality Theses.

Τα Πνευματικά του Ήρωνα (1ος αιώνας μ.Χ.), προϊόν μακράς παράδοσης. Στην εισαγωγή του έργου εκτίθεται το θεωρητικό υπόβαθρο που υποστηρίζει τη λειτουργία των διατάξεων που παρουσιάζονται στη συνέχεια, αλλά και υποστηρίζεται πειραματικά από ορισμένες. Η δομή του έργου ακολουθεί τη δομή του ολοκληρωμένου μαθηματικού λόγου της κλασικής αρχαιότητας, προσαρμοσμένο κατάλληλα. Θέματα που αναδεικνύουμε είναι: Η ολοκλήρωση της αρχής των συγκοινωνούντων δοχείων με την αυστηρή απόδειξη του αντίστροφου της πρότασης του Αρχιμήδη για τη σφαιρικότητα της επιφάνειας του ηρεμούντος υγρού. Η πειραματική απόδειξη της υλικότητας του αέρα. Διαδικασία που εναρμονίζει το πείραμα με προϋπάρχουσα θεωρία. Η πειραματική απόδειξη της ελαστικότητας του αέρα, ο οποίος μέχρι και τον Αριστοτέλη θεωρείται ασυμπίεστος, καθώς και της ύπαρξης κενού σε μακροσκοπική κλίμακα. Θέση που υποστηρίζεται πειραματικά από τρείς διαφορετικές διατάξεις. Η εξέλιξη της θεωρίας της αναθυμίασης (δημιουργία των ανέμων), προσθέτοντας στη φωτιά την ιδιότητα (δυνατότητα) δημιουργίας κενού. Η πειραματική (με τη διάταξη Ι.23) επαλήθευση της θέσης (που ανάγεται στον 5ο π.Χ. αιώνα) ότι τα ρευστά εναλλάσσονται στον ίδιο χώρο κατά ίσους όγκους. Μέσα από τα θέματα αυτά και την ανάδειξη των διατάξεων που τα υποστηρίζουν, επισημαίνουμε την ενσυνείδητη αποκατάσταση ενότητας θεωρίας και πράξης, ενώ φέρνουμε στο φως μια όχι ιδιαίτερα προσεγμένη κατηγορία διατάξεων αυτή των πειραματικών. / Heron’s (1st century A.D.) Pneumatics is the product of a long tradition. In the introduction to the work the theoretical background which explains the functioning of the devices which are analysed later in the work is presented. At the same time it is endorsed experimentally by some of them. The structure of the work follows that of the integrated mathematical language of classical antiquity, but appropriately adapted to the task at hand. The subjects which are highlighted are the following: The completion of the proposition of communicating vessels with the rigorous proof of the inverse of Archimedes’ proposition for the sphericity of the surface of liquids in rest; the experimental demonstration of the corporeity of air, a procedure that harmonises the experiment with a pre-existing theory; the experimental demonstration of the elasticity of air, which, until Aristotle, had been considered to be incompressible, as well as the existence of the macroscopic vacuum, a position which is supported by three different experimental devices; the evolution of exhalation theory (wind creation) adding to fire the property of being able to create a vacuum; the experimental verification (by means of device I.23) of the position (dating from the 5th century BC) that liquids alternate in the same space in equal volumes. Through these issues and the examination of the devices that support them, we draw attention to the conscious unification of theory and practice, while we also bring to light a rather neglected area, that of experimental devices.