Cette recherche, qui s'inscrit dans le cadre des travaux en didactique de l'informatique de Baron et Bruillard, analyse la façon dont des enseignants du primaire, non experts en informatique,conçoivent et mettent en œuvre des scénarios impliquant des robots pédagogiques de sol dans leurs classes. La mise en œuvre de ces robots a été étudiée avec l'objectif, d'apporter un éclairage sur leurs possibles apports pédagogiques. Il s'est agi de préciser comment ces enseignants parviennent à définir des situations didactiques de ces objets de connaissances auxquels ils n'ont jamais été confrontés et d'analyser la manière dont ils parviennent à développer chez les élèves une pensée informatique en actes. L'activité des élèves a été analysée, au travers l'approche instrumentale (Rabardel), en vue de comprendre de quelle manière l'apprentissage de concepts en informatique émerge de ces activités. La question des apprentissages des concepts et méthodes propres au domaine informatique par le biais de la robotique est analysée en prenant appui sur la théorie des champs conceptuels (Vergnaud). Cette recherche apporte des éléments permettant de comprendre comment ces enseignants parviennent, de manière intuitive, à développer et à mettre en œuvre des scénarios pour enseigner quelques concepts informatiques. Elle témoigne de leur capacité à intégrer des objets tangibles ou symboliques dans des séances d'apprentissage en informatique, en procédant à une analyse préalable à minima du fonctionnement du robot. Au cours des activités dans lesquelles ils sont mobilisés, outils robotiques et aides pédagogiques accompagnent les apprentissages. Sur le plan des apprentissages, les élèves se sont forgés, par des démarches d'instrumentation et d'instrumentalisation, des instruments et des méthodes pour comprendre l'objet informatique. Les concepts et notions en jeu sont particulièrement dépendants des contextes technologiques spécifiques à chacun des robots. Des méthodes propres à la production logicielle ont permis le séquençage de l'activité de programmation en phases de spécification, conception, réalisation et mise au point. Des paradigmes de programmation ont aussi été approchés, comme la programmation procédurale dans le cas du robot Bee-Bot et la programmation événementielle dans le cas de l'étude du comportement du robot Thymio. En dehors du domaine informatique, la résolution de problème, en étant placée au cœur des scénarios, a permis aux élèves de développer des démarches de tâtonnements, d'essais-erreurs dans un contexte de travail en petit groupe favorisant les échanges et les interactions entre les élèves. / This research, which takes place within the framework of Baron and Bruillard's research in didactics of computer science,analyzes how primary school teachers, not computer experts, design and implement scenarios involving ground pedagogical robots in their classrooms. The integration of these robots has been studied with the aim of shedding light on their possible pedagogical contributions. It shows how these teachers succeed in defining pedagogical situations of these knowledge objects to which they have never been confronted before and in developing pupils' thinking in action. Student activity was analyzed, through the instrumental approach (Rabardel), in order to understand how the learning of computational concepts emerges from these activities. The question of the learning of concepts and methods specific to the computer domain through robotics is analyzed using the theory of conceptual fields (Vergnaud). This research provides additional understanding how these teachers intuitively develop and implement scenarios to teach a few computer concepts. It demonstrates their ability to integrate tangible or symbolic objects into computer learning sessions by performing a minimum analysis of the robot's functionality. During the activities in which they are mobilized, robotic tools and teaching aids accompany learning. In terms of learning, pupils have forged, through instrumentation and instrumentalities, tools and methods to understand the computer object. The concepts and notions involved are particularly dependent on the technological contexts specific to each robot. Methods specific to software production allowed the sequencing of the programming activity into phases of specification, design, realization and development. Programming paradigms were also approached, such as procedural programming in the case of the Bee-Bot robot and event programming in the case of the study of the behavior of the Thymio robot. Outside the computer field, problem solving, by being placed at the heart of the scenarios, allowed students to develop trial and error approaches in a small group work environment that facilitate exchanges and interactions between students.

Le système éducatif supérieur au Maroc se base sur la formation traditionnelle en présentiel. Les apprenants sont obligés d’être présents à toutes les séances de cours et pendant toute leur formation. Actuellement, avec la mise à disposition de cours en ligne, comme les MOOC (Massive open online courses), et l’apparition des plateformes de gestion de contenus pédagogiques ou LMS (Learning management content) comme Moodle, de nombreux cours sont accessibles gratuitement en ligne pour les apprenants. Le suivi des cours à distance, pourrait être une solution au problème de la massification de l’enseignement supérieur au Maroc, contribuer à l’amélioration du niveau, améliorer la motivation et à l’implication des apprenants à l’utilisation des TICE (Technologies de l’information et de la communication pour l’éducation). Notre recherche vise à évaluer différentes situations d’apprentissage hybride (présentiel et à distance) pour des apprenants universitaires marocains en cohérence avec un cadre théorique qui s’inspire principalement de la théorie de l’activité. Pour concrétiser nos travaux de recherche, nous avons réalisé trois expériences de formation hybride ayant recours à des MOOC. Ces expériences ont été réalisées avec quelques modules de formations universitaires dans le cadre de formations supérieures relevant du secteur public et du secteur privé. L’objectif de ces expériences était d’évaluer la motivation, la satisfaction et l’appropriation de cette nouvelle approche technopédagogique et d’émettre des recommandations aux différents acteurs (apprenants, enseignants, établissements) sur l’intégration de formations hybrides dans l’enseignement supérieur au Maroc. / The higher education system in Morocco has long been based on traditional face-to-face training. Learners are required to attend all courses sessions throughout their training. At the present time, with the availability of online courses such as MOOC (Massive Open online courses), and the appearance of LMS (Learning management content) platforms like Moodle, several courses in particular and training in general are available free of charge online. The follow-up of distance courses could be a solution to the problem of the massification of higher education in Morocco, contribute to improving the level, improve the motivation and involvement of learners in the use of ICT4E (Information and Communication Technologies for Education). Our research aims to evaluate different hybrid learning situations (face-to-face and distance learning) for Moroccan university learners in coherence with a theoretical framework that is mainly inspired by the activity theory. To concretize our research, we carried out three experiments of hybrid training using MOOC. These experiments were carried out with some university training modules as part of higher education courses in the public and private sectors. The objective of these experiments was to evaluate the motivation, satisfaction and appropriation of this new techno-pedagogical approach and to issue recommendations to the various actors (learners, teachers, institutions) on the integration of hybrid training in higher education in Morocco.

Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται ραγδαία εξέλιξη των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, ενώ συγχρόνως η διάθεση εκπαιδευτικού υλικού μέσω συστημάτων ηλεκτρονικής μάθησης αυξάνεται συνεχώς. Τα μαθησιακά αντικείμενα (ΜΑ) αποτελούν ένα νέο τρόπο προσέγγισης της οργάνωσης του εκπαιδευτικού περιεχομένου και βρίσκονται στον πυρήνα του νέου διδακτικού σχεδιασμού (Νικολόπουλος, Πιερρακέας, & Καμέας, 2011), αποτελώντας τη βάση για τη δημιουργία και το χειρισμό ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου στην τεχνολογικά ενισχυμένη μάθηση (Sampson, & Zervas, 2011). Έχοντας μια σχετικά σύντομη ζωή στο χώρο της ηλεκτρονικής μάθησης, έχουν γίνει σήμερα ο επικρατέστερος ανάμεσα σε διάφορους άλλους όρους οι οποίοι προσπαθούν να περιγράψουν την ποικιλία των διαθέσιμων ψηφιακών πόρων που μπορούν να αξιοποιηθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία (Βορβυλάς, 2013). Ο στόχος της συγκεκριμένης εργασίας είναι η μελέτη των ΜΑ, η αναλυτική περιγραφή των διαδικασιών επαναχρησιμοποίησης ΜΑ και η αξιολόγηση, μέσω χρήσης κατάλληλων μετρικών, του κόστους της επαναχρησιμοποίησης για τη δημιουργία μαθημάτων, ενοτήτων και προγραμμάτων σπουδών. Γνωστά στη διεθνή βιβλιογραφία ως αντικείμενα επικοινωνίας (Norton 1996), εκπαιδευτικά αντικείμενα (Friesen, 1996), επαναχρησιμοποιήσιμα αντικείμενα μάθησης (Barritt, Lewis and Wieseler 1999), γνωστικά αντικείμενα (Merrill, 1998), αντικείμενα πληροφοριών (Gibbons, Nelson, & Richards, 2000), διδακτικές μονάδες (Koper, 2001) κ.ά., τα ΜΑ έχουν εμφανισθεί τις δύο τελευταίες δεκαετίες και αποτελούν τη βάση για τη δημιουργία και το χειρισμό εκπαιδευτικού ψηφιακού περιεχομένου για τις ανάγκες της εκπαίδευσης, της μάθησης και της εξάσκησης των μαθητών. Ορισμοί έχουν δοθεί για τα ΜΑ, όπως για παράδειγμα από τον J. L’Allier (1997), το Institute of Electrical and Electronics Engineers (2000), τον David A. Wiley (2002), τους Rehak & Mason (2003), τον Polsani (2003), τον Andres Chiappe (2007), κ.ά. Παρόλα αυτά, οι προσπάθειες για την ανάπτυξη ή αποδοχή ενός κοινού εννοιολογικού ορισμού για τα ΜΑ από την εκπαιδευτική κοινότητα και τους εμπλεκόμενους φορείς, δεν έχουν καρποφορήσει. Εντούτοις, έχουν γίνει κοινά αποδεκτά κάποια λειτουργικά χαρακτηριστικά των ΜΑ, τα οποία σύμφωνα με τον Polsani (2003) είναι: • Προσβασιμότητα (Accessibility) • Επαναχρησιμοποίηση (Reusability) • Διαλειτουργικότητα (Interoperability) Ποικίλες θεωρήσεις κυριαρχούν αναφορικά με τη δομή και το μέγεθος ενός ΜΑ, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε την εκπαιδευτική προσέγγιση (ένα ΜΑ πρέπει να συνδέεται με έναν ή περισσότερους μαθησιακούς στόχους και πρέπει να υποστηρίζει την εκπαιδευτική διαδικασία (Νικολόπουλος κ.ά, 2011)), τις τεχνικές προδιαγραφές (μέγεθος-επίπεδο συνάθροισης), τα μεταδεδομένα, τον κύκλο ζωής, καθώς και την, βασισμένη σε κατάλληλες μετρικές, αξιολόγηση του κόστους επαναχρησιμοποίησής του. Θα μελετηθεί η διαδικασία επαναχρησιμοποίησης ΜΑ, η οποία αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των ΜΑ. Η βασική ιδέα αφορά στη χρήση μικρών, διακριτών ΜΑ ή/και το συνδυασμό τους για τη δημιουργία νέων, τα οποία να αποτελούν ένα ενιαίο εκπαιδευτικό σενάριο που να μπορεί να λειτουργήσει σε διαφορετικά εκπαιδευτικά πλαίσια, καθώς και σε διαφορετικά άτομα. Από τη μια, ένα σημαντικό πλεονέκτημα που συνεπάγεται η επαναχρησιμοποίηση ενός ΜΑ είναι η σημαντική μείωση του κόστους σχεδιασμού και ανάπτυξης των απαιτούμενων πόρων, διατηρώντας παράλληλα την ποιότητα, και από την άλλη μπορεί να αποτελέσει ένα δείκτη της υψηλής ποιότητας των διαθέσιμων ΜΑ, με την παραδοχή ότι όσο περισσότερο επαναχρησιμοποιείται ένα ΜΑ, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ποιότητά του (Sampson, & Zervas, 2011). Εντούτοις, υπάρχουν και μειονεκτήματα από την επαναχρησιμοποίηση ΜΑ. Το βασικότερο είναι ότι μερικές φορές το κόστος της επαναχρησιμοποίησης μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το κόστος για τη δημιουργία νέων ΜΑ. Επίσης, πολλές φορές δεν είναι εύκολο να εμπιστευτεί κάποιος την ποιότητα των συστατικών μερών ΜΑ, τα οποία έχουν δημιουργηθεί από άλλους. Έτσι, δύσκολα είναι άμεσα μετρήσιμη η μείωση του κόστους και άρα το όφελος που προκύπτει κατά την επαναχρησιμοποίηση, κατά συνέπεια πολλές φορές συμφέρει η δημιουργία νέων ΜΑ από την επαναχρησιμοποίηση υφιστάμενων ΜΑ (Sommerville, 2006). Παρά τη σπουδαιότητα της έννοιας της επαναχρησιμοποίησης ΜΑ δεν υπάρχει κάποιος απλός τρόπος επακριβούς μέτρησης του κόστους-οφέλους που μπορεί να έχουμε σε αυτή τη διαδικασία. Η ύπαρξη μετρικών για την εκτίμηση του κόστους αποδοτικής επαναχρησιμοποίησης εκπαιδευτικών ΜΑ είναι δυνατό να διευκολύνει στον τομέα της συστηματικής αξιολόγησής τους και να δώσουν απάντηση στο ερώτημα: «Πότε αξίζει τον κόπο να επαναχρησιμοποιήσουμε και να ενσωματώσουμε ΜΑ ώστε να δημιουργήσουμε νέα;». Έτσι τελικά, θα γίνει μια μελέτη εντοπισμού και προσαρμογής μετρικών που σχετίζονται με τον τομέα της τεχνολογίας λογισμικού για την εκτίμηση του κόστους δημιουργίας εκπαιδευτικών σεναρίων και γενικότερα εκπαιδευτικού λογισμικού με επαναχρησιμοποίηση ΜΑ. Συνδέοντας αυτές τις μετρικές άμεσα με τα διάφορα στάδια του κύκλου ζωής των ΜΑ, είναι δυνατή η τελική εκτίμηση του κόστους επαναχρησιμοποίησης τους. Αυτό θα μπορούσε να δώσει τη δυνατότητα σε εκπαιδευτικούς, ιδρύματα και οργανισμούς να αξιολογήσουν αποτελεσματικά τη δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων και εκπαιδευτικού λογισμικού με επαναχρησιμοποιήσιμα ΜΑ, καθώς και τη βελτίωσή τους (Sampson, & Zervas, 2011). / Over the last decades a rapid development of information technologies and communications in education is observed, while simultaneously the disposal of educational material through systems of e-learning is increasing continuously. Learning objects (LOs) constitute a new way of approaching the systematization of instructional content and are found in the core of a new educational development, constituting the base for the creation and the handling of digital educational content in technology-enhanced learning. Having a relatively short life in the area of e-learning, they have become today the most prevalent between various other terms that try to describe the variety of available digital resources that can be developed in the didactic processes. In this work, our basic goal is the study of LOs, the comprehensive description of LOs reuse processes and the evaluation of LOs reuse cost for the development of lessons, units and courses using appropriate metrics. Mostly known in the academic bibliography as media objects (Norton, 1996), educational objects (Friesen, 1996), reusable learning objects (Barritt, Lewis and Wieseler, 1999), knowledge objects (Merrill, 1998), data objects (Gibbons, Nelson, & Richards, 2000), instructional objects (Gibbons et al., 2000) or units of learning (Koper, 2001), LOs have appeared over the last decades and constitute the base for the creation and the handling of educational digital content for the needs of education, learning and students practice. Various definitions have been given for the LOs, for example from the J. L' Allier (1997), the Institute of Electrical and Electronics Engineers (2000), David A. Wiley (2002), Rehak and Mason (2003), Polsani (2003), Andres Chiappe (2007). All efforts for the development or recognition of a common conceptual definition of LOs by the educational community and the involved institutions have not thrived. However, there is a broad understanding among the members of the LO community about the functional requirements of LOs: • Accessibility • Reusability • Interoperability Various endorsements refer to the structure and the size of a LO, which should include the instructional approach (a LO should be based on one or more learning objectives and should support the educational processes), the technical specifications (level of aggregation), the metadata records, the lifecycle and the evaluation of LOs cost effective reuse that is based in suitable metrics. We will study the processes of LOs reuse, which is one of the basic characteristics of LOs. The basic idea concerns in the use of small and distinguishable LOs and/or their combination for the creation of new LOs which constitute a single educational script that could function in different educational frames as well as in different individuals. From the one hand, an important advantage that involves the re-use of MA is the important reduction of cost of planning and growth of required resources, maintaining at the same time the quality, and from the other hand, LO reuse can be an indicator for a high quality LO, under the assumption that the more a LO is reused the more likely is to be of a high quality. However, there are also disadvantages from LOs reuse. The most critical is that sometimes the cost of LO reuse can be larger than the cost of the creation of new one. Also, it is not often easy for a teacher to trust the quality of an existing LO which has been created by others. Thus, it is very difficult to measure the reduction of cost and hence the profit that results from the reuse. As an effect, many times it is easier to create new LOs than reuse existing LOs. Despite the importance of LOs reuse, there does not exist a simple way of precise measurement of the cost effectiveness in this process. The existence metrics for the estimation of the cost effectiveness of LOs reuse is possible to facilitate in the sector of their systematic evaluation and give an answer in the question: “When is it worth to reuse and incorporate existing LOs in order to create new?” Therefore, we will make a study of identification and adaptation of metrics that are related to the sector of software engineering in order to estimate the cost of creation instructional scripts and generally educational software with reusing LOs. Relating these metrics with the various stages of LOs lifecycle the final estimation of their cost reuse will be possible. This could give the chance to teachers, schools and organisms of evaluating effectively the creation and improvement of educational scripts and instructional software using reusable LOs.

- / The research presented in this master thesis is based on two complementary studies conducted in Greece, to the University of Patras, Department of Educational Science and Early Childhood Education and in France, to the University Paris 5, Department of Humain and Social Sciences. The Research question of our study is: How university students perceive mobile technology in relation with the educational process and their everyday lives? Our objectives are: · exploring the attitudes, opinions and representations, of university students concerning mobile technology in general and as an instrument for the educational process and · investigating cultural differences’ influence upon mobile technology usage by university students, The research had four phases: literature review on mobile learning and mobile devices in order to identify the most popular mobile devices and the devices the research community is more concerned with: that is personal digital assistants (PDAs). This is a research study on the attitudes, opinions and representations of second year Greek university students from the Department of Educational Science and Early Childhood Education from the University of Patras, Greece, related to mobile technology (PDAs).The findings of the study: PDAs not popular among Greek students, combined with the fact that we wanted a more diverse, abundant student population, motivated us to continue our exploration with new studies. The third phase consisted of a research study on the attitudes, opinions and representations of the French university students from the Department of Human and Social Sciences, Sorbonne related to mobile technology. The questionnaire allowed subjects to first choose the main mobile device used for learning. This study has not gathered a satisfactory amount of data, however from the gathered data we have been driven towards exploring laptops in relation with their position in the life of Parisian students regarding learning. Also to meet time constraints and the desired number of respondents we enlarged the target group to students from any Parisian university. In the fourth phase we have conducted a research study on the attitudes, opinions and representations of the students of Parisian universities (PU) related to mobile technology: laptops. The obtained results gave us a better view about what students want from mobile technology and how they understand the use of it for educational purposes.

Η αλματώδης εξέλιξη που σημειώθηκε και εξακολουθεί να σημειώνεται τα τελευταία χρόνια στις τεχνολογίες του παγκόσμιου ιστού, έχει οδηγήσει σε προσπάθεια ενσωμάτωσεις του παγκόσμιου ιστού (Web) σε όλες τις πτυχές της ζωής με στόχο την παροχή καλύτερων και πιο αποδοτικών υπηρεσιών. Το Web έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια με πάρα πολύ γοργούς ρυθμούς και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στις τεχνολογίες επικοινωνιών και ιδιαίτερα με την παροχή αξιόπιστων και ταχύτατων ευρυζωνικών δικτύων επικοινωνίας, έχει μετεξελιχθεί σε μία πλατφόρμα παροχής προηγμένων δικτυακών υπηρεσιών οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα εκπαιδευτικών αναγκών. Αυτό σε συνδυασμό με την σημασία που δίνεται παγκοσμίως στην εκπαιδευτική διαδικασία και στη σχέση που έχει η εκπαίδευση με την εξέλιξη και ανάπτυξη της κοινωνίας και της οικονομίας έχει οδηγήσει σε εκτεταμένες μελέτες και αναλύσεις σχετικά με την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών και ιδιαίτερα των σχετικών με τον παγκόσμιο ιστό τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία από τα πρώιμα στάδια μέχρι και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στην εργασία αυτή γίνεται προσπάθεια να προσδιοριστεί το κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίσεται ο τομέας της εκπαίδευσης σε όλο της το φάσμα και να αποτυπωθούν οι διάφορες τάσεις σε σχέση με τις νέες τεχνολογικές προσεγγίσεις και ιδιαίτερα με τις τεχνολογίες παγκοσμίου ιστού και τον τρόπο με τον οποίο αυτές επηρεάζουν την εκπαίδευση. Παρουσιάζεται συνοπτικά το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιχειρήται η ενσωμάτωση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στην εκπαιδευτική διαδικασία και γίνεται αναφορά σε προγράμματα και δράσεις που υλοποιούνται και έχουν υλοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα, καθώς και σε καλές πρακτικές εφαρμογές τεχνολογιών παγκοσμίου ιστού στην εκπαίδευση σε χώρες της ΕΕ και στην Ελλάδα. Στη συνέχεια παρουσιάζονται αναλυτικά οι διάφορες τεχνολογίες και υπηρεσίες που συνθέτουν τον παγκόσμιο ιστό με ιδιαίτερη αναφορά στις πιο σύγχρονες από αυτές. Γίνεται μία προσπάθεια να παρουσιαστεί ο τρόπος με τον οποίο οι τεχνολογίες και οι υπηρεσίες αυτές επηρεάζουν ή μπορούν να επηρεάσουν την εκπαιδευτική διαδικασία στο σύνολό της και η δυναμική που αυτές αναπτύσσουν. Τέλος, παρουσιάζεται το εκπαιδευτικό λογισμικό ΙΣΤΟΠΟΛΙΣ, το οποίο αποτελεί ένα δικτυακό υπερμεσικό εκπαιδευτικό περιβάλλον με στόχο τη διδασκαλία στην τάξη σε γνωστικά αντικείμενα όπως η Ιστορία και το οποίο αναπτύχθηκε χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνολογίες παγκοσμίου ιστού. / The huge evolution in web technologies which took place and continues to take place the last years leads to an effort to integrate these technologies in all aspects of human life, in order to provide better and more efficient services to everyone. Web has developed rapidly the last years. The development in the communication technologies and especially the provision of reliable and high rate broadband communication networks has lead to a platform which can provide advanced network services that cover a broad spectrum of educational needs. The above mentioned, in combination with the importance that the educational procedure has and the relation of education to the development and progress of the society and economy, have lead to thorough studies and research concerning the integration of the new information and communication technologies (ICT) - and especially those related to the World Wide Web - in the learning procedure from primary school to higher education. In this master thesis an effort is being made to define the social and economical framework within which the educational sector is functioning and to outline the various tendencies concerning the new technological approaches and the way they affect education. Moreover the thesis provides an overview of the framework within which the integration of computer technologies in education is taking place and references to various programs and actions that are taking place in European Union and Greece. In addition some good examples are being mentioned as far as good practices in European countries and Greece are concerned. Furthermore, there is a detailed presentation of the various technologies and services that constitute the WWW with special reference to the most contemporary of them and of the way in which these technologies and services affect or could affect the education and the potential that they have. Finally, there is a presentation of the educational software ISTOPOLIS, which is a hypermedia educational environment which provides an alternative or complementary way of teaching in the classroom and which has been developed using some of the most modern web technologies.

Η εμφάνιση του Internet και των νέων τεχνολογιών έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε όλους τους τομείς του παραδοσιακού εκπαιδευτικού συστήματος. Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται τη μελέτη των διαφορετικών περιπτώσεων λογισμικών υποδομής, που έχουν υλοποιηθεί για εφαρμογές υποστήριξης της διαδικασίας μαθησιακής εξέτασης και αξιολόγησης στον Παγκόσμιο Ιστό. Υπάρχουν δύο κυρίως κατηγορίες λογισμικών υποδομής για εφαρμογές διαδικτυακής εξέτασης, οι οποίες είναι τα αυτόνομα πακέτα λογισμικού (stand-alone software) και τα Web-based λογισμικά. Σε ό,τι αφορά το κόστος, τα λογισμικά διακρίνονται σε λογισμικά ανοιχτού κώδικα (open source software) και σε εμπορικά διαθέσιμα λογισμικά (commercially distributed software). Στη συγκεκριμένη διπλωματική εργασία, ερευνώνται οι επικρατέστερες περιπτώσεις λογισμικού που είναι Web based και ελεύθερα διαθέσιμες. Μελετούνται διεξοδικά οι δυνατότητες και οι ελλείψεις κάθε περίπτωσης και γίνεται σύγκριση μεταξύ των διαφορετικών λογισμικών υποδομής. / Given the increasingly widespread growth of Open and Distance Learning Education, it is justifiable to discuss the main reasons that online examination systems exist and tend to grow rapidly. For this reason, we examine the way that Web-based Assessment and online examination software works and the quality of the services that offers. In this paper, we describe the similarities and the differences between three main online examination systems, TCExam, Pareeksha and PHPTestManager. The above mentioned comparison focuses on the tasks and activities that each system offers. We also investigate the reasons for the increasing abandonment of the traditional Pen-and-Paper Testing by Web-based Assessment systems.

Στην παρούσα εργασία ασχολούμαστε με ιστοτόπους που βασίζονται σε ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο με θέματα πολιτισμού-εκπαίδευσης. Παρουσιάζουμε ενδεικτικά ένα τυχαία επιλεγμένο σύνολο ιστοτόπων πολιτισμού από την Ελλάδα και το εξωτερικό οι οποίοι εχουν τις πιο ενδιαφέρουσες εκπαιδευτικές εφαρμογές. Επίσης, εξειδικεύουμε την αξιολόγηση και στις εκπαιδευτικές εφαρμογές και υπηρεσίες που παρέχουν οι συγκεκριμένοι ιστότοποι στον τελικό χρήστη. Στο τέλος καταλήγουμε στην δική μας πρόταση ιστοτόπου με τα ιδανικά χαρακτηριστικά για τον χρήστη και με τις μέγιστες εκπαιδευτικές δυνατότητες. / In the present work we dealt with internet pages that are based on digital cultural content with subjects of culture-education. We present indicatively an accidentally selected total of these cultural pages from Greece and abroad that have the most interesting educational applications. Also, we particularize the evaluation in the educational applications and services that provide concrete internet pages in the final user too. In the end we lead to our own proposal with the ideal characteristics for the user and with the biggest educational possibilities.

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετηθεί η αποδοτικότητα δύο οργανωμένων μαθησιακών δραστηριοτήτων με τη χρήση τεχνολογίας wiki. Προκειμένου να μελετηθεί η επίδραση των δραστηριοτήτων υιοθετήθηκε σχεδιασμός pretest-posttest. Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν σημαντική βελτίωση στα μαθησιακά αποτελέσματα, ειδικά για τους φοιτητές με χαμηλή αρχική επίδοση. Επιπρόσθετα, οι φοιτητές εκφράζουν θετικές απόψεις από τη χρήση wiki στις δραστηριότητες. / The aim of this study is to investigated the effectiveness of two framed wiki-based learning activities. A one-group pretest–posttest design was adopted to examine the impact of the activity. The results showed significant improvement in learning outcomes, in particular for students with low initial performance. In addition, a positive attitude towards using wikis in their project was expressed by the students.

Τα ευφυή εκπαιδευτικά συστήματα (Intelligent Educational Systems) είναι μια συνεχώς αναπτυσσόμενη περιοχή και από πλευράς εφαρμογών αλλά και έρευνας. Τα συστήματα αυτά λέγονται «ευφυή» διότι μπορούν να προσαρμόζονται αυτόματα στις ανάγκες των εκπαιδευόμενων (χρηστών). Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του μοντέλου χρήστη που διατηρεί το σύστημα. Τα ευφυή εκπαιδευτικά συστήματα τα βασισμένα στον παγκόσμιο ιστό (Web-Based Intelligent Educational Systems) είναι η υποπεριοχή αιχμής των συστημάτων αυτών. Το επί πλέον πλεονέκτημα τέτοιων συστημάτων είναι ότι πολλοί χρήστες από διαφορετικά γεωγραφικά σημεία μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν. Μια δυσκολία που αντιμετωπίζουν τα συστήματα αυτά όμως είναι ότι οι χρήστες είναι πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους (διαφορετικά ενδιαφέροντα, διαφορετικό επίπεδο, ηλικία κλπ). Έτσι, το μοντέλο χρήστη είναι δυσκολότερο να προσδιοριστεί και η προσαρμογή δυσκολότερο να γίνει. Μια από τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στο Διαδίκτυο σε διάφορες εφαρμογές και θεωρείται συνυφασμένη μ’ αυτό που ονομάζεται «Ευφυΐα Παγκόσμιου Ιστού» (Web Intelligence) είναι η τεχνολογία των Ευφυών Πρακτόρων (Intelligent Agents). Ενώ η χρήση της σε εφαρμογές όπως το Ηλεκτρονικό Εμπόριο είναι εκτεταμένη, φαίνεται ότι σε εκπαιδευτικά συστήματα είναι κάπως περιορισμένη. Παρόλα αυτά, στην εργασία αυτή θα ασχοληθούμε με την χρήση των ευφυών πρακτόρων σε αυτά τα συστήματα. Η εργασία χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια γενική αναφορά στους ευφυείς πράκτορες. Παρουσιάζονται οι διάφοροι ορισμοί, οι κατηγορίες και η αρχιτεκτονική των ευφυών πρακτόρων. Στην συνέχεια περιγράφονται οι γλώσσες προγραμματισμού των ευφυών πρακτόρων καθώς και οι εφαρμογές τους. Στο δεύτερο μέρος γίνεται μια ανασκόπηση των υπαρχόντων ευφυών εκπαιδευτικών συστημάτων βασισμένων στον παγκόσμιο ιστό και των τεχνολογιών που χρησιμοποιούν, καθώς και ο τρόπος που εφαρμόζονται οι ευφυείς πράκτορες στην διαδικασία της εκπαίδευσης. Στο τρίτο μέρος παρουσιάζεται ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός εκπαιδευτικού συστήματος για την διδασκαλία θεμάτων Τεχνητής Νοημοσύνης με χρήση της τεχνολογίας των ευφυών πρακτόρων. / -

Στην επιστημονική κοινότητα υπάρχει η τάση αποθήκευσης διδακτικών αντικειμένων σε αποθήκες περιεχομένου και η χρήση τους για την δημιουργία διαδικτυακών διδακτικών σεναρίων. Αυτή την στιγμή στην κοινότητα υπάρχει η τάση δημιουργίας αυτόνομων (modular) διαδικτυακών (web-based) εφαρμογών που να ερευνούν και να συλλέγουν διδακτικά αντικείμενα, καθώς επίσης και εφαρμογών που να δίνουν την δυνατότητα συνδυασμού διαφόρων αντικειμένων για την δημιουργία διδακτικών δραστηριοτήτων. Ένα πρόβλημα που έχει προκύψει είναι ο συνδυασμός της δυναμικής συλλογής διδακτικών αντικειμένων και της δημιουργίας εκπαιδευτικών σεναρίων. Η δημιουργία, αλλά και η αποθήκευση των διδακτικών αντικειμένων στις περισσότερες βάσεις, γίνεται ακολουθώντας συγκεκριμένα πρότυπα. Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατό να υπάρχει πολυχρηστικότητα και επαναχρησιμοποίηση των αντικειμένων από τον ίδιο τον δημιουργό ή άλλους χρήστες, στο ίδιο ή σε διαφορετικά διδακτικά σενάρια. Στην διπλωματική εργασία θα μελετήσουμε καταρχήν τη δυνατότητα δυναμικής και αυτοματοποιημένης εξεύρεσης και συλλογής διδακτικών αντικειμένων (Learning Objects), βάσει δεδομένων κριτηρίων αναζήτησης, τα οποία είναι αποθηκευμένα σε ηλεκτρονικές βάσεις αποθήκευσης διδακτικού περιεχομένου (Learning Objects Repositories - LOR) στο διαδίκτυο ακολουθώντας συγκεκριμένα πρότυπα/πρωτόκολλα (κυρίως το ΙΕΕΕ Learning Object Metadata). Επίσης, θα μελετήσουμε τη δυνατότητα δημιουργίας εκπαιδευτικών σεναρίων, βασισμένων σε επιστημονικά αποδεκτές διδακτικές στρατηγικές, μέσω λογισμικού με χρήση των παραπάνω διδακτικών αντικειμένων και αποθήκευσης τους ακολουθώντας το κοινά αποδεκτό πρότυπο SCORM. Αρχικά, θα παρουσιάσουμε τη διαθέσιμη τεχνολογία (πρωτόκολλα και πρότυπα) εξεύρεσης και συλλογής διδακτικών αντικειμένων, επικεντρώνοντας σε «ανοικτά» πρότυπα και πρωτόκολλα (κυρίως το Open Archives Metadata Harvesting Protocol μέσω HTTP request σε αντίστοιχη server εφαρμογή που είναι ενσωματωμένη στις πιο δημοφιλείς εφαρμογές LOR). Στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε τις δημοφιλέστερες και επικρατούσες εκπαιδευτικές/παιδαγωγικές θεωρίες μάθησης με χρήση Τ.Π.Ε. Κατόπιν θα εφαρμόσουμε τα προηγούμενα θεωρητικά μοντέλα συνολικά σε μια αυτόνομη εφαρμογή και θα αναφερθούμε σύντομα στην πιθανή ενσωμάτωση της ως εργαλείο (Module) κάποιας υπάρχουσας εφαρμογής διαχείρισης. / All over scientific community today there is a trend to store learning objects in repositories and use them to create web-based teaching scenarios. Presently the scientific community trend is to create modular web-based applications in order to search and harvest learning objects, and moreover to create applications that provide the option of combining various learning objects in order to design teaching activities. A problem that occurred is to be able to, concurrently, dynamically harvest learning objects and create a teaching scenario. Creation, but also storage of learning objects in most databases, is performed following specific standards. In this way, multiple usage and usability is achieved for the author himself but also for other users, either in the same or in different teaching scenarios. In this thesis we will initially investigate the possibility of dynamic and automated search and harvesting of Learning Objects based on pre-defined search criteria, stored in Learning Objects Repositories (LORs) on the web, according to specific standards (mainly IEEE Learning Object Metadata). We will also investigate on the possibility of creating teaching scenarios, based on widely accepted teaching strategies, through software utilizing the aforementioned learning objects and their storage according to the widely accepted SCORM standard. Firstly, we will present the existing technology (protocols and standards) of searching and harvesting learning objects, focusing on open standards and protocols (mainly Open Archives Interconnection Metadata Harvesting Protocol via HTTP request towards a server application which is embedded in the most popular LOR implementations). Then, we will present the most popular and dominating teaching/educational theories through Informatics and Communications Technologies in Education (ICTE). Finally we will apply the previous theoretical models as a whole in an autonomous application and we will briefly mention the possibility of embedding it, as a module, in an existing content management platform.