• Refine Query
  • Source
  • Publication year
  • to
  • Language
  • 38
  • Tagged with
  • 38
  • 38
  • 32
  • 29
  • 26
  • 21
  • 21
  • 18
  • 18
  • 18
  • 17
  • 15
  • 15
  • 15
  • 15
  • About
  • The Global ETD Search service is a free service for researchers to find electronic theses and dissertations. This service is provided by the Networked Digital Library of Theses and Dissertations.
    Our metadata is collected from universities around the world. If you manage a university/consortium/country archive and want to be added, details can be found on the NDLTD website.
21

Variação e contatos linguísticos do vestfaliano rio-grandense falado no Vale do Taquari

Horst, Aline January 2014 (has links)
Die vorliegende Dissertation stellt die Schritte und die Ergebnisse einer Untersuchung vor, die die Beschreibung der Entstehung und Veränderung der Westfälischen Einwanderungsmundart in Brasilien (im folgenden We, auch als sapato-de-pau oder Plattdüütsch bekannt) zum Ziel hat. Dazu gehören vielfältige Aspekte wie die Rolle des We im lokalen und regionalen Varietätengefüge, seine Territorialität sowie Merkmale des Gebrauchs und des Erhalts dieser Sprache im Kontext der Mehrsprachigkeit und des Kontakt zum Portugiesischen (Pt) und anderen deutschen Varietäten (Dt - Deutsch), vor allem Hunsrückisch (Hrs), Standarddeutsch (Stdt) und lokales Hochdeutsch (Hdt) im Taquari-Tal in Rio Grande do Sul, Brasilien. Dieses geographisch eingrenzbare Gebiet umfasst die westfälischsprachigen Ortschaften in den Bezirken Westfália, Teutônia, Colinas und Imigrante. In der Studie wird die Methodik des Projekts ALMA-H (Sprachatlas der deutschen Minderheiten im La-Plata-Becken: Hunsrückisch) verwendet, welche sich an der pluridimensionalen und relationalen Dialektologie im Sinne Thuns (1998) orientiert. Dieses Modell basiert auf der Analyse der sprachlichen Variation in verschiedenen Dimensionen (Prinzip der Pluridimensionalität), indem es Zeit (sprachlichen Wandel), Raum (Diatopik und Migration) und Gesellschaft (verschiedene soziale Gruppen) kombiniert. In der vorliegenden Studie wurden Interviews mit 31 zweisprachigen Informanten (Pt/We) durchgeführt, die in vier Gruppen nach Alter (ältere Generation: GII; jüngere Generation: GI - diagenerationelle Dimension) und soziokultureller Schicht (nur Primarschule: Cb, Sekundarschule oder höher: Ca - diastratische Dimension) aufgeteilt wurden. Es wurde eine vereinfachte Version des ALMA-H-Fragebogens verwendet, die zudem dem We angepasst wurde. Die Ergebnisse zeigen eine leichte Reduktion der Verwendung und Kenntnis des Westfälischen bei der jüngeren Generationen (GI), insbesondere in Teutônia (CbGI ) und in Colinas (CaGI und CbGI). Diese Tendenz lässt sich jedoch nicht auf soziokulturelle Faktoren (Ca und Cb) zurückführen, sondern in erster Linie auf Faktoren wie die (externen) Kontakte und die Mobilität der Informanten. Die dialektale Merkmale in der Sprache der Informanten im Taquari-Tal ermöglichen den Vergleich mit der westfälischen Region Hasbergen in der Nähe von Tecklenburg und Osnabrück, Deutschland (Herkunftsregion der Migranten) und lassen Ähnlichkeiten erkennen. Die Daten können auch mit denen des Digitalen Wenker-Atlas (DIWA) verglichen werden. Die Analyse der Territorialität des We unterstreicht die Rolle der Familie als primäre Quelle des Erwerbs der westfälischen Mundart in beiden Generationen, da sich in Kontaktsituationen mit anderen Varietäten oft diese durchsetzen, vor allem Pt und Hdt sowie in geringerem Umfang Hrs. Dies führt zu einem allmählichen Ersatz des Westfälischen durch die portugiesische Sprache, der vor allem von der Schule beeinflusst ist. Bei der älteren Generationen und/oder der höheren soziokulturellen Schicht zeigen die Daten eine stärkere Präsenz von Stdt und Hdt, der Mundart, welche dem StDt am nächsten ist. Schließlich darf man den Einfluss der Religion bei der Weitergabe der deutschen Varietätenmerkmale (insbesondere Hdt) nicht ignorieren, da alle Befragten zu der Evangelischen Lutheranischen Bekenntniskirche gehören (IECLB – Igreja Evangélica de Confissão Luterana no Brasil) und vor allem die ältere Generation den Religionsunterricht in Deutsch besucht hat oder Kontakt mit Texten in Stdt hatte. / A presente Dissertação apresenta as etapas e os resultados de uma pesquisa que objetiva descrever os processos envolvidos na variação e constituição da língua brasileira de imigração alemã vestfaliano (We, também conhecida como sapato-de-pau, Plattdüütsch), identificando aspectos de sua configuração linguística e as territorialidades de uso e manutenção dessa língua em um contexto de plurilinguismo e de contato com variedades do português (Pt) e do alemão (Dt - Deutsch), sobretudo do Hunsrückisch (Hrs), alemão-standard (StDt, Standarddeutsch) e Hochdeutsch local (Hdt), no Vale do Taquari, Rio Grande do Sul, Brasil. Trata-se de uma área linguística bem delimitada que engloba as localidades situadas em Westfália, Teutônia, Colinas e Imigrante. Para a realização do estudo, seguiu-se a metodologia do projeto ALMA-H (Atlas Linguístico-Contatual das Minorias Alemãs na Bacia do Prata: Hunsrückisch), que se orienta pelos pressupostos da dialetologia pluridimensional e relacional, conforme Thun (1998). Esse modelo fundamenta-se na análise da variação linguística em diferentes dimensões (princípio da pluridimensionalidade) que combinam tempo (mudança linguística), espaço (migrações e territorialidades) e sociedade (diferentes segmentos sociais). No presente estudo, realizaram-se entrevistas com 31 falantes bilíngues Pt/We das quatro comunidades, distribuídos em quatro grupos, conforme a idade (geração velha, GII, e jovem, GI – dimensão diageracional) e o nível sócio-cultural (escolaridade básica ou superior, respectivamente Cb e Ca – dimensão diastrática). Foi, para tanto, utilizada uma versão simplificada do questionário do ALMA-H, adaptada ao We. Os resultados apontam uma pequena redução de marcas do vestfaliano nos dados das gerações mais novas (GI), especialmente de Teutônia (CbGI) e Colinas (CaGI e CbGI). Essa tendência não pode, no entanto, ser relacionada ao nível sócio-cultural (Ca e Cb), mas aos contatos e à mobilidade dos informantes. As marcas dialetais ainda presentes na fala dos informantes das localidades do Vale do Taquari permitem reconhecer semelhanças com o vestfaliano falado nas proximidades de Hasbergen, região de Tecklenburg e Osnabrück, na Alemanha (região de origem dos imigrantes), como mostram dados do Digitaler Wenker-Atlas (DiWA). A análise das territorialidades de uso do vestfaliano, adicionalmente à descrição do grau de presença de marcas dessa variedade nos diferentes grupos de fala, releva o papel da família como principal fonte de input dos falantes da variedade vestfaliana em todas as gerações, já que nos espaços públicos prevalecem outras variedades em contato, sobretudo Pt e Hdt e, em menor escala, Hrs. Esta situação traz consigo uma gradativa substituição da língua minoritária We pelo português, influenciada principalmente pela escola. Nas gerações mais velhas e/ou com maior nível de instrução, os dados apontam uma presença maior do StDt e do Hdt, variedade esta muito próxima ao StDt e comum entre alguns falantes das localidades. Por fim, não se pode ignorar a influência da religião na propagação de marcas do alemão (sobretudo Hdt), lembrando que todos os informantes da pesquisa são evangélicos luteranos (IECLB – Igreja Evangélica de Confissão Luterana no Brasil) e, especialmente os das gerações mais velhas, que frequentaram o ensino confirmatório em língua alemã ou tiveram contato com textos escritos em StDt.
22

"Tu dampém fala assim?" : macroanálises pluridimensionais da variação de sonorização e dessonorização das oclusivas do português de falantes bilíngues hunsriqueano-português

Borella, Sabrina Gewehr January 2014 (has links)
A presente Tese tem como objetivo central descrever a variação de sonorização e de dessonorização das oclusivas /p, b/, /t, d/ e /k, g/ em dados de fala do português de falantes de hunsriqueano como língua de imigração alemã, a partir de uma perspectiva macroanalítica e pluridimensional (THUN, 1998). Para tanto, são analisadas leituras em português da ‘Parábola do Filho Pródigo’ de informantes de 16 localidades do Projeto ALMA-H (Atlas Linguístico-Contatual das Minorias Alemãs na Bacia do Prata: Hunsrückisch), divididos em duas gerações (jovens [GI] e velhos [GII]) e dois estratos sociais (classe sócio-cultural alta [Ca] e baixa [Cb]). A análise dos dados é dividida em quatro etapas. Na primeira etapa, são analisadas 43 leituras completas da Parábola de 15 localidades do Projeto, a fim de verificar o número total de dessonorizações/sonorizações de oclusivas e os condicionamentos linguísticos que favorecem as transferências do hunsriqueano para o português (tipo de processo, tonicidade silábica, tipo de oclusiva, etc.). A segunda etapa é dividida em dois momentos. Primeiramente, é feita uma comparação em tempo aparente, da leitura de jovens e de velhos (GI versus GII), uma análise mesocronológica (THUN, 2009), do primeiro e segundo parágrafos de 59 leituras de 16 localidades do Projeto. Em seguida, é realizada uma descrição em tempo real, a partir de uma análise macrocronológica (THUN, 2009) de 9 cartas antigas (1892- 1922) trocadas entre falantes de hunsriqueano de diferentes localidades do Rio Grande do Sul. Ambas as análises têm o intuito de observar a existência de uma mudança em curso em relação à variável analisada, na comparação de diferentes gerações (dimensão diageracional e diacrônica). Na terceira etapa, são descritas as análises das 59 leituras, na dimensão diastrática (Ca versus Cb), com o objetivo de verificar o papel da escolaridade na manutenção ou mudança das marcas de influência da língua de imigração nos dados analisados. Na última etapa, são descritas as análises das 59 leituras, tomando por base a dimensão diatópica (diferentes pontos), visando comparar, por meio da cartografia pluridimensional, o comportamento variável dos informantes analisados em uma rede de 16 pontos de pesquisa. Os resultados da primeira etapa apontam: a) um número bastante reduzido de transferências interlinguísticas (apenas 1,98%); b) um maior número de dessonorizações (84,14%) do que sonorizações (15,86%) de oclusivas; c) a predominância de dessonorizações em sílabas pretônica e tônica e de sonorizações em sílaba postônica, seguindo as regras de vozeamento do hunsriqueano (ALTENHOFEN, 1996) e d) um número elevado de dessonorizações em posição inicial de palavra, o que leva a crer que tanto as oclusivas sonoras quanto a posição inicial de palavra são condicionamentos linguísticos propícios para a ocorrência de transferências do paradigma de dessonorização. As outras etapas mostram: a) um maior número de dessonorizações/sonorizações em informantes da GII do que da GI (análise mesocronológica); b) um crescente aumento no número de dessonorizações e uma queda no número das sonorizações com o passar do tempo (análise macrocronológica); c) um maior número de transferências nos informantes da Cb do que da Ca e d) um predomínio de padrões distintos do português em informantes pertencentes às colônias velhas e com baixo índice populacional. De modo geral, observa-se o predomínio de padrões distintos nos informantes CbGII, seguidos dos informantes CaGII, CbGI e, por fim, CaGI. Conclui-se, com isso, que o número de transferências do padrão de vozeamento da língua de imigração para o português está decrescendo. O resultado apresentado favorece uma mudança de atitude, tendo em vista que a diminuição de transferências faz com que os benefícios do bilinguismo fiquem mais evidentes do que, contrariamente, sugerem os estereótipos normalmente associados à fala de indivíduos bilíngues português-hunsriqueano, o que contribui para uma imagem e postura mais favoráveis ao uso dessa língua de imigração. / This dissertation is mainly aimed to describe the variation of voicing and devoicing plosives (/p, b/, /t, d/ and /k, g/) in Portuguese speech data from speakers of Hunsrückisch, as a German immigration language, from a macroanalytic and pluridimensional perspective (THUN, 1998). So that, readings, in Portuguese of the ‘Prodigal Son Parable’ from informants of 16 localities of ALMA-H Project (Contactual-Linguistic Atlas of German Minorities in La Plata Basin- Hunsrückisch), divided into two generations (joung [GI] and old [GII] and two social strata (high [Ca] and low [Cb] socio-cultural class), are analysed. The data analysis is divided into four steps. In the first step, 43 complete readings of the Parable from 15 localities of the Project are analysed, in order to check the total number of devoicing/voicing in the plosives and the linguistic constraints that favor transfers from Hunsrückisch to Portuguese (type of process, Syllable Stress, type of plosive, etc.). The second step is divided into two moments. Firstly, a comparison of readings from young and old is made (GI versus GII- apparent time), a mesochronological analysis (THUN, 2009), from the first and the second paragraphs of 59 readings of 16 Project localities. After that, a description in real time (macrochronological analysis (THUN, 2009)) of 9 old letters exchanged among Hunsrückisch speakers of different locations of Rio Grande do Sul is made. Both analyses aims to observe the existence of a change in progress in relation to the variable analyzed, in the comparation of different generations (diagenerational and diachronic dimensions). In the third step, the analyzes of 59 readings (diastratic dimension (Ca versus Cb)) are described, aiming to verify the role of education in maintaining or changing the marks of the immigration language influence in the analyzed data. In the last step, the analyzes of 59 readings (diatopic dimension- different points), are described, aiming to compare, through pluridimensional cartography, the variable behavior of the analyzed informants in a network of 16 points of research. The results of the first step show: a) a very low number of interlinguistic transfers (only 1,98%); b) a larger number of devoicing (84,14%) than voicing (15,86%) of plosives; c) the predominance of devoicing in pretonic and tonic syllables, and voicing in posttonic syllables, following to the rules of voicing in Hunsrückisch (ALTENHOFEN, 1996) and d) a great number of devoicing in word initial position, which suggests that both voiced plosives and word initial position are linguistic constraints that favor transfers. The other steps show: a) a larger number of devoicing/voicing in GII than GI informants (mesochronological analysis); b) an increasing in the number of devoicing and a decreasing in the number of voicing over time (macrochronological analysis); c) a larger number of transfers in informants from Cb than from Ca and d) A predominance of Portuguese distinctive patterns in informants from old colonies and low degree of population. Overall, there is a predominance of distinctive patterns in CbGII informants, followed by CaGII, CbGI and finally CaGI informants. With that we can conclude that the number of voicing pattern transfers from the immigration language to Portuguese is decreasing. The result shown favors a change in attitude, taking into account that the decreasing in transfers makes the benefits of bilingualism become more evident than contrarily suggest the stereotypes usually associated with the speech of Portuguese-Hunsrückisch bilinguals, which contributes to an image and stance more favorable to the use of this immigration language.
23

O talian entre o italiano-padrão e o português brasileiro : manutenção e substituição linguística no Alto Uruguai gaúcho

Pertile, Marley Terezinha January 2009 (has links)
Questa Tese la se fundamenta ntel àmbito dele risserche a rispeto del "bilinguismo e lìngue in contato" riferente al tema "manutenssion e sustituission del Talian ntea region de Alto Uruguai Gaucho". Versa sora el stùdio de caràter etnogeossossialinguìstico, macroanalìtico abrangendo diferenti posti de na àrea geogràfica significativa de due variante: el portoghese e i diversi dialeti resultanti dal so mescolamento con la lìngua italiana. Come ogetivi genèrichi la tese la ogetiva: a) Stabilir le cause pi relevante e la proporcionalità del so contributo ntel fomento e scambiamento dea lìngua orignària fora dal paese dea lìngua materna e che, ntel novo ambiente, la compartisse segnai de língua minoritària, sia par el pròpio contato dele diferense variante dea lìngua intrà de si stesso, sia par el vero contato con la lìngua magioritària del novo paese. b) Dar el so contributo par na revision del conceto sostitutivo e mortal linguìstico come um fato che sucede, sincrònica e diacronicamene sora el fenòmeno dea esistensa e permanensa dele lìngue, sicome sora el fonsionamento e la ligassion ntrà i sitema linguìstichi doperadi par i bilìngüe. c) Come resultante del studio prevede svèrdere le posssibilità de impianto de na política linguìstica par sodisfar le necessità dea region. El scopo el questiona polìtiche de fomento linguìstico indiressade a le minorie parlante e nó solamente par la manutenssion o pèrdita. El stùdio el camina in diression a la metodologia dialetològica pluridimensional e relassional che la combina la dialetologia del posto a la sossiolinguìstica par meso dea qual se constata in che punto e in che dimension el fenòmeno in question el se sucede, focalisando le sue interrelassion ntel so spassio. Próprio anca ntei stùdi geolinguìstichi poco se gà verificà sora i temi de questa natura. In questo senso, el presente stùdio se difere de altri aspeti sora language shift in general monopontual sentralisada nte na comunità bilìngue, quando se compara contesti diferenti e fatori condissionanti deversi nte na scala de punti, seanca che de nùmero un a quatro. La racolta de informassion in queste località se distende a la etapa de risserca dei aspeti istòrichi, statìstichi e demogràfichi e le interviste semidiretive con simultanietà de informanti. Scominsiando con la anàlise qualitativa dele interviste semidiressionade e dea quantificassion dei apuntamenti dele amostre statìstiche se riva a la identificassion dei fatori de manutenssion e pèrdita dea lìngua de imigrassion. Ga sucedesto na pérdita significativa del talian che la se vincula a fatori come la polìtica de represssion del Stato; a la funsion dea scola come instituission pùblica vinculadora de un insegno monolinguisante e monovarietàbile, fato solamente par meso dea utilisassion del portoghese; anca a la repulsa o mancansa del suporto institussional e al grado de urbanisassion insiemà a la mancansa de consientisassion linguìstica a rispeto del benefìssio del bilingüismo e del doparamento, manutenssion e svolgimento dea lìngua orignària. De altra sorte, vedemo chei fatori che mantien el talian i deventa unidi, con la maniere pi forte a la transmission intergenerassional e a la consentrassion demográfica del grupo de parlanti (omogeneità ètnica). Anca, convien distacar le atitùdine positive dei parlanti, in relación a la lìngua de origine e a la condission de isolamento dele comunità. / Esta Tese se desenvolve no âmbito de pesquisas sobre "bilinguismo e línguas em contato", referente ao tema "manutenção e substituição do talian na região do Alto Uruguai Gaúcho". Constitui-se em um estudo de caráter etnogeossociolinguístico, macroanalítico, envolvendo diferentes pontos de uma área geográfica significativa de confluência de duas variáveis - o português e as diferentes variedades dialetais provenientes da língua italiana. Como objetivos gerais, pretende: a) determinar os fatores mais relevantes e a proporção em que contribuíram para o fomento ou a substituição da língua originária de fora do país e que, no novo meio, compartilha traços de língua minoritária, seja pelo próprio contato das diferentes variantes da língua italiana entre si, seja pelo contato com a língua majoritária do novo país; b) contribuir para uma revisão do conceito de substituição e morte linguística como algo que se dá sincrônica e diacronicamente, na forma de um processo natural e irreversível, ampliando o conhecimento sobre o fenômeno da existência e permanência das línguas, bem como sobre o funcionamento e o entrelaçamento de sistemas linguísticos empregados por bilíngues; c) aportar, pelo resultado do estudo, possibilidades de implantação e implementação de uma política linguística voltada às necessidades da região. O enfoque volta-se para políticas de fomento linguístico dirigidas às minorias e não mais somente para a manutenção ou perda. O estudo segue a linha da metodologia dialetológica pluridimensional e relacional, que combina a dialetologia areal com a sociolinguística, através da qual se verifica em que pontos e em que dimensões e parâmetros o fenômeno em questão está ocorrendo, focalizando as suas interrelações no espaço. Mesmo nos estudos geolinguísticos, pouco se tem explorado temas dessa natureza. Neste sentido, o presente estudo distingue-se dos demais enfoques sobre language shift, geralmente monopontuais, centrados em uma comunidade bilíngue, ao comparar contextos diferentes e fatores condicionadores diversos em uma rede de pontos, mesmo que em número de apenas quatro. A coleta de dados nessas localidades incluiu as etapas de pesquisa dos aspectos históricos, estatísticos e demográficos e as entrevistas semidirigidas com simultaneidade de informantes. A partir da análise qualitativa das entrevistas semidirigidas e da quantificação dos dados das amostras estatísticas, os resultados identificaram diferentes fatores de manutenção e perda da língua de imigração. Houve perda significativa do talian que está vinculada a fatores como a política de repressão do Estado; ao papel da escola como instituição pública vinculadora de um ensino monolingualizador e monovarietal realizado somente através do uso do português; ao desprezo ou ausência de suporte institucional e ao grau de urbanização aliado à falta de uma conscientização linguística sobre os benefícios do bilinguismo e o uso e manutenção da língua de origem. Por outro lado, também se verifica que os fatores que mantêm o talian estão ligados, em maior força, à transmissão intergeracional e à concentração demográfica do grupo de fala (homogeneidade étnica). Também estão em destaque as atitudes positivas dos falantes em relação à língua de origem e o estado de isolamento das comunidades. / This Thesis is part of a group of researches on "bilingualism and languages in contact", related to the theme "maintenance and replacement of the talian in the Alto Uruguai Gaúcho region". It is a study with an ethnogeossociolinguistic, macro-analytic character, which includes different locations from a significant geographical area of the confluence of two variables - the Portuguese and the different dialects from the Italian language. Our general goals are: a) to determine the most important facts and their contribution to the promotion or replacement of the language from outside the country, which in the new environment shares traits of a minority language, either by the contact with different variants of the Italian language among themselves, or by the contact with the majority language of the new country; b) to contribute to the review of the replacement concept and linguistic death as something that occurs synchronic and diachronically as a natural and irreversible process, expanding the knowledge on the language existence and permanence phenomenon, as well as on the operation and intertwining of the linguistic systems employed by bilinguals; c) to point out, through the results of the study, possibilities of establishing and implementing a language policy geared to the needs of the region. The focus emphasizes the policies to encourage language targeted for minorities rather than for the maintenance and loss. The study follows the line of multidimensional and relational dialectology methodology, which combines the areal dialectology with the sociolinguistics, through which it can be checked in which points, dimensions and parameters the phenomenon in question is occurring, focusing on their interrelationships in space. Even in the geolinguistic studies, these themes have not been much exploited. Thus, this study differs from other approaches about language shift, which are generally monopontuals, and centered on a bilingual community, since it compares different contexts and diverse conditioning factors in a network of points, even though in the reduced number of four. The data collected in these communities included the stages of research of historical, statistical and demographic and semi-directed interviews with simultaneity of informants. From the qualitative analysis of the semi-directed interviews and the quantification of the data of statistical samples, the results showed different factors of maintenance and loss of the language of immigration. There was a significant loss of the talian that is linked to factors such as the policy of repression of the State; to the role of the school as a public institution in charge of a monolingual and monovarietal teaching achieved exclusively through the use of the Portuguese; to disregard or lack of institutional support and the degree of urbanization combined with the lack of linguistic awareness about the benefits of bilingualism, and the use and maintenance of the language of origin. On the other hand, it is also observed that the factors that maintain the talian are more strongly linked to the intergenerational transmission and demographic concentration of the speech group (ethnic homogeneity). Moreover, the positive attitudes of speakers in relation to the language of origin and the state of isolation of communities are highlighted.
24

A conscientização linguística como fundamento para uma abordagem plural no ensino de alemão-padrão em contextos de contato português-hunsrückisch

Käfer, Maria Lidiani January 2013 (has links)
Na década de 80, um programa intitulado Language Awareness (Conscientização Linguística) surgiu na Inglaterra a fim de contribuir com a aprendizagem da língua materna. Porém, logo em seguida, passou a ser integrado também no ensino de L2. O termo “Conscientização Linguística”, de acordo com Donmall (1985, p. 7) refere- se à sensibilidade e à consciência do individuo sobre a natureza da linguagem e seu papel na vida humana. O presente estudo visa a discutir o conceito de Conscientização Linguística (CL) como uma possível prática de ensino em aulas de alemão como língua adicional em contextos bilíngues. Através de embasamento teórico, foram desenvolvidas e adaptadas atividades pedagógicas com foco na promoção da conscientização e da pluralidade linguística, para, em seguida, testá-las em duas escolas de comunidades bilíngues português-hunsrückisch da região serrana do Rio Grande do Sul. Além da própria testagem, foram instrumentos metodológicos da pesquisa: observações em sala de aula, realizadas previamente, para uma sondagem do contexto pesquisado e entrosamento com os participantes e questionários, para a coleta de dados, a fim de traçar um perfil dos alunos e professores envolvidos na pesquisa, observar os efeitos imediatos das aulas de CL, bem como envolver a participação da família, tendo em vista que foi solicitado aos alunos o preenchimento do questionário em casa. O objetivo deste trabalho é apontar caminhos que contribuam para o desenvolvimento de atitudes positivas do aluno diante da diversidade linguística em que se encontra (incluindo, neste caso, as línguas minoritárias) e para a formação de uma pedagogia de conscientização linguística, que permita se partir das línguas e culturas locais, para alcançar o aprendizado de outras línguas que lhes venham a despertar interesse. / In the 1980's, a program entitled Language Awareness emerged in England in order to contribute to the learning of the mother tongue. However it began shortly thereafter to be integrated also in L2 teaching. The term "language awareness" (LA), according to Donmall (1985, p. 7) refers to the individual’s sensitivity and awareness about the nature of language and its role in human life. The present study aims at discussing the concept of Language Awareness as a possible practice of teaching German as an additional language in bilingual contexts. Based on theoretical grounding, educational activities focusing on promoting awareness and linguistic plurality have been developed, adapted and tested in two bilingual schools of Portuguese-Hunsrückisch communities in the mountain region of Rio Grande do Sul. Besides the testing itself, the following methodological tools of research were employed: previously conducted classroom observations, in order to assess the context researched and rapport with participants, as well as questionnaires to collect data in order to draw a profile of the students and teachers involved in the research, observe the immediate effects of LA classes and engage family participation, given that students were asked to complete the questionnaire at home. The objective of this paper is twofold: to present ways that contribute to the development of positive attitudes of students with linguistic diversity (including, in this case, minority languages) and the formation of a pedagogy of language awareness which, starting from the local languages and cultures, enables the learning of other languages that might arouse their interest.
25

Coerência dialetal na comunidade bilíngue de Flores da Cunha : alternância do ditongo nasal e variação da vibrante

Azeredo Velho, Priscila Silvano January 2018 (has links)
Esta tese objetiva analisar processos de variação linguística em tempo real (LABOV, 1994) no português brasileiro de contato com variedades dialetais italianas, para verificar se existe coerência dialetal (GUY e HINSKENS, 2016) na comunidade de Flores da Cunha (RS). Para tanto, fizemos análise quantitativa conforme metodologia de análise de regra variável (LABOV, 1972), para cotejar o padrão de variação de -ão::-on em tempo real com o de outro processo na mesma comunidade. A pesquisa foi embasada em dados de fala provenientes de dois acervos distintos, o do projeto VARSUL (1990) e do Projeto BDSer (2008/2009). Na „troca‟ de -ão por –on, houve um decréscimo na frequência total de aplicação da regra variável: 30,7% nos dados do VARSUL e 21,6% nos do BDSer, indício de regressão de regra. Para verificar a existência de coerência dialetal, compararam-se os resultados da análise de ão::on com os do estudo de Azeredo (2012), sobre o uso variável de tepe em lugar de vibrante no português de contato com variedades dialetais italianas e observamos que as variantes atribuídas ao contato são, ambas, favorecidas pelos homens de mais idade e com nível mais baixo de escolaridade. Essa correlação entre as variáveis analisadas aponta para a existência de coerência dialetal na comunidade de fala em estudo. / This thesis aims at analyzing linguistic variation processes in real time (LABOV, 1994) in Brazilian Portuguese in contact with Italian dialectal varieties, to verify if there is lethal coherence (GUY and HINSKENS, 2016) in the community of Flores da Cunha (RS). We performed a quantitative analysis according to the methodology of variable rule analysis (LABOV, 1972), to compare the variation pattern of -ão::-on in real time with that of another process in the same community. Our research was based on speech data from two different collections, the VARSUL project (1990) and the BDSer Project (2008/2009). The analysis showed a decrease in the total frequency of use of -on in contexts where -ão is expected: 30.7% in the speech of VARSUL informants and 21.6% in the speech of BDSer informants, a sign of rule regression. We compared the results of the analysis of -ão::-on with the results of Azeredo (2012) about the use of tap where a trill is expected. We observed that older men with low level of schooling favor the variants under analysis. The correlation between the analyzed variables points to the existence of lethal coherence in the speech community under study.
26

Variação e contatos linguísticos do vestfaliano rio-grandense falado no Vale do Taquari

Horst, Aline January 2014 (has links)
Die vorliegende Dissertation stellt die Schritte und die Ergebnisse einer Untersuchung vor, die die Beschreibung der Entstehung und Veränderung der Westfälischen Einwanderungsmundart in Brasilien (im folgenden We, auch als sapato-de-pau oder Plattdüütsch bekannt) zum Ziel hat. Dazu gehören vielfältige Aspekte wie die Rolle des We im lokalen und regionalen Varietätengefüge, seine Territorialität sowie Merkmale des Gebrauchs und des Erhalts dieser Sprache im Kontext der Mehrsprachigkeit und des Kontakt zum Portugiesischen (Pt) und anderen deutschen Varietäten (Dt - Deutsch), vor allem Hunsrückisch (Hrs), Standarddeutsch (Stdt) und lokales Hochdeutsch (Hdt) im Taquari-Tal in Rio Grande do Sul, Brasilien. Dieses geographisch eingrenzbare Gebiet umfasst die westfälischsprachigen Ortschaften in den Bezirken Westfália, Teutônia, Colinas und Imigrante. In der Studie wird die Methodik des Projekts ALMA-H (Sprachatlas der deutschen Minderheiten im La-Plata-Becken: Hunsrückisch) verwendet, welche sich an der pluridimensionalen und relationalen Dialektologie im Sinne Thuns (1998) orientiert. Dieses Modell basiert auf der Analyse der sprachlichen Variation in verschiedenen Dimensionen (Prinzip der Pluridimensionalität), indem es Zeit (sprachlichen Wandel), Raum (Diatopik und Migration) und Gesellschaft (verschiedene soziale Gruppen) kombiniert. In der vorliegenden Studie wurden Interviews mit 31 zweisprachigen Informanten (Pt/We) durchgeführt, die in vier Gruppen nach Alter (ältere Generation: GII; jüngere Generation: GI - diagenerationelle Dimension) und soziokultureller Schicht (nur Primarschule: Cb, Sekundarschule oder höher: Ca - diastratische Dimension) aufgeteilt wurden. Es wurde eine vereinfachte Version des ALMA-H-Fragebogens verwendet, die zudem dem We angepasst wurde. Die Ergebnisse zeigen eine leichte Reduktion der Verwendung und Kenntnis des Westfälischen bei der jüngeren Generationen (GI), insbesondere in Teutônia (CbGI ) und in Colinas (CaGI und CbGI). Diese Tendenz lässt sich jedoch nicht auf soziokulturelle Faktoren (Ca und Cb) zurückführen, sondern in erster Linie auf Faktoren wie die (externen) Kontakte und die Mobilität der Informanten. Die dialektale Merkmale in der Sprache der Informanten im Taquari-Tal ermöglichen den Vergleich mit der westfälischen Region Hasbergen in der Nähe von Tecklenburg und Osnabrück, Deutschland (Herkunftsregion der Migranten) und lassen Ähnlichkeiten erkennen. Die Daten können auch mit denen des Digitalen Wenker-Atlas (DIWA) verglichen werden. Die Analyse der Territorialität des We unterstreicht die Rolle der Familie als primäre Quelle des Erwerbs der westfälischen Mundart in beiden Generationen, da sich in Kontaktsituationen mit anderen Varietäten oft diese durchsetzen, vor allem Pt und Hdt sowie in geringerem Umfang Hrs. Dies führt zu einem allmählichen Ersatz des Westfälischen durch die portugiesische Sprache, der vor allem von der Schule beeinflusst ist. Bei der älteren Generationen und/oder der höheren soziokulturellen Schicht zeigen die Daten eine stärkere Präsenz von Stdt und Hdt, der Mundart, welche dem StDt am nächsten ist. Schließlich darf man den Einfluss der Religion bei der Weitergabe der deutschen Varietätenmerkmale (insbesondere Hdt) nicht ignorieren, da alle Befragten zu der Evangelischen Lutheranischen Bekenntniskirche gehören (IECLB – Igreja Evangélica de Confissão Luterana no Brasil) und vor allem die ältere Generation den Religionsunterricht in Deutsch besucht hat oder Kontakt mit Texten in Stdt hatte. / A presente Dissertação apresenta as etapas e os resultados de uma pesquisa que objetiva descrever os processos envolvidos na variação e constituição da língua brasileira de imigração alemã vestfaliano (We, também conhecida como sapato-de-pau, Plattdüütsch), identificando aspectos de sua configuração linguística e as territorialidades de uso e manutenção dessa língua em um contexto de plurilinguismo e de contato com variedades do português (Pt) e do alemão (Dt - Deutsch), sobretudo do Hunsrückisch (Hrs), alemão-standard (StDt, Standarddeutsch) e Hochdeutsch local (Hdt), no Vale do Taquari, Rio Grande do Sul, Brasil. Trata-se de uma área linguística bem delimitada que engloba as localidades situadas em Westfália, Teutônia, Colinas e Imigrante. Para a realização do estudo, seguiu-se a metodologia do projeto ALMA-H (Atlas Linguístico-Contatual das Minorias Alemãs na Bacia do Prata: Hunsrückisch), que se orienta pelos pressupostos da dialetologia pluridimensional e relacional, conforme Thun (1998). Esse modelo fundamenta-se na análise da variação linguística em diferentes dimensões (princípio da pluridimensionalidade) que combinam tempo (mudança linguística), espaço (migrações e territorialidades) e sociedade (diferentes segmentos sociais). No presente estudo, realizaram-se entrevistas com 31 falantes bilíngues Pt/We das quatro comunidades, distribuídos em quatro grupos, conforme a idade (geração velha, GII, e jovem, GI – dimensão diageracional) e o nível sócio-cultural (escolaridade básica ou superior, respectivamente Cb e Ca – dimensão diastrática). Foi, para tanto, utilizada uma versão simplificada do questionário do ALMA-H, adaptada ao We. Os resultados apontam uma pequena redução de marcas do vestfaliano nos dados das gerações mais novas (GI), especialmente de Teutônia (CbGI) e Colinas (CaGI e CbGI). Essa tendência não pode, no entanto, ser relacionada ao nível sócio-cultural (Ca e Cb), mas aos contatos e à mobilidade dos informantes. As marcas dialetais ainda presentes na fala dos informantes das localidades do Vale do Taquari permitem reconhecer semelhanças com o vestfaliano falado nas proximidades de Hasbergen, região de Tecklenburg e Osnabrück, na Alemanha (região de origem dos imigrantes), como mostram dados do Digitaler Wenker-Atlas (DiWA). A análise das territorialidades de uso do vestfaliano, adicionalmente à descrição do grau de presença de marcas dessa variedade nos diferentes grupos de fala, releva o papel da família como principal fonte de input dos falantes da variedade vestfaliana em todas as gerações, já que nos espaços públicos prevalecem outras variedades em contato, sobretudo Pt e Hdt e, em menor escala, Hrs. Esta situação traz consigo uma gradativa substituição da língua minoritária We pelo português, influenciada principalmente pela escola. Nas gerações mais velhas e/ou com maior nível de instrução, os dados apontam uma presença maior do StDt e do Hdt, variedade esta muito próxima ao StDt e comum entre alguns falantes das localidades. Por fim, não se pode ignorar a influência da religião na propagação de marcas do alemão (sobretudo Hdt), lembrando que todos os informantes da pesquisa são evangélicos luteranos (IECLB – Igreja Evangélica de Confissão Luterana no Brasil) e, especialmente os das gerações mais velhas, que frequentaram o ensino confirmatório em língua alemã ou tiveram contato com textos escritos em StDt.
27

As fronteiras internas do "portugués del norte del Uruguay" : entre a percepção dos falantes e as políticas linguísticas

Souza, Henry Daniel Lorencena January 2016 (has links)
A partir de 1870, com a intenção de garantir a unidade nacional, o Uruguai se definiu como um país monolíngue, onde o espanhol se constituiu na língua do país, sem que nenhuma lei oficial assim o determinasse. Porém, com os estudos de Rona (1965), o norte do país ganhou destaque ao comprovar-se a existência de falantes de português. Estudos posteriores realizados por Elizaincín (1979), Behares (2007), Barrios (2007) e, sobretudo por H. Thun através do ADDU (Atlas linguístico Diatópico y Diastrático del Uruguay), coordenado por Thun constataram a presença histórica do português na região fronteiriça e não apenas devido à influência exercida pelo Brasil. O objetivo deste trabalho é analisar o contato linguístico entre o espanhol e o português nas regiões bilíngues uruguaias, com destaque às percepções dos falantes e sua relação com as políticas linguísticas vigentes. A análise da documentação linguística permite acompanhar o contínuo das políticas em vigor no Uruguai que, de acordo com a classificação de Altenhofen (2013), tem sofrido uma mudança favorável em direção ao plurilinguismo, fato que tem permitido ao portugués del Uruguay condições de promoção, gerando inclusive movimentos para seu reconhecimento como patrimônio imaterial. A metodologia de pesquisa teve por base a análise pluridimensional de Thun (1998), considerando suas diversas dimensões na tentativa de identificar a existência de fronteiras internas no portugués del Uruguay, ou portunhol, como seus falantes preferem denominá-lo. Para a coleta de dados foi aplicado um questionário, tendo como informantes 40 indivíduos (divididos de acordo com o sexo, a faixa etária e o grau de instrução) em cada um dos pontos pesquisados: Chuy, Río Branco, Rivera, Artigas e Montevidéu. Nas cidades de fronteira as entrevistas foram feitas em português (falantes bilíngues) e em Montevidéu em espanhol (falantes monolíngues). A intenção é dar voz às comunidades de fala, verificando como as ações in vitro, de acordo com Calvet (2007), são percebidas e como elas dialogam com a realidade fronteiriça. A fronteira aqui abordada é entendida como um espaço de transição, conforme Contini (2006), onde a percepção dos falantes a transforma em espaços subjetivos e a língua ganha características especiais. Os resultados indicam a heterogeneidade dos diferentes pontos de fronteira aqui pesquisados, bem como a mudança significativa do status do português em Montevidéu. / In 1870, with the intention to ensure national unity, Uruguay defined itself as a monolingual country, in which Spanish was established as the country’s language, without any official law to determine it. However, because of the studies carried out by Rona (1965), the north of the country gained prominence when the existence of Portuguese speakers was confirmed. Later studies by Elizaincín (1979), Behares (2007) and Barrios (2007) found the historical presence of Portuguese in the borderline region and not just as an influence exerted by Brazil. The goal of this paper is to analyze the linguistic contact between Spanish and Portuguese in the Uruguayan bilingual regions, with emphasis on the speakers’ perceptions and their relationship with the current language policies. The analysis of the linguistic documentation makes it possible to monitor the ongoing current policies in Uruguay that, according to Altenhofen’s classification (2013), have undergone a positive change towards plurilingualism, a fact that has enabled Portugués del Uruguay to have conditions for promotion, also generating movements for its recognition as intangible heritage. The methodology was based on Thun’s multi-dimensional analysis (1998), considering its several dimensions in order to identify the existence of existing internal frontiers in Portugués del Uruguay, or portuñol, as their speakers prefer to call it. For data collection, a questionnaire was applied to 40 informants (divided according to sex, age group and education level) in each of the surveyed cities: Chuy, Rio Branco, Rivera, Artigas and Montevideo. In border cities, interviews were conducted in Portuguese (bilingual speakers) and in Montevideo, in Spanish (monolingual speakers). The intention is to give voice to speech communities, checking, according to Calvet (2007), how the in vitro actions are perceived and how they dialogue with the border reality. The border here addressed is seen as a transitional space, according to Contini (2006), where the perception of the speakers turns it into subjective spaces and the language gets special features. The results indicate the heterogeneity of the different border points here searched, and the significant change in the Portuguese status in Montevideo. / A partir de 1870, con la intención de lograr la unidad nacional, Uruguay se definió como un país monolingüe, donde el español se tornó la lengua del país, sin que ninguna ley oficial lo determinara. Sin embargo, con los estudios de Rona (1965), el norte del país cobró destaque al comprobar la existencia de lusohablantes. Estudios posteriores hechos por Elizaincín (1979), Behares (2007) y Barrios (2007) verificaron la presencia histórica del portugués en la región fronteriza y no solo debido a la influencia ejercida por Brasil. El objetivo de este trabajo es analizar el contacto lingüístico entre el español y el portugués en las regiones bilingües uruguayas, con destaque a las percepciones de los hablantes y su relación con las políticas lingüísticas vigentes. El análisis de la documentación lingüística ha permitido acompañar el continuo de las políticas que han vigorado en Uruguay que, de acuerdo con la clasificación de Altenhofen (2013), ha sufrido un cambio favorable hacia el plurilingüismo, hecho que le ha permitido al portugués del Uruguay condiciones de promoción, generando incluso movimientos para que sea reconocido como patrimonio inmaterial. La metodología de investigación tuvo por base el análisis pluridimensional de Thun (1998), considerando sus diversas dimensiones en el intento de identificar la existencia de fronteras internas en el portugués del Uruguay, o portuñol, como sus hablantes prefieren denominarlo. Para la colecta de datos se aplicó un cuestionario, teniendo como informantes a 40 individuos (divididos de acuerdo al sexo, edad y grado de escolaridad) en cada uno de los puntos investigados: Chuy, Río Branco, Rivera, Artigas y Montevideo. En las ciudades de frontera las entrevistas se hicieron en portugués (hablantes bilingües) y en Montevideo en español (hablantes monolingües). La intención ha sido darles voz a las comunidades de habla, verificando como las acciones in vitro, de acuerdo con Calvet (2007), se perciben y cómo dialogan con la realidad fronteriza. La frontera aquí abordada se entiende como un espacio de transición, conforme Contini (2006), en que la percepción de los hablantes la transforma en espacios subjetivos y la lengua adquiere características especiales. Los resultados indican la heterogeneidad entre los distintos puntos de la frontera aquí investigados, así como el cambio significativo del status del portugués en Montevideo.
28

O talian entre o italiano-padrão e o português brasileiro : manutenção e substituição linguística no Alto Uruguai gaúcho

Pertile, Marley Terezinha January 2009 (has links)
Questa Tese la se fundamenta ntel àmbito dele risserche a rispeto del "bilinguismo e lìngue in contato" riferente al tema "manutenssion e sustituission del Talian ntea region de Alto Uruguai Gaucho". Versa sora el stùdio de caràter etnogeossossialinguìstico, macroanalìtico abrangendo diferenti posti de na àrea geogràfica significativa de due variante: el portoghese e i diversi dialeti resultanti dal so mescolamento con la lìngua italiana. Come ogetivi genèrichi la tese la ogetiva: a) Stabilir le cause pi relevante e la proporcionalità del so contributo ntel fomento e scambiamento dea lìngua orignària fora dal paese dea lìngua materna e che, ntel novo ambiente, la compartisse segnai de língua minoritària, sia par el pròpio contato dele diferense variante dea lìngua intrà de si stesso, sia par el vero contato con la lìngua magioritària del novo paese. b) Dar el so contributo par na revision del conceto sostitutivo e mortal linguìstico come um fato che sucede, sincrònica e diacronicamene sora el fenòmeno dea esistensa e permanensa dele lìngue, sicome sora el fonsionamento e la ligassion ntrà i sitema linguìstichi doperadi par i bilìngüe. c) Come resultante del studio prevede svèrdere le posssibilità de impianto de na política linguìstica par sodisfar le necessità dea region. El scopo el questiona polìtiche de fomento linguìstico indiressade a le minorie parlante e nó solamente par la manutenssion o pèrdita. El stùdio el camina in diression a la metodologia dialetològica pluridimensional e relassional che la combina la dialetologia del posto a la sossiolinguìstica par meso dea qual se constata in che punto e in che dimension el fenòmeno in question el se sucede, focalisando le sue interrelassion ntel so spassio. Próprio anca ntei stùdi geolinguìstichi poco se gà verificà sora i temi de questa natura. In questo senso, el presente stùdio se difere de altri aspeti sora language shift in general monopontual sentralisada nte na comunità bilìngue, quando se compara contesti diferenti e fatori condissionanti deversi nte na scala de punti, seanca che de nùmero un a quatro. La racolta de informassion in queste località se distende a la etapa de risserca dei aspeti istòrichi, statìstichi e demogràfichi e le interviste semidiretive con simultanietà de informanti. Scominsiando con la anàlise qualitativa dele interviste semidiressionade e dea quantificassion dei apuntamenti dele amostre statìstiche se riva a la identificassion dei fatori de manutenssion e pèrdita dea lìngua de imigrassion. Ga sucedesto na pérdita significativa del talian che la se vincula a fatori come la polìtica de represssion del Stato; a la funsion dea scola come instituission pùblica vinculadora de un insegno monolinguisante e monovarietàbile, fato solamente par meso dea utilisassion del portoghese; anca a la repulsa o mancansa del suporto institussional e al grado de urbanisassion insiemà a la mancansa de consientisassion linguìstica a rispeto del benefìssio del bilingüismo e del doparamento, manutenssion e svolgimento dea lìngua orignària. De altra sorte, vedemo chei fatori che mantien el talian i deventa unidi, con la maniere pi forte a la transmission intergenerassional e a la consentrassion demográfica del grupo de parlanti (omogeneità ètnica). Anca, convien distacar le atitùdine positive dei parlanti, in relación a la lìngua de origine e a la condission de isolamento dele comunità. / Esta Tese se desenvolve no âmbito de pesquisas sobre "bilinguismo e línguas em contato", referente ao tema "manutenção e substituição do talian na região do Alto Uruguai Gaúcho". Constitui-se em um estudo de caráter etnogeossociolinguístico, macroanalítico, envolvendo diferentes pontos de uma área geográfica significativa de confluência de duas variáveis - o português e as diferentes variedades dialetais provenientes da língua italiana. Como objetivos gerais, pretende: a) determinar os fatores mais relevantes e a proporção em que contribuíram para o fomento ou a substituição da língua originária de fora do país e que, no novo meio, compartilha traços de língua minoritária, seja pelo próprio contato das diferentes variantes da língua italiana entre si, seja pelo contato com a língua majoritária do novo país; b) contribuir para uma revisão do conceito de substituição e morte linguística como algo que se dá sincrônica e diacronicamente, na forma de um processo natural e irreversível, ampliando o conhecimento sobre o fenômeno da existência e permanência das línguas, bem como sobre o funcionamento e o entrelaçamento de sistemas linguísticos empregados por bilíngues; c) aportar, pelo resultado do estudo, possibilidades de implantação e implementação de uma política linguística voltada às necessidades da região. O enfoque volta-se para políticas de fomento linguístico dirigidas às minorias e não mais somente para a manutenção ou perda. O estudo segue a linha da metodologia dialetológica pluridimensional e relacional, que combina a dialetologia areal com a sociolinguística, através da qual se verifica em que pontos e em que dimensões e parâmetros o fenômeno em questão está ocorrendo, focalizando as suas interrelações no espaço. Mesmo nos estudos geolinguísticos, pouco se tem explorado temas dessa natureza. Neste sentido, o presente estudo distingue-se dos demais enfoques sobre language shift, geralmente monopontuais, centrados em uma comunidade bilíngue, ao comparar contextos diferentes e fatores condicionadores diversos em uma rede de pontos, mesmo que em número de apenas quatro. A coleta de dados nessas localidades incluiu as etapas de pesquisa dos aspectos históricos, estatísticos e demográficos e as entrevistas semidirigidas com simultaneidade de informantes. A partir da análise qualitativa das entrevistas semidirigidas e da quantificação dos dados das amostras estatísticas, os resultados identificaram diferentes fatores de manutenção e perda da língua de imigração. Houve perda significativa do talian que está vinculada a fatores como a política de repressão do Estado; ao papel da escola como instituição pública vinculadora de um ensino monolingualizador e monovarietal realizado somente através do uso do português; ao desprezo ou ausência de suporte institucional e ao grau de urbanização aliado à falta de uma conscientização linguística sobre os benefícios do bilinguismo e o uso e manutenção da língua de origem. Por outro lado, também se verifica que os fatores que mantêm o talian estão ligados, em maior força, à transmissão intergeracional e à concentração demográfica do grupo de fala (homogeneidade étnica). Também estão em destaque as atitudes positivas dos falantes em relação à língua de origem e o estado de isolamento das comunidades. / This Thesis is part of a group of researches on "bilingualism and languages in contact", related to the theme "maintenance and replacement of the talian in the Alto Uruguai Gaúcho region". It is a study with an ethnogeossociolinguistic, macro-analytic character, which includes different locations from a significant geographical area of the confluence of two variables - the Portuguese and the different dialects from the Italian language. Our general goals are: a) to determine the most important facts and their contribution to the promotion or replacement of the language from outside the country, which in the new environment shares traits of a minority language, either by the contact with different variants of the Italian language among themselves, or by the contact with the majority language of the new country; b) to contribute to the review of the replacement concept and linguistic death as something that occurs synchronic and diachronically as a natural and irreversible process, expanding the knowledge on the language existence and permanence phenomenon, as well as on the operation and intertwining of the linguistic systems employed by bilinguals; c) to point out, through the results of the study, possibilities of establishing and implementing a language policy geared to the needs of the region. The focus emphasizes the policies to encourage language targeted for minorities rather than for the maintenance and loss. The study follows the line of multidimensional and relational dialectology methodology, which combines the areal dialectology with the sociolinguistics, through which it can be checked in which points, dimensions and parameters the phenomenon in question is occurring, focusing on their interrelationships in space. Even in the geolinguistic studies, these themes have not been much exploited. Thus, this study differs from other approaches about language shift, which are generally monopontuals, and centered on a bilingual community, since it compares different contexts and diverse conditioning factors in a network of points, even though in the reduced number of four. The data collected in these communities included the stages of research of historical, statistical and demographic and semi-directed interviews with simultaneity of informants. From the qualitative analysis of the semi-directed interviews and the quantification of the data of statistical samples, the results showed different factors of maintenance and loss of the language of immigration. There was a significant loss of the talian that is linked to factors such as the policy of repression of the State; to the role of the school as a public institution in charge of a monolingual and monovarietal teaching achieved exclusively through the use of the Portuguese; to disregard or lack of institutional support and the degree of urbanization combined with the lack of linguistic awareness about the benefits of bilingualism, and the use and maintenance of the language of origin. On the other hand, it is also observed that the factors that maintain the talian are more strongly linked to the intergenerational transmission and demographic concentration of the speech group (ethnic homogeneity). Moreover, the positive attitudes of speakers in relation to the language of origin and the state of isolation of communities are highlighted.
29

Variação e contatos linguísticos do vestfaliano rio-grandense falado no Vale do Taquari

Horst, Aline January 2014 (has links)
Die vorliegende Dissertation stellt die Schritte und die Ergebnisse einer Untersuchung vor, die die Beschreibung der Entstehung und Veränderung der Westfälischen Einwanderungsmundart in Brasilien (im folgenden We, auch als sapato-de-pau oder Plattdüütsch bekannt) zum Ziel hat. Dazu gehören vielfältige Aspekte wie die Rolle des We im lokalen und regionalen Varietätengefüge, seine Territorialität sowie Merkmale des Gebrauchs und des Erhalts dieser Sprache im Kontext der Mehrsprachigkeit und des Kontakt zum Portugiesischen (Pt) und anderen deutschen Varietäten (Dt - Deutsch), vor allem Hunsrückisch (Hrs), Standarddeutsch (Stdt) und lokales Hochdeutsch (Hdt) im Taquari-Tal in Rio Grande do Sul, Brasilien. Dieses geographisch eingrenzbare Gebiet umfasst die westfälischsprachigen Ortschaften in den Bezirken Westfália, Teutônia, Colinas und Imigrante. In der Studie wird die Methodik des Projekts ALMA-H (Sprachatlas der deutschen Minderheiten im La-Plata-Becken: Hunsrückisch) verwendet, welche sich an der pluridimensionalen und relationalen Dialektologie im Sinne Thuns (1998) orientiert. Dieses Modell basiert auf der Analyse der sprachlichen Variation in verschiedenen Dimensionen (Prinzip der Pluridimensionalität), indem es Zeit (sprachlichen Wandel), Raum (Diatopik und Migration) und Gesellschaft (verschiedene soziale Gruppen) kombiniert. In der vorliegenden Studie wurden Interviews mit 31 zweisprachigen Informanten (Pt/We) durchgeführt, die in vier Gruppen nach Alter (ältere Generation: GII; jüngere Generation: GI - diagenerationelle Dimension) und soziokultureller Schicht (nur Primarschule: Cb, Sekundarschule oder höher: Ca - diastratische Dimension) aufgeteilt wurden. Es wurde eine vereinfachte Version des ALMA-H-Fragebogens verwendet, die zudem dem We angepasst wurde. Die Ergebnisse zeigen eine leichte Reduktion der Verwendung und Kenntnis des Westfälischen bei der jüngeren Generationen (GI), insbesondere in Teutônia (CbGI ) und in Colinas (CaGI und CbGI). Diese Tendenz lässt sich jedoch nicht auf soziokulturelle Faktoren (Ca und Cb) zurückführen, sondern in erster Linie auf Faktoren wie die (externen) Kontakte und die Mobilität der Informanten. Die dialektale Merkmale in der Sprache der Informanten im Taquari-Tal ermöglichen den Vergleich mit der westfälischen Region Hasbergen in der Nähe von Tecklenburg und Osnabrück, Deutschland (Herkunftsregion der Migranten) und lassen Ähnlichkeiten erkennen. Die Daten können auch mit denen des Digitalen Wenker-Atlas (DIWA) verglichen werden. Die Analyse der Territorialität des We unterstreicht die Rolle der Familie als primäre Quelle des Erwerbs der westfälischen Mundart in beiden Generationen, da sich in Kontaktsituationen mit anderen Varietäten oft diese durchsetzen, vor allem Pt und Hdt sowie in geringerem Umfang Hrs. Dies führt zu einem allmählichen Ersatz des Westfälischen durch die portugiesische Sprache, der vor allem von der Schule beeinflusst ist. Bei der älteren Generationen und/oder der höheren soziokulturellen Schicht zeigen die Daten eine stärkere Präsenz von Stdt und Hdt, der Mundart, welche dem StDt am nächsten ist. Schließlich darf man den Einfluss der Religion bei der Weitergabe der deutschen Varietätenmerkmale (insbesondere Hdt) nicht ignorieren, da alle Befragten zu der Evangelischen Lutheranischen Bekenntniskirche gehören (IECLB – Igreja Evangélica de Confissão Luterana no Brasil) und vor allem die ältere Generation den Religionsunterricht in Deutsch besucht hat oder Kontakt mit Texten in Stdt hatte. / A presente Dissertação apresenta as etapas e os resultados de uma pesquisa que objetiva descrever os processos envolvidos na variação e constituição da língua brasileira de imigração alemã vestfaliano (We, também conhecida como sapato-de-pau, Plattdüütsch), identificando aspectos de sua configuração linguística e as territorialidades de uso e manutenção dessa língua em um contexto de plurilinguismo e de contato com variedades do português (Pt) e do alemão (Dt - Deutsch), sobretudo do Hunsrückisch (Hrs), alemão-standard (StDt, Standarddeutsch) e Hochdeutsch local (Hdt), no Vale do Taquari, Rio Grande do Sul, Brasil. Trata-se de uma área linguística bem delimitada que engloba as localidades situadas em Westfália, Teutônia, Colinas e Imigrante. Para a realização do estudo, seguiu-se a metodologia do projeto ALMA-H (Atlas Linguístico-Contatual das Minorias Alemãs na Bacia do Prata: Hunsrückisch), que se orienta pelos pressupostos da dialetologia pluridimensional e relacional, conforme Thun (1998). Esse modelo fundamenta-se na análise da variação linguística em diferentes dimensões (princípio da pluridimensionalidade) que combinam tempo (mudança linguística), espaço (migrações e territorialidades) e sociedade (diferentes segmentos sociais). No presente estudo, realizaram-se entrevistas com 31 falantes bilíngues Pt/We das quatro comunidades, distribuídos em quatro grupos, conforme a idade (geração velha, GII, e jovem, GI – dimensão diageracional) e o nível sócio-cultural (escolaridade básica ou superior, respectivamente Cb e Ca – dimensão diastrática). Foi, para tanto, utilizada uma versão simplificada do questionário do ALMA-H, adaptada ao We. Os resultados apontam uma pequena redução de marcas do vestfaliano nos dados das gerações mais novas (GI), especialmente de Teutônia (CbGI) e Colinas (CaGI e CbGI). Essa tendência não pode, no entanto, ser relacionada ao nível sócio-cultural (Ca e Cb), mas aos contatos e à mobilidade dos informantes. As marcas dialetais ainda presentes na fala dos informantes das localidades do Vale do Taquari permitem reconhecer semelhanças com o vestfaliano falado nas proximidades de Hasbergen, região de Tecklenburg e Osnabrück, na Alemanha (região de origem dos imigrantes), como mostram dados do Digitaler Wenker-Atlas (DiWA). A análise das territorialidades de uso do vestfaliano, adicionalmente à descrição do grau de presença de marcas dessa variedade nos diferentes grupos de fala, releva o papel da família como principal fonte de input dos falantes da variedade vestfaliana em todas as gerações, já que nos espaços públicos prevalecem outras variedades em contato, sobretudo Pt e Hdt e, em menor escala, Hrs. Esta situação traz consigo uma gradativa substituição da língua minoritária We pelo português, influenciada principalmente pela escola. Nas gerações mais velhas e/ou com maior nível de instrução, os dados apontam uma presença maior do StDt e do Hdt, variedade esta muito próxima ao StDt e comum entre alguns falantes das localidades. Por fim, não se pode ignorar a influência da religião na propagação de marcas do alemão (sobretudo Hdt), lembrando que todos os informantes da pesquisa são evangélicos luteranos (IECLB – Igreja Evangélica de Confissão Luterana no Brasil) e, especialmente os das gerações mais velhas, que frequentaram o ensino confirmatório em língua alemã ou tiveram contato com textos escritos em StDt.
30

"Tu dampém fala assim?" : macroanálises pluridimensionais da variação de sonorização e dessonorização das oclusivas do português de falantes bilíngues hunsriqueano-português

Borella, Sabrina Gewehr January 2014 (has links)
A presente Tese tem como objetivo central descrever a variação de sonorização e de dessonorização das oclusivas /p, b/, /t, d/ e /k, g/ em dados de fala do português de falantes de hunsriqueano como língua de imigração alemã, a partir de uma perspectiva macroanalítica e pluridimensional (THUN, 1998). Para tanto, são analisadas leituras em português da ‘Parábola do Filho Pródigo’ de informantes de 16 localidades do Projeto ALMA-H (Atlas Linguístico-Contatual das Minorias Alemãs na Bacia do Prata: Hunsrückisch), divididos em duas gerações (jovens [GI] e velhos [GII]) e dois estratos sociais (classe sócio-cultural alta [Ca] e baixa [Cb]). A análise dos dados é dividida em quatro etapas. Na primeira etapa, são analisadas 43 leituras completas da Parábola de 15 localidades do Projeto, a fim de verificar o número total de dessonorizações/sonorizações de oclusivas e os condicionamentos linguísticos que favorecem as transferências do hunsriqueano para o português (tipo de processo, tonicidade silábica, tipo de oclusiva, etc.). A segunda etapa é dividida em dois momentos. Primeiramente, é feita uma comparação em tempo aparente, da leitura de jovens e de velhos (GI versus GII), uma análise mesocronológica (THUN, 2009), do primeiro e segundo parágrafos de 59 leituras de 16 localidades do Projeto. Em seguida, é realizada uma descrição em tempo real, a partir de uma análise macrocronológica (THUN, 2009) de 9 cartas antigas (1892- 1922) trocadas entre falantes de hunsriqueano de diferentes localidades do Rio Grande do Sul. Ambas as análises têm o intuito de observar a existência de uma mudança em curso em relação à variável analisada, na comparação de diferentes gerações (dimensão diageracional e diacrônica). Na terceira etapa, são descritas as análises das 59 leituras, na dimensão diastrática (Ca versus Cb), com o objetivo de verificar o papel da escolaridade na manutenção ou mudança das marcas de influência da língua de imigração nos dados analisados. Na última etapa, são descritas as análises das 59 leituras, tomando por base a dimensão diatópica (diferentes pontos), visando comparar, por meio da cartografia pluridimensional, o comportamento variável dos informantes analisados em uma rede de 16 pontos de pesquisa. Os resultados da primeira etapa apontam: a) um número bastante reduzido de transferências interlinguísticas (apenas 1,98%); b) um maior número de dessonorizações (84,14%) do que sonorizações (15,86%) de oclusivas; c) a predominância de dessonorizações em sílabas pretônica e tônica e de sonorizações em sílaba postônica, seguindo as regras de vozeamento do hunsriqueano (ALTENHOFEN, 1996) e d) um número elevado de dessonorizações em posição inicial de palavra, o que leva a crer que tanto as oclusivas sonoras quanto a posição inicial de palavra são condicionamentos linguísticos propícios para a ocorrência de transferências do paradigma de dessonorização. As outras etapas mostram: a) um maior número de dessonorizações/sonorizações em informantes da GII do que da GI (análise mesocronológica); b) um crescente aumento no número de dessonorizações e uma queda no número das sonorizações com o passar do tempo (análise macrocronológica); c) um maior número de transferências nos informantes da Cb do que da Ca e d) um predomínio de padrões distintos do português em informantes pertencentes às colônias velhas e com baixo índice populacional. De modo geral, observa-se o predomínio de padrões distintos nos informantes CbGII, seguidos dos informantes CaGII, CbGI e, por fim, CaGI. Conclui-se, com isso, que o número de transferências do padrão de vozeamento da língua de imigração para o português está decrescendo. O resultado apresentado favorece uma mudança de atitude, tendo em vista que a diminuição de transferências faz com que os benefícios do bilinguismo fiquem mais evidentes do que, contrariamente, sugerem os estereótipos normalmente associados à fala de indivíduos bilíngues português-hunsriqueano, o que contribui para uma imagem e postura mais favoráveis ao uso dessa língua de imigração. / This dissertation is mainly aimed to describe the variation of voicing and devoicing plosives (/p, b/, /t, d/ and /k, g/) in Portuguese speech data from speakers of Hunsrückisch, as a German immigration language, from a macroanalytic and pluridimensional perspective (THUN, 1998). So that, readings, in Portuguese of the ‘Prodigal Son Parable’ from informants of 16 localities of ALMA-H Project (Contactual-Linguistic Atlas of German Minorities in La Plata Basin- Hunsrückisch), divided into two generations (joung [GI] and old [GII] and two social strata (high [Ca] and low [Cb] socio-cultural class), are analysed. The data analysis is divided into four steps. In the first step, 43 complete readings of the Parable from 15 localities of the Project are analysed, in order to check the total number of devoicing/voicing in the plosives and the linguistic constraints that favor transfers from Hunsrückisch to Portuguese (type of process, Syllable Stress, type of plosive, etc.). The second step is divided into two moments. Firstly, a comparison of readings from young and old is made (GI versus GII- apparent time), a mesochronological analysis (THUN, 2009), from the first and the second paragraphs of 59 readings of 16 Project localities. After that, a description in real time (macrochronological analysis (THUN, 2009)) of 9 old letters exchanged among Hunsrückisch speakers of different locations of Rio Grande do Sul is made. Both analyses aims to observe the existence of a change in progress in relation to the variable analyzed, in the comparation of different generations (diagenerational and diachronic dimensions). In the third step, the analyzes of 59 readings (diastratic dimension (Ca versus Cb)) are described, aiming to verify the role of education in maintaining or changing the marks of the immigration language influence in the analyzed data. In the last step, the analyzes of 59 readings (diatopic dimension- different points), are described, aiming to compare, through pluridimensional cartography, the variable behavior of the analyzed informants in a network of 16 points of research. The results of the first step show: a) a very low number of interlinguistic transfers (only 1,98%); b) a larger number of devoicing (84,14%) than voicing (15,86%) of plosives; c) the predominance of devoicing in pretonic and tonic syllables, and voicing in posttonic syllables, following to the rules of voicing in Hunsrückisch (ALTENHOFEN, 1996) and d) a great number of devoicing in word initial position, which suggests that both voiced plosives and word initial position are linguistic constraints that favor transfers. The other steps show: a) a larger number of devoicing/voicing in GII than GI informants (mesochronological analysis); b) an increasing in the number of devoicing and a decreasing in the number of voicing over time (macrochronological analysis); c) a larger number of transfers in informants from Cb than from Ca and d) A predominance of Portuguese distinctive patterns in informants from old colonies and low degree of population. Overall, there is a predominance of distinctive patterns in CbGII informants, followed by CaGII, CbGI and finally CaGI informants. With that we can conclude that the number of voicing pattern transfers from the immigration language to Portuguese is decreasing. The result shown favors a change in attitude, taking into account that the decreasing in transfers makes the benefits of bilingualism become more evident than contrarily suggest the stereotypes usually associated with the speech of Portuguese-Hunsrückisch bilinguals, which contributes to an image and stance more favorable to the use of this immigration language.

Page generated in 0.1427 seconds