Για τις ανάγκες της παρούσας ερευνητικής εργασίας σχεδιάστηκε ένα εκπαιδευτικό σενάριο το οποίο εμπλέκει τις έννοιες του αρχείου, το προγράμματος και της αρχειοθέτησης με σκοπό να εφαρμοστεί σε μαθητές προσχολικής ηλικίας. Αφορμή για την επιλογή του θέματος στάθηκε το Πιλοτικό Πρόγραμμα Σπουδών για την Πληροφορική στην προσχολική ηλικία αλλά και η έλλειψη παρόμοιων ερευνητικών εργασιών. Η εργασία αποτελεί μία μελέτη περίπτωσης (case study). Σκοπός της έρευνας ήταν να διαφανεί σε πρώτο επίπεδο η ενδεχόμενη μαθησιακή πρόοδος των μαθητών ως προς τις έννοιες αλλά και σε δεύτερο επίπεδο να εξεταστεί αν μπορούν να τις χειριστούν εννοιολογικά. Οι τεχνικές συλλογής δεδομένων είναι το παιδικό σχέδιο, η συνέντευξη και η ηχογράφηση. Μέσα από την εφαρμογή του εκπαιδευτικού σεναρίου παρατηρείται γνωστική πρόοδος στους μαθητές ως προς τις έννοιες οι οποίες εμπλέκονται σε αυτό. / For the purposes of this research was designed an educational scenario that involves the concepts of the file archiving program designed to apply to preschool students . The reason for choosing the topic was the Pilot Program for Information Technology in preschool age and the lack of similar research . This work is a case study (case study). The purpose of this study was to emerge in the first instance any learning progress of students to the concepts and on a second level to consider whether you can handle them conceptually . The data collection techniques are the children's plan , interviewing and recording. Through the implementation of the educational scenario we observed cognitive progress the students to the concepts that are involved in it.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εστιάζεται στο πρόβλημα της “μετάβασης” από την δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην τριτοβάθμια προτείνοντας την σύνδεση των Στοιχειωδών με τα Ανώτερα Μαθηματικά. Η σύνδεση αυτή επιχειρείται να γίνει μέσω κατάλληλα επιλεγμένων θεμάτων και οι μη-Ευκλείδειες Γεωμετρίες αποτελούν ένα ελκυστικό αντικείμενο για έρευνα στο παραπάνω πλαίσιο. Η διατριβή αυτή, αφορά τις μη Ευκλείδειες Γεωμετρίες και τα μοντέλα τους και ιδιαίτερα την Ελλειπτική Γεωμετρία: καθώς αυτή μοντελοποιείται πάνω στη σφαίρα, θα μπορούσε να αποτελέσει τη “γέφυρα” για το πέρασμα από την Ευκλείδεια στις μη-Ευκλείδειες Γεωμετρίες. Γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή από την ανακάλυψη των μη Ευκλείδειων Γεωμετριών μέχρι την αξιωματική θεμελίωση του Hilbert. Περισσότερη έμφαση δίνεται στα μοντέλα των μη Ευκλειδείων και προτείνεται μια κατηγοριοποίηση αυτών για παιδαγωγικούς σκοπούς καθώς και ένα μοντέλο της Ελλειπτικής Γεωμετρίας για πιθανή διδακτική χρήση. Επίσης αναλύεται ένα νέο θεωρητικό πλαίσιο έρευνας για την διδακτική της γεωμετρίας και στην συνέχεια θα περιγραφεί η ερευνητική μεθοδολογία και το κυρίως διδακτικό πείραμα. Στο διδακτικό πείραμα, στο οποίο βασίζεται η διατριβή αυτή, συμμετείχαν φοιτητές του Μαθηματικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Πατρών οι οποίοι ασχολήθηκαν, μεταξύ άλλων, με ζητήματα όπως: η συντομότερη διαδρομή μεταξύ δύο σημείων πάνω στην επιφάνεια της σφαίρας και η κατασκευή μοντέλου της Ελλειπτικής Γεωμετρίας. / In this thesis, we investigate university students' interaction in an attempt to construct a model of elliptic geometry. In order to study the several ways in which geometrical meaning is produced through context and practices, we introduce three different types of use of geometrical concepts, namely as (1) elements of representation of spatial experience, (2) objects of traditional school practice, and (3) constituents of an abstract mathematical theory. The analysis of students' dialog according to this framework reveals how students develop their ability to communicate mathematically and negotiate their meanings. Students with a different use of geometrical concepts were able to interact and understand their peers.

Η παρούσα εργασία διερεύνησε τις αντιλήψεις εκπαιδευτικών του Δημοτικού αναφορικά με τη διδακτική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας. Στόχοι της έρευνας αποτέλεσαν η ανάδειξη των αντιλήψεων που έχουν σχηματίσει οι εκπαιδευτικοί του Δημοτικού σχετικά με τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στη διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας και η επισήμανση ή μη της ανάγκης για επιμόρφωση τους αναφορικά με την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία της Ιστορίας. Η έρευνα διεξήχθη κατά το σχολικό έτος 2013-2014 με δώδεκα εκπαιδευτικούς του Δημοτικού ηλικίας 22- 54 χρονών οι οποίοι κατά το τρέχον σχολικό έτος εργάζονται σε σχολεία της Πάτρας και της Ναυπάκτου. Οι εκπαιδευτικοί προέρχονται τόσο από τη δημόσια όσο και από την ιδιωτική εκπαίδευση. Συγκεντρώθηκαν τα ποιοτικά δεδομένα από τις 12 ημι-δομημένες συνεντεύξεις οι οποίες αποσκοπούσαν στη διερεύνηση των απόψεων των εκπαιδευτικών σχετικά με τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας με τη χρήση των νέων τεχνολογιών: δόθηκε έμφαση στη γνώμη τους για τα οφέλη από τη διδακτική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στο μάθημα της ιστορίας τόσο για τον μαθητή όσο και για τον ίδιο τον εκπαιδευτικό, τους παράγοντες που δυσχεραίνουν την προσπάθειά τους για ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στη διδακτική διαδικασία, τα συναισθήματα που τους δημιουργεί η διαδικασία ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών, την άποψη τους για τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αξιοποιήσουν διδακτικά τις νέες τεχνολογίες καθώς και για την ανάγκη ή μη επιμόρφωσης σε θέματα σχετικά με τη διδασκαλία με τις νέες τεχνολογίες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εκπαιδευτικοί διάκεινται θετικά απέναντι στην προσπάθεια ενσωμάτωσης των ΤΠΕ στη διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας ενώ ακόμη και με τους στοιχειώδεις τρόπους με τους οποίους επιχειρούν την ένταξη αυτή φανερώνεται η διάθεσή τους για αλλαγή από τον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας του συγκεκριμένου μαθήματος. Ακόμη επισημάνθηκε από όλους η ανάγκη για επιμόρφωση σε θέματα σχετικά με τη διδακτική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας ενώ έγιναν και προτάσεις προς τους εκπονητές των Αναλυτικών Προγραμμάτων για περαιτέρω διευκόλυνση τους στο διδακτικό τους έργο. / The present work investigates the primary teachers’ understanding in respect of teaching applications of new technologies during the teaching of History subject. The emergence of the perceptions, that primary teachers have adopted, has been the research objective, taking into consideration the use of computers during the teaching of History and labelling or the lack of necessity for teacher training regarding the use of new technologies in the teaching of history. The survey was conducted during the 2013-2014 school year with twelve primary teachers aged 22 to 54 years old who were working, during the current school year in schools of Patras and Nafpaktos. The teachers belonged to both public and the private schools’ faculty. Qualitative data was collected from 12 semi-structured interviews, which were designed to explore the views of teachers on the teaching of history with the use of new technologies and to focus on their opinion about what would be the benefits of teaching applications with new technologies in the course of history for both the student and the teacher himself, what are the factors that hinder their efforts to integrate new technologies in the teaching process, the feelings that are created by the process of integrating new technologies into the course of history, their view on how they can make the most out of teaching with new technologies the course of history and the need of training on issues related to teaching with new technologies or not. The results showed that the teachers were positively disposed towards the effort to integrate the technologies of information and communication in the teaching of history while even with the basic ways with which they attempt to integrate this, their mood for a change and an abruption of the traditional way of teaching this course is evident. Furthermore it was noted by everyone the need for training on issues related to the use of new teaching technologies in teaching of history while there were proposals to the elaborated curricula for further facilitate their teaching work.

Στο πρώτο μέρος της έρευνάς μας επιχειρούμε τη συστηματική τεκμηρίωση της επιλογής του θεωρητικού μας μοντέλου, έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η διατύπωση του σκοπού της έρευνάς μας. Τις τελευταίες δεκαετίες ερευνητές προερχόμενοι κυρίως από το χώρο των Φ.Ε. (Φυσικών Επιστημών), επιχειρούν να διαμορφώσουν προτάσεις εφαρμογής διδακτικών καινοτομιών πέρα από την καθιερωμένες πρακτικές των διδακτικών κανονιστικών συστημάτων (Ραβάνης 1996), οριοθετώντας με αυτό τον τρόπο ένα νέο επιστημονικό πεδίο, τη Δ.Φ.Ε. (διδακτική των Φυσικών Επιστημών) Βασικό θεωρητικό οπλοστάσιο του νεοσύστατου αυτού επιστημονικού χώρου αποτελούν οι σύγχρονες ψυχοκοινωνικές θεωρήσεις. Οι πολυπαραγοντικές όμως καταβολές των θεωρητικών αυτών αντιλήψεων, προσδίδουν αναγκαστικά ένα διεπιστημονικό χαρακτήρα στην ανάπτυξη των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, καθιστώντας αναγκαία την αξιοποίηση των πορισμάτων και άλλων επιστημονικών περιοχών, όπως η Επιστημολογία, η Ψυχολογία, και η Ιστορία της Επιστήμης. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο του προβληματισμού, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια ένα αυξημένο ερευνητικό ενδιαφέρον για τον εμπλουτισμό των προγραμμάτων σπουδών των Φ.Ε. με στοιχεία από την Ιστορία της Επιστήμης, όχι στο επίπεδο μιας απλής αναφοράς ιστορικών γεγονότων, αλλά με την ενσωμάτωση ιστορικών στοιχείων στις διεργασίες οικοδόμησης της γνώσης. Έτσι σε σχετική βιβλιογραφία διακρίνονται ομοιότητες που διατρέχουν την επιστημονική σκέψη της προ-κλασικής περιόδου και τις ‘πρώιμες ιδέες’ των παιδιών, και έχουν δείξει ικανές, σε πολλές περιπτώσεις, να λειτουργήσουν ως οδηγός ανίχνευσης βιωματικών νοητικών παραστάσεων των μαθητών, οι οποίες παρουσιάζουν ασυμβατότητα με τα χαρακτηριστικά του επιστημονικού προτύπου (Wandersee 1986, Sequeira & Leite 1991, Berg 1997). Για αυτό επιχειρήθηκε μια μικρή ιστορική έρευνα σε σημεία σταθμούς της Ιστορίας του Ατομισμού. Τέλος έγινε μια συστηματική ανασκόπηση των αποτελεσμάτων των ερευνών, των σχετικών με τη σωματιδιακή φύση της ύλης, για τις βιωματικές παραστάσεις των παιδιών. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζουμε το μεθοδολογικό πλαίσιο της εργασίας μας και το αντικείμενο της έρευνας, που απορρέουν από τη θεωρητική μας προβληματική, καθώς και την πειραματική διαδικασία. Τέλος, στο τρίτο μέρος της εργασίας μας παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα, την ανάλυσή τους, καθώς και τα συμπεράσματα της έρευνας. / In the first part of our research we attempt the systematic documentation of choice of our theoretical model, so as to is rendered possible the formulation of aim of our research. The last decades researchers emanating mainly from the space of N.E. (Natural Sciences), they attempt they shape proposals of application of instructive innovations beyond established practice of instructive lawful systems ([Rabanis] 1996), delimiting with this way a new scientific field, the D.F.E. (didactics of Natural Sciences) Basic theoretical arsenal of this newly established scientific space constitute the modern psychosocial regards. The multidimentional however payments of this theoretical perceptions, lend obligatorily a interdisciplinary character in the growth of particular initiatives, rendering necessary the exploitation of conclusions and other scientific regions, as the Epistemology, the Psychology, and the History of Science. In this frame of reflection, is observed in the past few year a increased inquiring interest for the enrichment of programs of study of N.E. with elements by the History of Science, no in the level of simple report of historians fact, but with the incorporation of historical elements in the activities of construction of knowledge. Thus in relative bibliography are distinguished resemblances that run through the scientific thought of pre-classic period and the `of precocious ideas children, and have shown capable, in a lot of cases, they function as driver of detection of experiential intellectual representations of students, that presents incompatibility with the characteristics of scientific model (Wandersee 1986, Sequeira and Leite 1991, Berg 1997). For this was attempted a small historical research in points stations of History of Individualism. Finally became a systematic examination of results of researches, relative with the particial nature of matter, for the experiential representations of children. In the second part we present the methodological frame of our work and the object of research, that derives from our theoretical questioning, as well as the experimental process. Finally, in the third part of work we present to us the results, their analysis, as well as the conclusions of research.

Στην συγκεκριμένη εργασία γίνεται απόπειρα να διερευνηθούν κάποιες πτυχές των κοινωνικών ανισοτήτων και της σχέσης που έχουν με την λεγόμενη σχολική αποτυχία. Έτσι, επιχειρείται μια θεωρητική προσέγγιση των συγκεκριμένων θεμάτων κάτω από το πρίσμα της δομολειτουργιστικής και της αλτουσεριανής οπτικής ενώ γίνεται εκτενής αναφορά και στη θεωρία του πολιτιστικού κεφαλαίου. Γίνεται προσπάθεια να εξεταστεί το ζήτημα της ισότητας των εκπαιδευτικών ευκαιριών και η σχέση που μπορεί να έχει με την έννοια της κοινωνικής ισότητας ενώ επιχειρείται να συνδεθεί η μορφή κοινωνικής οργάνωσης με την «ιδεολογία των χαρισμάτων». Τέλος η θεωρητική προσέγγιση που υιοθετείται συνδέεται με την σχολική πραγματικότητα μέσα από την μελέτη στοιχείων που σχετίζονται με τη Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη Για τον σκοπό αυτό εξετάζονται στοιχεία που αντλούνται μέσα από συνεντεύξεις ωρομισθίων εκπαιδευτικών που εργάζονται σε αυτή και αφορούν την δυσκολία να ξεπεραστούν οι κοινωνικές ανισότητες μέσα από τον σχολικό θεσμό, το πώς αυτές συνδέονται και δικαιολογούνται με/από την σχολική αποτυχία, την προσπάθεια του ελληνικού κράτους να θεσπίσει θεσμούς υποστηρικτικούς των μαθητών καθώς και την άποψη και την γενικότερη στάση των καθηγητών για την λειτουργία των θεσμών αυτών, μέσα στις διαμορφωμένες κοινωνικές συνθήκες. / The present work is an attempt to be explored some aspects of the social inequality and the relationship it has with the so-called school failure. So, there is a theoretical approach to the specific issues under the light of functionalism and Althusser’s point of view and is also made an extensive reference to the theory of cultural capital. It’s an attempt to address the issue of equal educational opportunities and the relationship it may has with the notion of social equality while there is an attempt to link the form of social organization with the "ideology of gifts”. The theoretical approach that is adopted is then connected to the school reality through the study of factors associated with Additional Teaching Support and through the thoughts of some hourly-paid teachers employed there. These factors are related to the difficulty of overcoming the social inequalities within the educational institution, how these are justified from school failure, the attempt of the Greek state to establish institutions supportive of students and the view and the general attitude of teachers for the operation of these institutions, within the specific social context.

Τα επιφωνήματα αποτελούν τυπικά στοιχεία του προφορικού λόγου, απαντώνται με μεγάλη ποικιλία σε όλες ανεξαιρέτως τις γλώσσες και χρησιμοποιούνται ευρέως στην καθημερινή γλωσσική επικοινωνία. Οι μη φυσικοί ομιλητές δυσκολεύονται στην κατανόηση της σημασίας και χρήσης των επιφωνημάτων και επιφωνηματικών εκφράσεων, εφόσον στηρίζεται κυρίως στην κατανόηση των πραγματολογικών συνθηκών και στην ανάλυση περιστάσεων επικοινωνίας. Η σπουδαιότητα του ρόλου τους σε μια γλώσσα και ο βαθμός δυσκολίας κατανόησης και χρήσης τους από τους μη φυσικούς ομιλητές καθιστά το θέμα της εξέτασης και ανάλυσης των επιφωνημάτων ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Στην εργασία αυτή ξεκινώ τη μελέτη των επιφωνημάτων με μια ιστορική αναδρομή, αναφερόμενη στην περίοδο απαξίωσης της μελέτης τους από τους γλωσσολόγους και στη συνέχεια στις σύγχρονες μελέτες των επιφωνημάτων. Περιγράφονται έρευνες και μελέτες των επιφωνημάτων από την πλευρά της σημασιολογίας, πραγματολογίας, φωνολογίας, μορφολογίας και σύνταξης. Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται μια προσπάθεια συγκέντρωσης και καταγραφής παλαιότερων και νεότερων μελετών σχετικά με τον ορισμό, την οριοθέτηση, την κατηγοριοποίηση και την περιγραφή των λειτουργιών των επιφωνημάτων. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται και περιγράφεται το πώς πραγματεύονται μελέτες και γραμματικές της νέας ελληνικής γλώσσας το θέμα των επιφωνημάτων και καταλήγει σε κάποια συγκεντρωτικά συμπεράσματα σχετικά με: τον ορισμό και τα χαρακτηριστικά των επιφωνημάτων της νέας ελληνικής γλώσσας, το θέμα της φωνολογίας – φωνητικής τους, τις συνταγματικές τους σχέσεις με άλλα γλωσσικά στοιχεία, τις λειτουργίες τους. Τέλος, σε πίνακες συγκεντρώνεται και παρουσιάζεται η κατηγοριοποίηση και ταξινόμηση των επιφωνημάτων από μελετητές της νέας ελληνικήςγλώσσας. Η έρευνα της εργασίας αφορά τη συλλογή δεδομένων συχνότητας επιφωνημάτων της νέας ελληνικής γλώσσας, τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τις λέξεις που τείνουν να συνυπάρχουν με ένα επιφώνημα και τις σημασίες των εξεταζόμενων επιφωνημάτων με βάση το συμφραστικό τους πλαίσιο. Από τη συλλογή των στοιχείων και την ανάλυση και ερμηνεία τους προβαίνω σε κάποια συμπεράσματα σχετικά με τα συχνόχρηστα επιφωνήματα της νέας ελληνικής γλώσσας και τις σημασίες τους. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία των σωμάτων κειμένων για γλωσσολογική έρευνα, όπως περιγράφεται και αναλύεται από τους Biber κ.ά. (1998). Ως σώματα κειμένων χρησιμοποιήθηκαν τα θεατρικά έργα 18 διαφορετικών συγγραφέων. Η χρησιμότητα της παρούσας εργασίας έγκειται στη δυνατότητα σχεδιασμού υλικού διδασκαλίας των επιφωνημάτων για τους διδασκόμενους την ελληνική ως δεύτερη/ξένη γλώσσα. / Interjections are typical elements of spoken language and occur in great variety in any language. They are commonly and constantly used in everyday communication but their role and signification varies widely from language to language and from culture to culture. Therefore, non-native speakers find it difficult to understand the right meaning of interjections and interjectional expressions and to use them correctly; this is mainly due to the fact that their comprehension mostly depends on the correct understanding of their pragmatic function and on the analysis of the relevant communication context. The important role that interjections play in a language, and the degree of difficulty for non-native speakers to correctly understand and use them, makes the research on and the analysis of interjections both useful and interesting. In my work I begin with an historical overview of the research in this field, starting with the period in which interjections were a topic rather neglected by linguists on to the contemporary days. I outline the findings of studies and investigations of interjections in various linguistic sub-fields (semantics, pragmatics, phonology, morphology and syntax). In the first chapter I propose an inventory of older and (especially) more recent studies relating to different aspects of interjections (definition, categorisation and description of their functioning). In the second chapter I show and describe how modern Greek studies and grammars deal with the topic of interjections and I formulate some conclusions relating to the following aspects: definition and characteristics of interjections in contemporary Greek, phonetic/phonological aspects, syntagmatic relation with other aspects of the language, functioning. At the end of the chapter I propose in taxonomy tables a categorization of interjections based on relevant studies of contemporary Greek. The third part of my dissertation is centred on data collection and analysis relating to the following aspects of the interjections: frequency of use, words used in conjunction with interjections and significance of the analysed interjections in their context of use. Based on data collection and analysis I come to some conclusions concerning the most frequently used interjections in modern Greek and their significance. As far as the data collection is concern I adopted the corpus-based approach to the study of language as described and analysed by Biber et al. (1998). Concretely I selected and analysed theatrical works by 18 different contemporary Greek writers. The conclusions I came to will prove useful to design teaching units on interjections tailored to the needs of pupils learning Greek as second or foreign language.

Η εξέλιξη των υπολογιστών στις τελευταίες δεκαετίες και η εξάπλωση της χρήσης τους οδήγησε και στην είσοδο τους στο χώρο της εκπαίδευσης. Η παρούσα εργασία διερευνά τον τρόπο και τα χαρακτηριστικά της εμπλοκής τους στη διδακτική μιας γλώσσας, ως δεύτερης ή ξένης, και προτείνει ένα αλγοριθμικό μοντέλο που σκοπό έχει την αξιολόγηση της γραμματικότητας απλών προτάσεων της νέας ελληνικής και τον εντοπισμό συνήθων λαθών που γίνονται από μη φυσικούς ομιλητές κατά το σχηματισμό τους. / The evolution of computers in recent decades and the spread of their use led to their introduction in the field of education. This paper investigates the methods and the characteristics of their involvement in the teaching of a language as a second or foreign, and suggests an algorithmic model that aims to assess the grammaticality of simple sentences of Modern Greek and detect routine errors made ​​by non-native speakers during their formation.

Στην παρούσα εργασία επιχειρείται να προσεγγιστεί το επιστημονικό έργο του Ελβετού εθνομουσικολόγου Samuel Baud-Bovy, ο οποίος αφιέρωσε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στην μελέτη της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής. Παράλληλα θα επιδιώξουμε να ανιχνεύσουμε τις πλευρές εκείνες του έργου του οι οποίες μπορούν να διδαχθούν στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η εργασία χωρίζεται σε δυο μέρη: στο πρώτο μέρος, αρχικά παρουσιάζεται η ζωή και το έργο του Samuel Baud-Bovy και τα στοιχεία εκείνα που τα πλαισιώνουν, στην συνέχεια παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο που αφορά την επιστήμη της λαογραφίας και κατ’ επέκταση της εθνομουσικολογίας, καθώς και αρκετά στοιχεία που αφορούν το ελληνικό δημοτικό τραγούδι. Το πρώτο μέρος ολοκληρώνεται με την ανάλυση των δεδομένων που προέκυψαν από την μελέτη μας πάνω στο έργο του Baud-Bovy. Στο δεύτερο μέρος, μέσα από ένα θεωρητικό πλαίσιο που αφορά Παιδαγωγικές και Μουσικοπαιδαγωγικές θεωρήσεις, προτείνουμε μια διδακτική παρέμβαση, αναδεικνύοντας μέσα από το έργο του Baud-Bovy, τα στοιχεία εκείνα τα οποία πιστεύουμε ότι μπορούν να διδαχθούν. / The present work is an attempt to approach the scientific work of Swiss ethnomusicologist Samuel Baud-Bovy, who has devoted a large part of his life in the study of Greek traditional music. In addition we will try to detect those aspects of his work which can be taught in primary and secondary education. The study is divided into two parts: the first part, presents data about the life and work of Samuel Baud-Bovy and examines the theoretical framework the science of folklore and- by extension the ethnomusicology- establishes (information referring to the Greek traditional songs is also included). The first part concludes with the analytic presentation of the work of Baud-Bovy. In the second part, based on a theoretical framework related to teaching music, we propose a teaching intervention, that highlightens the work of Baud-Bovy and focuses on these elements which we believe can be incorporated in primary/secondary education.

Στην εργασία επιχειρείται η καταγραφή και στη συνέχεια ο μετασχηματισμός βιωματικών νοητικών παραστάσεων μαθητών ηλικίας 12 -16 ετών, για τα φαινόμενα του σχηματισμού φωτεινών προβολών και σκιών από εκτεταμένες φωτεινές πηγές. Το μεθοδολογικό σχέδιο που χρησιμοποιείται βασίζεται στην αξιοποίηση δεδομένων από την Ιστορία της Επιστήμης: Η ανίχνευση και ανάλυση των παραστάσεων των μαθητών επιτελείται στη βάση των εναλλακτικών επιστημονικών μοντέλων που διατυπώθηκαν στην ιστορική εξέλιξη της Επιστήμης για την ερμηνεία ενός οπτικού φαινομένου - γρίφου, ενώ η διδακτική παρέμβαση, η οποία πραγματοποιείται στα πλαίσια ενός αλληλεπιδραστικού μαθησιακού περιβάλλοντος, συνίσταται στη συστηματική διαμεσολάβηση του διδάσκοντος και την παρουσίαση του ορθού προτύπου, τα χαρακτηριστικά του οποίου αντλούνται από το σχετικό ιστορικό πείραμα του J. Kepler. / The purpose of the study is the recording and following then the restructure of students.

Η ιδέα της «ισορροπίας της φύσης» αποτελεί μια μεταφορά που υπονοεί πως στη φύση υπάρχει σταθερότητα και τάξη, η οποία υπαγορεύεται από ένα «δημιουργό» ή την ίδια τη φύση, και άρα προβλεψιμότητα. Η «ισορροπία της φύσης» ξεκίνησε ιστορικά ως ένα στοιχείο του αρχαίου πολιτισμού που εντοπίζεται σε διάφορες κοσμοθεωρίες, αλλά ενσωματώθηκε και στην επιστήμη της οικολογίας και έφτασε να την επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό από την εμφάνισή της ως νέας επιστήμης μέχρι και πριν μερικά χρόνια. Η ιδέα της «ισορροπίας της φύσης» έχει αναθεωρηθεί στο πλαίσιο της οικολογίας με τη διαμόρφωση νέων θεωριών και μοντέλων για τη λειτουργία της φύσης, αλλά εξακολουθεί να κυριαρχεί στην κοινωνία ως προς την περιβαλλοντική στάση και κουλτούρα της ως συνόλου, τη χάραξη στόχων και στρατηγικών από περιβαλλοντικές, μη κυβερνητικές οργανώσεις, αλλά και τη χάραξη των επίσημων πολιτικών διαχείρισης και προστασίας του περιβάλλοντος. Ακόμα, η ιδέα της «ισορροπίας της φύσης» κυριαρχεί στη σχολική επιστήμη όπου παρουσιάζεται στα σχολικά εγχειρίδια και στη σκέψη των παιδιών όλων των ηλικιών και των νεαρών ενηλίκων, όπως προκύπτει από έρευνες στο χώρο της διδακτικής της βιολογίας. Η κυριαρχία της ιδέας της «ισορροπίας της φύσης» στην εκπαιδευτική πραγματικότητα φαίνεται να δρα ως εμπόδιο στην οικοδόμηση της επιστημονικής γνώσης των παιδιών για τη φύση (δηλαδή στην προσέγγιση των σύγχρονων μοντέλων για τη λειτουργία της), αλλά και στην ανάπτυξη περιβαλλοντικά υπεύθυνης στάσης και συμπεριφοράς απέναντι σε αυτή. Υπαγορεύοντας ότι οι συνέπειες των παρεμβάσεών μας στη φύση είναι αναστρέψιμες, η ιδέα αυτή δημιουργεί την ψευδαίσθηση των «μαγικών» λύσεων, ενώ όπως έχει φανεί, η εφαρμογή της στις πολιτικές διαχείρισης της φύσης μπορεί να οδηγεί τα οικοσυστήματα σε αποτελέσματα που δεν είναι ούτε «κανονικά», ούτε «προβλέψιμα». Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, είναι σκόπιμη μία συστηματική προσπάθεια αποσταθεροποίησης της ιδέας της «ισορροπίας της φύσης» στο πλαίσιο της εκπαίδευσης. Αυτή προϋποθέτει ασφαλώς το σχεδιασμό ενός κατάλληλου μαθησιακού περιβάλλοντος, ο οποίος με τη σειρά του προϋποθέτει την ανίχνευση των ιδεών των μαθητών, καθώς σύμφωνα με τον εποικοδομισμό, που έχει επικρατήσει έναντι πιο παραδοσιακών επιστημολογικών ή γνωστικών προσεγγίσεων, η προηγούμενη γνώση του υποκειμένου έχει καθοριστική σημασία στην οικοδόμηση νέας γνώσης από αυτό. Η έρευνα με τίτλο «η ιδέα της “ισορροπίας της φύσης” στη σκέψη φοιτητών επιστημών της εκπαίδευσης» ανιχνεύει τις αντιλήψεις που έχουν σε σχέση με την ιδέα της «ισορροπίας της φύσης», παιδιά που έχουν τελειώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και έχουν εισαχθεί στην τριτοβάθμια, και διερευνά το πώς αυτές οι αντιλήψεις ενσωματώνονται στους συλλογισμούς που αυτά αναπτύσσουν για φυσικές διαταραχές ή ανθρώπινες παρεμβάσεις στη φύση. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν πως η ιδέα της «ισορροπίας της φύσης» είναι καλά εδραιωμένη στον τρόπο με τον οποίο οι φοιτητές σκέφτονται για τη φύση. Για τους περισσότερους φοιτητές η «ισορροπία της φύσης» είναι μια πραγματικότητα και μέσα από αυτό το πρίσμα συζητούν και κάνουν προβλέψεις για τα οικοσυστήματα. Ακόμα, φαίνεται ότι οι φοιτητές θεωρούν πως ο άνθρωπος με τις ενέργειές του μπορεί να ενισχύσει και να προστατεύσει αυτή την «ισορροπία», και οι διαταραχές που προκαλούνται από ανθρώπινη δραστηριότητα θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμες. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν πως στην πλειοψηφία τους οι μαθητές των οποίων οι ιδέες διερευνήθηκαν σκέφτονται για τη λειτουργία της φύσης μέσα από το πρίσμα της ύπαρξης μιας «ισορροπίας», και προσφέρουν υλικό για το σχεδιασμό ενός μαθησιακού περιβάλλοντος το οποίο θα προωθεί τα νέα μοντέλα λειτουργίας της φύσης και θα επιχειρεί να αποσταθεροποιήσει την έννοια της «ισορροπίας» η οποία, όπως αναφέρθηκε, δρα ως εμπόδιο στην εκπαίδευση και στην κοινωνική πρακτική. / -